Ovakışla, Ahlat
| Ovakışla | |
| — Belde — | |
 |
|
| Ülke | Türkiye |
|---|---|
| İl | Bitlis |
| İlçe | Ahlat |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Yönetim | |
| - Belediye başkanı | Bülent Tekbıyıkoğlu ((Kayyum)) |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 5,688 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0434 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 13400 |
| İnternet sitesi: Ovakışla Belediyesi | |
Ovakışla, Bitlis ilinin Ahlat ilçesine bağlı bir beldedir.
Merkezi bir yapısı olan Ovakışla belediye olarak civar köylerden üstün bir durumdadır. Sağlık ocağı,jandarma karakolu,postahane,yatılı bölge okulu ve iki tane ilk öğretim okulu tarım ofisi bulunmaktadır.Köye ulaşım özel minibüslerle rahat bir şekilde yapılmaktadır. beldede patates ve şeker pancarı üretimi ayrıca hayvancılık ve balıkçılıkta yapılmaktadır belde son zamanlarda oldukça gelişmektedir bulanık yolu beldenin gelişmesi için önemli bir etkendir.
COĞRAFÎ KONUMU: Ovakışla, Doğu Anadolu bölgesinde bulunan Bitlis ilinin,Ahlat ilçesine bağlı bir beldedir. Ahlat’ın kuzeyinde,Nemrut Dağı’nın kuzeydoğusunda,Nazik Gölü’nün güneyinde yer alır.Doğusunda Kınalıkoç köyü,kuzeyinde Nazik Gölü,batısında Dilburnu köyü,güneyinde Ahlat ilçesi bulunur.
YERYÜZÜ ŞEKLİ: Belde düz bir arazide kurulmuş olup arazi engebeleri yok denecek kadar azdır. Beldenin sahip olduğu düz arazi parçası “köy düzlüğü” olarak adlandırılır.Bazı düzlüklere halk tarafından isimler konulmuştur.Beldenin girişinde bulunan “Alaaddin Ovası” bunlardan biridir.Beldenin denizden yüksekliği 1900 m’dir.
SU KAYNAKLARI: Doğuda Hozbek çayı akar.Bundan başka akarsu yoktur.Kuzeyde bulunan Nazik Gölü’nden sulama kanallarıyla faydalanılmaktadır.Daha önce mahalle çeşmelerinden su ihtiyacını gideren halk,2001 yılından itibaren su şebekesine kavuşmaya başlamıştır..Su bakımından zengin olan beldede,halk tarlalarını sulamak ve içme ve kullanma suyu olarak faydalanmak amacıyla sondaj kuyuları açmıştır. “ Soğaz” denen mevkide,sodalı su olarak bilinen bir maden suyu bulunmakta,bu su böbrek hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.
İKLİMİ: Beldenin deniz seviyesinden 1900 m. yüksekte ve Nemrut Dağı’na yakın oluşu iklimi etkilemektedir.İlkbaharda ve sonbaharda az da olsa mevsim yağmurları yağar.Kış mevsimi sonbahar ortalarından ilkbahar ortalarına kadar uzun sürer.Oldukça soğuk geçen kış mevsiminin sıcaklık ortalaması ( - 10 ) derece,yaz mevsiminin ise ( 25 ) derecedir.Ancak son yıllardaki mevsim değişikliklerinden etkilenmiş olan beldede,sıcaklıklar bu derecelerin 5-10 derece aşağısı ve yukarısında olmak üzere değişmiştir.Çevre insanı iklim şartlarına uyum sağlar.Şiddetli geçen kışlar,tarım ve hayvancılığı etkiler.Ancak ulaşımı etkilemez,çünkü beldenin yolları kar yağsa bile açık tutulmaktadır.
BİTKİ ÖRTÜSÜ: Belde,doğal bitki örtüsünden yoksundur.Kısmen,geven denilen erozyonu önleyici bodur bitkiler bulunur.Ayrıca,halk bu bitkilerden yakacak olarak faydalanır.Bunun dışında ağaçlık olarak nitelendirilebilecek yerler bulunmamaktadır.Herhangi bir meyve ağacının dahi bulunmadığı beldeye ağaç ve doğa sevgisi kazandırılmaya çalışılıyor.
YER ALTI ZENGİNLİĞİ: Herhangi bir yer altı zenginliğine sahip değildir.
