TUSAŞ

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.
Tip Anonim kuruluş
Kuruluş 1984, Ankara
Şehir Ankara
Ülke Türkiye
Önemli kişiler Doç.Dr. Temel Kotil
(Genel Müdür)
Nejat BİLGİN
(Yön. Kur. Başkanı)
Alan Havacılık
Savunma
Telekomünikasyon
Ürün Uçak Projeleri
Havacılık Yükseltmeleri
Savunma Sistemleri
Hizmetleri Yapısal ve Uydu Tasarım ve Mühendislik
Entegre Uçak Sistemleri Tasarım ve Mühendislik
Entegre Helikopter Sistemleri Tasarım ve Mühendislik
Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri
Gelir artış 1.459 milyar (2011)[1]
Net gelir artış 273.435 milyon (2011)[1]
Çalışan sayısı 4.533 (2015 itibarıyla)[2]
Ana sayfa tai.com.tr

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.[3] (TUSAŞ) (TAI - Turkish Aerospace Industries, Inc.), Türkiye’de hava platformlarının tasarımı, geliştirilmesi, üretimi, tamamlanması, yenilenmesi ve satış sonrası hizmetleri alanlarındaki teknoloji merkezidir. Şirket dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380'e ve askeri nakliye uçağı Airbus A400M'ye parça üretmektedir. Ayrıca şirket 2013 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren Airbus A350'ye kanatçık üretmeye başlamıştır.[4]

Tarihçesi ve günümüzdeki durumu

TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI), 15 Mayıs 1984 tarihinde Türk Ticaret Kanunu ve Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu uyarınca kurulmuştur.

12 Ocak 2005 tarihinde TUSAŞ tesislerinde imzalanan "Hisse Satış Anlaşması" ile TAI'deki Lockheed Martin of Turkey (%42) ve General Electric International (%7) şirketlerine ait hisseler Türk Uçak Sanayii A.Ş.(TUSAŞ) tarafından satın alınmıştır.

Türk Uçak Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) ve TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI) şirketleri 28 Nisan 2005 tarihinde TAI (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.) çatısı altında birleşmiş olup, TUSAŞ (TAI), tasarım üretim altyapısı ile insan kaynakları yönünden oldukça etkili bir güç oluşturacak ve “Havacılık Merkezi” olarak hizmet verecektir. TUSAŞ’ın hissedarları Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) (%54.49), Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) (%45.45) ve Türk Hava Kurumu (THK) (%0.06)'dur.

TUSAŞ tesisleri 186.000 metrekaresi kapalı olmak üzere toplam 5.000.000 metrekarelik bir alan üzerine kurulmuştur. Şirketin Akıncı Hava Üssü’nde bulunan yüksek teknoloji ürünü makine ve teçhizatla donatılmış modern uçak üretim tesisi, parça imalatından uçak montajı, uçuş testleri ve teslimine kadar geniş üretim kabiliyetlerine sahiptir. TUSAŞ kalite sistemi dünyaca kabul görmüş NATO AQAP-110, ISO-9001:2000, AS EN 9100 ile AECMA-EASE standartlarını karşılamaktadır.

TUSAŞ'ın mevcut deneyimi F-16 Savaşan Şahinler, CN-235 hafif nakliye/deniz karakol/gözetleme uçakları, SF-260D eğitim uçakları, Cougar AS-532 arama kurtarma (SAR), silahlı arama kurtarma (CSAR) ve genel maksat helikopterlerinin ortak üretiminin yanı sıra, kendi tasarımı olan insansız hava aracı, hedef uçağı ve zirai ilaçlama uçağı gibi ürün geliştirme programlarını kapsamaktadır.

