Yoğurtyemez, Ahlat
 |
Vikipedi'nin kalite standartlarına ulaşabilmesi için, bu maddenin veya bir bölümünün temizlenmesi gerekmektedir. Görüşlerinizi lütfen tartışma sayfasında belirtiniz. |
| Yoğurtyemez | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Bitlis |
| İlçe | Ahlat |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 332 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0434 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 13400 |
| İnternet sitesi: | |
Yoğurtyemez, Bitlis ilinin Bitlis ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köy halkı, Degufların(Adiğe-Şapsığ kabilesi) göçmesi ile birlikte Kürtlerden oluşmaktadır.
Deguflar, Osmanlıya geldiklerinde(1863-1864) ilk olarak bugünkü K.Maraş'ın Göksun ilçesine yerleştirilirler. Ama zamanla Göksun'u beğenmeyen Deguflar Osmanlı'dan yeni bir yer talebinde bulunurlar. Devlet mevcut şartlar sonucunda Adıyaman ve Bitlis'te araziler gösterir. Bir Deguf keşif grubu gidip Adıyaman'a ve Bitlis'e bakar. Adıyaman'ı beğenmeyen Deguflar, Bitlis Yoğurtyemez'in arazisini Kafkasya'ya benzetirler. Ve orayı beğenirler. Neticesinde 1865 yılında Deguflar Göksun'dan Yoğurtyemez'e yerleşirler.
Anlatılanlara göre köyü Deguf Beyi Bırcej ya da onun oğlu Kırej kurmuştur. Köyün beyinin konağının üstünde eski rakamlarla 1878 yazmaktadır. Köydeki eski Çerkes evlerinin hepsi Ahlat taşından yapılmıştır. Köyde Çerkes beyinin soyu ağa olup zenginleşmiştir. Ağa ailenin soyadı Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla "Alkoçak" olmuştur. Köyün kurucusu ve ağalarının köyde yaşamış 5 erkek soyu sırayla şöyledir: Deguf Bırcej > Deguf Kırej > Hacı Hasan > Süleyman Ağa > Şahabettin Ağa.
Köyün adı anlatılan rivayetlere göre şöyle olmuştur. Köyü kurucusu Deguf beyi Bırcej ya da onun oğlu Kırej'dir. Köye isim verme husunda biraz komik bir hadise köyün kurucu ailesi tarafından anlatıla gelir. Köy kurulur. İsim verilecektir. Degufların Çerkesya'daki meslekleri yoğurt satıcılığı, yoğurt ticareti idi. Ayrıca da çok savaşcı bir Şapsığ sülalesi idi. Yetkililer, yeterli düzey Çerkesce(Adiğabze) bilmediklerinden olsa gerek köyün ileri gelenlerini pek iyi anlayamamışlardır. Köyün ismi konusunda Savaşcılıkla ilgili bir isim verilmesi Osmanlı devleti için tehditkar bir tutum olacağı yetkililerce köyün ileri gelenlerine anlatılır. Sonra "Deguflar ne sever, Kafkasya'daki meslekleri nedir bunların?" diye yetkililerce sorulur. Ordaki Deguflar Mesleklerinin Kafkasya'da yoğurtçuluk olduğunu ve kendilerininde yoğurdu çok sevdiklerini söylerler. Lakin bir tercüme hatasından durum yetkililerce şöyle anlaşılır: "Bunların Kafkasya'daki meslekleri yoğurtçulukmuş sanırım. O yüzdende yoğurdu pek sevmezlermiş." Neticede böyle bir yanlış anlaşılma üzerine köyün ismi de "Bunlar yoğurdu sevmiyorlarsa, yoğurtta yemezler." mantığıyla Yoğurtyemez olarak geçmiş. Ayrıca köyde halen bir Deguf şehitliği bulunmaktadır. Köyün son ağasıda Çerkes Şahabettin namıyla anılan Şahabettin Alkoçak'tır. Mezarı İskenderun/Hatay'dadır.
Kültür
Köy, eskiden Çerkes kültür gelenek ve görenekleri ile varlığını devam ettirirken artık Kürt geleneği vardır.
Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi. 1960 yıllarından itibaren köye Kürtler yerleşmeye başlamıştır ve 1984 yılına kadar Çerkesler ile birlikte yaşamışlardır. 1984 yılına kadar kısmen göç eden olsa da Çerkesler o köyde yaşamışlar. En son 1984 yılında tamamen göç etmişler ve şu anda orada yaşayan hiçbir Çerkes yoktur, fakat köyde bir hanımı Çerkes olan ve köyün muhtarlığını yapmış Kürt bir aile, köyün kurucu Çerkes ailesinin konağında ikamet etmektedirler. Köyde eskiden orada ikamet eden Çerkeslerin Ahlat taşlarından yağtırdığı bazı evlerin yıkıntıları içerisinde yaşayan Kürt ailelerde vardır. Köyde Çerkeslere ait birkaç eski ev ve Deguf Şehitliğinden başka hiçbir etki kalmamıştır. Köydeki Deguflar, sülale kavgası sonucunda bölünmüş ve köyde zamanla dağılmıştır.
Coğrafya
Bitlis iline 91 km, Ahlat ilçesine 18 km uzaklıktadır. Köyü ilçeye bağlayan 3 yol vardır. Stabilize yol 18 km asfalt yol 40 ve 30 km olarak değişmektedir. Kış aylarında 40 km lik Ovakışla yolu tercih edilmektedir.
İklim
Köyün iklimi, Karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2012 | 301 |
| 2007 | 543 |
| 2000 | 332 |
| 1997 | |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyün Camisi vardır ve Ahlat köylerinde yapılan en eski camilerden biridir, Köyde, ilköğretim okulu vardır ve eğitim öğretime devam etmektedir . İlköğretimin 1. kademesi mevcut olup 2. kademe için öğrenciler İlçedeki Yatılı Bölge Okullarını (YİBO) tercih etmektedirler. Köyün içme suyu şebekesi vardır ve ayrıca köy içerisinde belli noktalarda köy çeşmeleri bulunmaktadır. Kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köyün ve çevre köylerin iletişim altyapısını sağlayan telekom santrali bu köyde yer almaktadır. Yoğurtyemez çayı kenarına kurulan ve çevresine göre nispeten vadide kalan köyde cep telefonu belli noktalarda çekmektedir.
Dış bağlantılar
| ||||||||||
ahlat'bağlantı üç varklı yoldan gerçekleşıyor. dogusuda bulunan develik köyü ile batıdan otluyazı köyü, ovakıla beldesiyle, güneyden kırkdönüm köyü,kulaksız ile ahlat ilçesine ulaşım sağlanıyor