TARIM VE HAYVANCILIK: Beldenin başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.Buğday,arpa,patates, ve pancar üretilmektedir.Bunun yanı sıra Soğaz mevkiinde lahana da ekilir.Nazik Gölü’nden açılan sulama kanallarının etkisi de olmuştur.Fakat ihtiyaç fazlası ekilen patates 1999-2000 yılında çiftçinin zarara girmesine neden olmuştur.
Beldede bol miktarda küçükbaş hayvan olarak koyun,büyükbaş hayvan olarak inek yetiştirilmektedir.Ayrıca,kümes hayvanlarından tavuk,kaz,hindi,ördek hemen her hanede bakılır.Keklik,tavşan,tilki,kurt; Nazik Gölü kıyısında yaban ördeği,yaban kazı avlanabilir av hayvanları arasındadır.
Son 18-20 yıldan beridir bir de balıkçılık belde halkı için önemli bir geçim kaynağı olmuştur.1985 yılında Nazik Gölü’ne atılan sazan balığı yumurtaları balıkçılık için olumlu yönde bir gelişme sağlamıştır. Nazik Gölü’nden ayrıca gocot, inci kefal gibi balık türleri de çıkarılır.
NÜFUS: 1997 yılında yapılan sayıma göre nüfusu 4160 kişi olan beldenin nüfusu, günümüz itibari ile 6500’ e yükselmiştir. Beldede çalışan nüfusun %85’i tarım ve hayvancılıkla,%5’i esnaflıkla uğraşır,%5’i mevsimlik işçi olarak çalışırken %5’lik bölümü ise işsiz durumdadır.
Beldede çocuk sayısı fazlalığına önem verildiğinden,doğum oranı yüksektir.Dengesiz beslenme ve yetersiz bakım erken ölümlere sebep olabilmektedir.Ölüm yaş ortalaması 60’tır.Nüfus çoğunluğunu 15-30 yaş civarındaki genç nüfus oluşturur.1980’den itibaren belde terör ve ekonomik sıkıntılar sebebiyle;1999’daki İstanbul,Adapazarı,Yalova depremleri sebebiyle belde göç almıştır.Bu rakamlar fazla olmamakla birlikte,zaten bu şehirlere iş bulma amacıyla gidenler şeklindedir diye düşünebiliriz.
Beldede 5 mahalle bulunuyor: Kültür, Kurtuluş, Orta, Saray, Yıldızlar. Bu mahalleler içinde en kalabalık nüfus Orta mahallede bulunuyor.Beldeye en uzak mahalle Saray mahallesi ve Kurtuluş mahallesinin bir kısmıdır.
BELDENİN TARİHİ: Bilindiği üzere ,Anadolu’nun Türkleşmesi Selçuklular döneminde Malazgirt Savaşı sonucu gerçekleşmiştir.( 1071)Tarihte Sökmenliler ya da Ahlatşahlar olarak bilinen Türk beyliği,Selçuklu emirlerinden Sökmen El-Kutbî tarafından kurulmuş ve 1110-1207 tarihleri arasında Malazgirt,Ahlat,Tatvan,Adilcevaz,Eleşkirt,Van,Muş civarında yaşamıştır.Hatta beyliğin başkenti ve Türklüğün kapısı denilen Ahlat beyliğin yüksek bir kültür ve uygarlık seviyesine ulaşmasında etkili olmuştur.Ovakışla’da bu devirlere ait herhangi bir eser,kalıntı şimdiye kadar bulunamamıştır.Zaten daha sonraki tarihlerdeki Ermenilerin faaliyetleri de Doğu Anadolu’da büyük tahribatlara sebep olmuştur.Ovakışla’ya 1921 yılından itibaren şimdi yaşayan halk yerleşmiştir.Geleneklerine sahiptirler.Akrabalık bağları güçlüdür.
Eski adı Porhus,Purhuz olan belde Ovakışla adını sonradan almıştır.Beldede tarihî eser olarak sadece bir Ermeni kilisesi bulunuyor.Bu kilise şimdi cami olarak kullanılmaktadır.
Belde halkından Kurtuluş ve İstiklâl Savaşları’na katılan sayısı azdır.Bunlardan en bilineni ise Hacı Cemal Ayday'dır. Kurtuluş Savaşı sırsında Ruslara esir düşüp sonra tekrar kurtulup geri dönmüştür.