TUSAŞ’ın ana faaliyet alanları arasında Türkiye ve bölgedeki diğer ülkelerin envanterinde bulunan sabit ve döner kanatlı askeri ve ticari hava platformlarının modernizasyon, modifikasyon ve sistem entegrasyonu programları ile satış sonrası hizmetleri de bulunmaktadır. Hv.K.K. F-16’larının elektronik harp ve yapısal tadilatları, S-2 Tracker Deniz Karakol Uçakları’nın Yangın Söndürme Uçağı’na dönüştürülmesi, CN-235 uçağı ve Black Hawk Helikopteri’nin Özel Kuvvetler için modifikasyonları, Cougar AS-532 helikopterinin modernizasyonu, S-70 helikopterinin dijital kokpit modifikasyonu, CN-235 platformlarının Dz.K.K. ve S.G.K.’nın Deniz Karakol/Gözetleme görevleri için yapısal ve aviyonik modifikasyonu ile B737-700 uçağının Havadan Erken İhbar ve Kontrol Uçağı’na (HİK) dönüştürülmesindeki tüm yapısal tadilatları ile sistem entegrasyon faaliyetleri bulunmaktadır.

TUSAŞ, 1984 yılında serüvenine çok az kişiyle başladı, askeri projelerden kazandığı deneyimleri ticari projelere aktararak, bugün 3000'in üstünde kalifiye çalışanı ve 50’ye yakın farklı projesi ile bir Dünya Şirketi olma hedefine ulaştı.

TUSAŞ ayrıca, Milli Sanayi Kuruluşu olarak Airbus Military’ye ortak olup, Fransa, Almanya, İtalya , İngiltere, İspanya , Belçika ve Güney Afrika havacılık firmalarıyla birlikte A400M uçağının tasarım ve geliştirme faaliyetlerine katılmaktadır.

Dünyadaki son teknolojik gelişmeleri yakından izleyerek havacılık alanında öncü kuruluşlar arasında yer almaya kararlı olan TUSAŞ, Türkiye'de 21. yüzyılda yeni ufuklar açmayı hedeflemektedir.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI) şirketi, 3 Kasım 2005 senesinde RUAG Aerospace (RA) ile imzalanan bir antlaşma gereğince, Airbus A380 uçağı için tam sipariş adeti kadar, D-Nose Panel Gerdirme Kabuklarını Türkiye´de kendi tesislerinde üretecektir.[5][6]

TUSAŞ tarafından son yıllarda artık Türkiye için dış kaynaklardan bağımsız özgün tasarım hava araçları da yapılmaya başlanmıştır. Bunlardan ilki TUSAŞ ZİU adlı zirai ilaçlama uçağı tamamen TUSAŞ tarafından tasarlanmış ve uçmuştur. Bunu takiben yürülükte pek çok özgün tasarım projesi mevcuttur. 2008 yılı itibari ile Gözcü (antiterör amaçlı insansız gözlem uçağı), Keklik ve Turna-g (her ikisi de avcı pilotları için hedef uçak) insansız uçakları TUSAŞ tasarımı ve üretimi uçaklar olarak Türk Hava Kuvvetleri envanterinde yer almaktadır. Gözcü'nün yeni bir modeli halen tasarlanmaktadır. İnsansız hava araçları dışında HÜRKUŞ adlı bir eğitim uçağı (jet uçağı ile aynı kontrollere sahip ama jet motoru içermeyen düşük işletme maliyetli bir eğitim uçağı) tasarımı ve geliştirilmesi tamamlanmış seri üretimine başlanmıştır. Taktik amaçlı insansız hava aracı ANKA'nın geliştirilmesi devam etmektedir. T-38 ve C-130 Hercules uçaklarının yenilenmesi gerçekleştirilmektedir. Göktürk-1 keşif ve gözlem uydusunun TÜBİTAK UZAY ile birlikte entegrasyonunun gerçekleştirildiği Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi[7] (USET), TUSAŞ'a bağlı olarak işletilmektedir.

