Tehlikeli Olabilecek Cisim

Asteroid 4179 Toutatis

Tehlikeli Olabilecek Cisim (TOC, İng. Potentially Hazardous Object (PHO)) ya çapı ve yörüngesiyle Dünya'ya yaklaşıp dolayısıyla Tehlikeli Olabilecek Asteroit (TOA, İng. Potentially Hazardous Asteroid (PHA)) ya da Tehlikeli Olabilecek Kuyruklu yıldız (TOK, Potentially Hazardous Comet (PHC)) olma potansiyeline sâhip cisimlere denir.

Bir cisim TOC olarak[1] Dünya'ya göre En Az Yörünge Kesişme Uzaklığı (EAYKU, Minimum Orbit Intersection Distance (MOID)) 0,05 AB'nden az ve çapı en az 150 m'yse sayılır. Bu özellikler, cismin yere çarpması durumunda eşi görülmemiş bölgesel tahrîbat yapabilmeye ya da okyanusa düşmesi durumunda bir tsunami oluşturabilmeye yeterlidir. Dünya'ya böyle çarpma olayları ortalamada 10.000 yılda bir ya da daha ender olmaktadır. Torino ölçeği DYC'lerin bu tür çarpma tehlikelerini sınıflandırmak için kullanılmaktadır.

2008 Kasım başına yakın NASA 982 DYA ve 65 DYK listelemiştir[2]. Bu cisimlerin Güneş Sistemi'nde bulunan sayısı 1.000 ilâ 1.100 arası olduğuna inanılmaktadır. Şimdiye kadar bulunamamış DYC'leri arama çalışmaları devam etmekte olup en verimli yıl, Haziran 2005'ten önce geçen bir yıldır. Bu yılda Lincoln Dünya'ya Yakın Asteroit Araştırması (LDYAA, Lincoln Near-Earth Asteroid Research ya da LINEAR) ve Katalina Gök Taraması'dır (Catalina Sky Survey). Bulunduktan sonra her DYC optik, kızılötesi ve radar gibi değişik metotlarla gözlenerek boyutları, bileşileri, dönüşleri ve yörünge bilgileri gibi özellikleri daha iyi tespit edilmeye çalışılır. Bu çalışmalara hem profesyonel, hem de amatör astronomlar katılırlar.

Bir cismin gezegen veya aylara fazla yaklaşmasında çekimsel düzensizliklere mâruz kalır. Bu etkiler cismin yörüngesini değiştirerek kimi zaman önceden tehlike arzetmeyen bir cismi bir TOC hâline getirir veya tersi olur. Bu, Güneş Sistemi'nin dinamik karakterinden kaynaklanmaktadır.

Kaynaklar

Dış bağlantılar

Şablon:MinorPlanets Footer

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/3/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.