Savuk, Çemişgezek
Savuk | |
— Köy — | |
Tunceli | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Tunceli |
İlçe | Çemişgezek |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0428 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 62600 |
İnternet sitesi: www.savukkoyu.com |
Savuk, Tunceli ili Çemişgezek ilçesine bağlı Türk köyüdür.
Keban Barajı
Asıl köy toprakları, 1972 yılında Keban Barajı yapılarken istimlak edilerek sular altında kalmış, ardından 1985'li yıllarda köylüler tarafından eski konumuna en yakın baraj gölü kıyısına, Yukarı ve Aşağı Savuk olarak tekrar inşa edilmiştir.
Konumu
Savuk Köyü, 39.0167 Kuzey enleminde, 38.7833 Doğu boylamında bugün Tunceli ili Çemişgezek sınırları içerisinde yer alır. Arasından baraj gölü geçen köyün hemen güneyinde Elâzığ, batısında Erzincan toprakları bulunur.
Küçük bir yarımadayı andıran araziye kurulan Yukarı Savuk'un yanı sıra köyün kuzeybatı yönünde kalan, arasından 200 metrelik baraj gölünün bulunduğu karşı kıyıya da aynı yıllarda Aşağı Savuk(Azizli) inşa edilmiştir.
Civar sahil köyleri ve Ağın ile ulaşım suyolu ve karayolu ile sağlanabilir. 30 hanesi olan ve yaz aylarından 200 nüfusa ulaşan köyün ilçe yolu Örenceler bağlantısı ise hâlâ toprakdan ve bozukdur.
Tarihçe
Köyün tamamı Sünni Türklerden oluşmaktadır. Savuk köyüyle ilgili ilk bilgilere Osmanlı'nın bölgeyi fethetmesinin ardından yapılan 1518 yılı tahrir kayıtlarında rastlıyoruz. Bu kayıtlarda tamamı Sünni-Türk ahaliden müteşekkil 45 hane olduğu, üretim üzerinden ödediği vergilerden hayli üretim yapıldığı ve iki ayrı değirmenin işlediği gözönüne alınınca civar köylere göre hayli büyük bir üretim kapasitesinin olduğu anlaşılmaktadır. Takip eden tahrirlerde de hane sayısı aynı kalmasına rağmen üretim sürekli artmıştır. Genel geçim kaynağı uzun yıllar boyunca tarım olmuştur.
Bugün bilimsel olarak yöre hakkında çok fazla araştırma yapılmamışsa da Çemişgezek ilçesinin diğer tarihi köyleri gibi Savuk Köyü'nünde 1000'li yılların başında Orta Asya'dan yapılan Türk göçleri sonrasında kurulduğu anlaşılmaktadır.
Keban Barajı'nın inşasından öncesinde yapılan Pulur, Sakyol kazılarında çıkan geleneksel Türk motifleri, koç başları, civar köy ve yer adları, geleneksel yaşam biçimleri ve sözlü tarih bu hususu destekler niteliktedir. Nitekim Osmanlı'nın ilk tahririnde (1518) belirttiği büyüklükteki bir köy yerleşiminin oluşumu için yüzyıllarla ifade edilen bir yerleşiklik gerektiği aşikardır.
Kültür
TÜRK kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Köy, Çemişgezek ile birlikte Cumhuriyet'in kurulduğu yıllarda Elazığ'a bağlı kalmış daha sonra, 25 Aralık 1935'de Tunceli il olunca Tunceli'ye bağlanmıştır. Savuk'da Çemişgezek'in diğer köyleri gibi arasından Keban Baraj Gölü geçse de cografi ve kültürel olarak tarih boyunca Elazığ'a yakın olmuştur. Hemen her kültürel özelliği Elazığ'daki gibidir.
Köyün ismi
Savuk adının nereden geldiği kesin olarak bilinmemekle beraber, köy ile aynı adı taşıyan ve tahmini köyün kuruluş yılları döneminde Selçuklu'ya bağlı olarak bölgeye akınlar düzenleyen Kuman Başbuğu Savuk Bey'den ya da bugün Savuk olarak kullanılan adın, Osmanlı'nın bölgeyi fethi sonrasından yapılan ilk tahrirde (1518) Sağuk şeklinde geçmesi sebebiyle adın soğuk sıfatından gelmiş olması da mümkündür.
Kaynaklar
Dış bağlantılar
|