EKONOMİK HAYAT: Beldenin başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.Bir ailenin muntazam aylık bir geliri yoktur.Beldede kamyonları olup,uzak şehirlerde taşımacılık yapanlara ve nakliyecilikle uğraşanlara rastlanır.Bunun yanı sıra bakkal,kasap,kahveci gibi esnaflıkla uğraşanlar vardır.Gelir getiren belli bir el sanatı yoktur.Halk ancak kendi kullanacakları eşyalar için el sanatlarıyla uğraşır.Diğer bir geçim kaynağı da önceden belirttiğimiz gibi balıkçılıktır.
SOSYAL HAYAT: Ataerkil bir aile düzeninin bulunduğu beldede,akraba evlilikleri söz konusudur.Ailede evin erkeği evin geçiminden ve dış ilişkilerden sorumludur.Kadın ise ev işi ve çocukların bakımıyla ilgilenir.Akrabalık bağları güçlüdür. 2001 yılında Ovakışla İlköğretim Okulu öğretmenleri ve öğrencileri tarafından yapılan anket sonuçlarına göre %39’u büyük aile tipini oluşturuyor.Yine buna bağlı olarak hane nüfusuna bakılacak olursa: % 14,46’sı 1-4 kişilik,%38,46’sı 5-8 kişilik,%29,85’i 9-12 kişilik,%11,38’i 13-17 kişilik,%5,84’ü 18 ve daha fazla kişilik hanelerde yaşıyor. Komşuluk ilişkilerinin mesafeli tutulduğu gözlemlenmiştir.Çünkü en küçük sürtüşmelerin bile çok büyük kavgalara neden olduğu görülmüştür.Bunun yanında kan davası hadisesine hiç rastlanmamıştır.
SAĞLIK: Beldede tam teşekküllü bir sağlık ocağı yoktur. Ovakışla Sağlık Ocağı’nda 1 doktor,1 ebe-hemşire,1 sağlık memuru, 1 şoför bulunuyor.
Halk sağlık konusunda bilinçsiz,ihmalkardır.Sağlık personeli ve öğretmenler mümkün mertebe çocukları ve halkı bu konuda bilinçlendirmeye çalışıyor. Okul ve sağlık çalışanları iş birliği ile halka yönelik seminerler yapılıyor.Beldenin en önemli sağlık sorunu küçük-büyük herkeste görülen yetersiz ve dengesiz beslenme ile uygun temizlik ve hijyenik ortamın bulunmamasından kaynaklanan sağlık problemleridir.Genelde tarım ürünlerine dayalı bulgur,patates;hayvansal ürünlere dayalı süt,et,peynir,otlu peynir,yoğurt gibi ürünlerle beslenirler.Sebze ve meyvenin tüketilmemesi yüzünden oluşan hastalıklara rastlanır.Ayrıca,su sorunundan kaynaklanan ve özellikle yaz aylarında ortaya çıkan saçkıran,saç mantarı ;diğer yandan bağırsak ve midede kurt ve parazitlerin olmasına sıkça şahit olunuyor.Bunun yanı sıra kadınlarda bilinçsizlikten,cahillikten kaynaklanan kadın hastalıkları söz konusu.Aile plânlaması ve doğum kontrol yöntemleri konusunda bilinçli olmayan halka, sağlık ocağı ve okulumuz işbirliği ile çeşitli etkinlikler sunuluyor.
ULAŞIM VE HABERLEŞME: Beldeyi Ahlat’a bağlayan kara yolu kış şartlarına rağmen kapanmaz.Beldeyi Malazgirt’e ve Bulanık’a bağlayan yeni bir kara yolu yapılmıştır.Diğer köylerle ulaşım yapılabilmektedir.Belde diğer köylerin merkezi durumundadır.Köy yollarının birleştiği beldenin yolu 1995’ten beri asfalttır. Beldemizde bütün telefon operatörlerinin vericileri bulunmaktadır. Ayrıca beldede PTT Şubesi de hizmet vermektedir.
TURİZM: Beldede herhangi bir turizm etkinliği yapılmamaktadır.Turizm ile ilgili bir işletme ve dernek de yoktur.Beldede turist çekebilecek özelliğe sahip bir eser,yapı,kalıntı yoktur. Ermenilerden kalan 200 yıllık kilise ise turist çekebilecek özelliğe sahip değildir.Buna bağlı olarak otel,motel,pansiyon vb. birimler de bulunmuyor.Son yıllarda doğal güzellik olarak Nazik Gölü’ne yabancı turistler gelmektedir.
| ||||||||||