Takım elbise

Bir takım elbisenin ceket kısmı

Takım elbise, aynı kumaştan yapılmış ceket, pantolon ve bazen de yelekten oluşan erkek giysisi.

Geçmişi

Batı Avrupa'da bedene sıkıca oturan işlemeli ceketten bugünkü takım elbiseye geçiş 1666'da, Fransa'da XIV. Louis, İngiltere'de de II. Charles saraylarında başladı. Yeni moda uzun etekli ceketlerin geniş, uçları yukarı kıvrılmış kolları, önlerinde bir sıra düğmeleri vardı. Ceketin içine hemen hemen aynı biçimde bir yelek giyilir, yeleğin görünmesi için ceketin düğmelerinin bazısı açık bırakılırdı. Önceleri yeleklerin de uzun kolları vardı ve bunlar ceketin kıvrık kollarından dışarı taşardı; ama daha sonraları yeleklerin kolları bütünüyle ortadan kalktı. Ceketin de, yeleğin de yakası ya da klapası yoktu. Bu yeni moda giysi, diz altından bağlanan çoraplarla giyilen dar bir külot pantolonla tamamlanıyordu. 1670'lerde bu tip takım elbise erkekler için temel giysi haline gelmişti ve 18. yüzyılın sonuna değin önemli bir değişikliğe uğramadan kullanıldı.

Fransız Devrimi'nden 19. yy ortalarına değin erkek takım elbisesi bedene oturan kısa bir yelek, diz altına kadar uzanan bir külot pantolon ya da uzun pantolonla uzun bir ceketten oluşuyordu. Bu giysiyle birlikte silindir şapka giyilirdi. 1830'larda külot pantolon yalnızca sarayda zorunlu olarak giyiliyordu; saray dışında külot pantolon giyenler modaya uymayanlar ve yaşlılardı, yaygın olarak uzun pantolon kullanılıyordu.

Bugünkü takım elbisenin ilk örneği 1860'ta günlük giysi olarak ortaya çıktı; resmi bir havası yoktu ve uzun pantolon, yelek ve kısa bir ceketten oluşuyordu. Orta sınıfın bir beyefendi gibi giyinme isteği erkek giysilerine rahatlığı getirdi. 19. yüzyıldan bu yana erkek modası büyük bir değişiklik göstermedi.

Kadınlar

19. yüzyılın ikinci yarısında kadınların bisiklete ya da ata binerken takım elbise giymesi moda oldu. 1880'lerde ortaya çıkan "ısmarlama" giysiler spor yaparken ve evde giyilmeye başladı. Giderek gelişen bu giysiler 20. yüzyılın ilk 10 yılında da çok kullanıldı. I. Dünya Savaşı'ndan sonra kadınlar ev dışında çalışmaya başlayınca etek-ceketten oluşan "ısmarlama" takımlar yaygınlaştı. 20. yüzyılın ikinci yarısında kadınlar, eşitlikçi toplum eğilimine koşut olarak pantolon ve ceketten oluşan takımlar giymeye başladılar.