Türk Havacılığının en gelişmiş parçalarından biri olan TUSAŞ, aynı zamanda sektörün lokomotifi konumundadır. Türkiye'nin aviyonik entegrasyon merkezi konumundaki TUSAŞ, bu alandaki rekabet gücünü her geçen gün arttırmaktadır.

Görüş ve görev

IDEF 2015 fuarında ANKA insansız hava aracı standı
T-129 ATAK helikopteri
Göktürk 2 uydusu modeli

TUSAŞ’ın görüşü; her tür hava ve uzay aracının tasarım, üretim ve desteğini sağlayacak kabiliyete ulaşarak dünya markası olmaktır.

TUSAŞ’ın görevi; Türkiye’nin ve yurtdışı müşterilerin askeri ve sivil havacılık ve uzay sistem ihtiyaçlarını karşılayacak tasarım dahil teknoloji ve kabiliyetleri geliştirmek; sürekli iyileştirmelerle küresel rekabet ortamında pazar payını artırmak; ülkesi, müşterileri, ortakları, tedarikçileri ve çalışanları için değer yaratmaktır.

İşleri ve tasarıları

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. 1 2 "TUSAŞ'ın geliri" (Türkçe) (PDF). TUSAŞ, tusas.com.tr. 01 Ağustos 2012. https://www.tai.com.tr/content/docs/capital-500.pdf. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
  2. ↑ "TUSAŞ - TÜRK HAVACILIK VE UZAY SANAYİ A.Ş." (Türkçe) (HTML). FORTUNE Türkiye, fortuneturkey.com. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160709124806/http://www.fortuneturkey.com/Fortune500/2015/tusas---turk-havacilik-ve-uzay-sanayi-a-s--F277882. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2016.
  3. ↑ "TUSAŞ" (Türkçe). TUSAŞ, tusas.com.tr. 2012. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160325032238/https://www.tusas.com.tr/tr. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
  4. ↑ "Türk Üretimi Uçak Yolda" (Türkçe). Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, trthaber.com. 28 Mayıs 2012. http://www.trthaber.com/haber/turkiye/turk-uretimi-ucak-yolda-42584.html. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
  5. ↑ "Turkish Aerospace Industries Inc. (Turkey)" (İngilizce). Stansted News Limited, airframer.com. 2011. http://www.airframer.com/direct_detail.html?company=114248. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  6. ↑ "TAI" (İngilizce). ARD, Swr, tagesschau.de. http://www.tagesschau.de/aktuell/meldungen/0,1185,OID3980682_REF1_NAV,00.html. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  7. ↑ "UZAY SİSTEMLERİ ENTEGRASYON VE TEST MERKEZİ" (Türkçe). TUSAŞ, tai.com.tr. 2015. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160305015038/https://www.tai.com.tr/tr/proje/uydu-montaj-entegrasyon-ve-test-merkezi. Erişim tarihi: 02 Haziran 2015.
  8. ↑ "Türk Hava Kuvvetleri Turkish Air Force - TUAF" (İngilizce). Lieven Dewitte and Stefaan Vanhastel, f-16.net. 2011. http://www.f-16.net/f-16_users_article21.html. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  9. ↑ "Turkish Aerospace Industries to upgrade 42 F-16 jets" (İngilizce). WDN, defence.pk. 20 Ağustos 2008. http://www.defence.pk/20080820/turkish-aerospace-industries-to-upgrade-42-f-16-jets/. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  10. ↑ "TAI DELIVERS RJAF'S FIRST F-16 A/C MODERNIZED AT ITS FACILITIES" (İngilizce). DefenceTalk's defence forum, defencetalk.com. 17 Aralık 2007. http://www.defencetalk.com/tai-delivers-rjafs-first-f-16-ac-modernized-at-its-facilities-13760/. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  11. ↑ "Tusaş Aerospace Industries (TAI) from Turkey and EUROCOPTER Extend their Cooperation in the Super Puma / Cougar Helicopter Family" (İngilizce). EADS Eurocopter, eurocopter.com. 19 Temmuz 2004. http://www.eurocopter.com/site/FO/scripts/myFO_publication.php?news_id=270&lang=EN. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  12. ↑ "Turkish Aerospace Industries (TAI) Delivers First S-70i BLACK HAWK Helicopter Tailcone" (İngilizce). Sikorsky, sikorsky.com. 28 Nisan 2009. http://www.sikorsky.com/vgn-ext-templating-SIK/v/index.jsp?vgnextoid=00de6eb78fa78110VgnVCM1000001382000aRCRD&vgnextchannel=162f45d57ef68110VgnVCM1000001382000aRCRD&vgnextfmt=default&pressvcmid=3099aab580de0210VgnVCM1000004f62529fRCRD. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  13. ↑ "737 AEW&C Wedgetail Airborne Early Warning and Control Aircraft, USA" (İngilizce). airforce-technology.com. http://www.airforce-technology.com/projects/737aewc/. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  14. ↑ "The first C-130 aircraft, the avionics modernization of which will be realized by TAI, arrived at TAI's facilities" (İngilizce). TUSAŞ, tusas.com.tr. 27 Aralık 2007. http://www.tusas.com.tr/news.aspx?contentDefID=76. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  15. ↑ "TAI delivers first composite parts for F-35" (İngilizce). Elsevier Ltd., reinforcedplastics.com. 5 Mart 2009. http://www.reinforcedplastics.com/view/421/tai-delivers-first-composite-parts-for-f35/. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  16. ↑ "Getting Ready for Takeoff" (İngilizce). Gannett Govt. Media Corp., defensenews.com. 18 Ocak 2010. http://www.defensenews.com/story.php?i=4458183. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  17. ↑ "Modernization & Modification Program - T-38 AVIONICS MODERNIZATION" (İngilizce). SSM, defenceproducts.ssm.gov.tr. 1 Sep 2009. http://defenceproducts.ssm.gov.tr/content/productDetails.aspx?ID=124. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  18. ↑ "T-129 Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri Projesine Bir Bakış" (Türkçe). AviaPART Havacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti, savunmasanayi.net. 5 Nisan 2009. http://www.savunmasanayi.net/t-129-taarruz-ve-taktik-kesif-helikopteri-projesine-bir-bakis/t-129-taarruz-ve-taktik-kesif-helikopteri-projesine-bir-bakis/. Erişim tarihi: 29 Kasım 2011.
  19. ↑ "TAI Hurkus Basic Trainer Aircraft, Turkey" (İngilizce). Net Resources International, airforce-technology.com. 6 Haziran 2007. http://www.airforce-technology.com/projects/taihurkus/. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
  20. ↑ "TAI Unveils ANKA Unmanned Airplane" (İngilizce). TRDEFENCE.COM, trdefence.com. 25 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100725200906/http://www.trdefence.com:80/?p=1121. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
  21. ↑ "Airbus A350’nin kanatları Türkiye’den gidecek" (Türkçe). Milliyet Gazetecilik, milliyet.com.tr. http://www.milliyet.com.tr/Ekonomi/HaberDetay.aspx?aType=HaberDetayArsiv&ArticleID=1024809&Kategori=ekonomi&b=. Erişim tarihi: 19 Ocak 2012.
  22. ↑ "Jet Eğitim Uçağı ve Muharip Uçak Kavramsal Tasarım Projesi" (Türkçe). T.C. MSB Savunma Sanayii Müsteşarlığı, ssm.gov.tr. 12 Ekim 2012. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160306045349/http://www.ssm.gov.tr/anasayfa/projeler/Sayfalar/proje.aspx?projeID=147. Erişim tarihi: 10 Kasım 2012.
  23. 1 2 "Airbus'ın gövdesindeki Türk imzası büyüyor". Hürriyet. 30 Nisan 2015. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150511021659/http://www.hurriyet.com.tr:80/ekonomi/28872506.asp. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/25/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.