Tepeköy, Görele
Tepeköy | |
— Köy — | |
Giresun | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Giresun |
İlçe | Görele |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 272 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0454 |
İl plaka kodu | 28 |
Posta kodu | 28800 |
İnternet sitesi: |
Tepeköy, Giresun ilinin Görele ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köy, ismini birçok tepe ile bölündüğü ve çevrelendiği için Tepeköy olarak almıştır. Köyümüzün tarihçesinde başlangıç olarak Türklerin Anadolu’yu Türkleştirmeye başladığı dönemleri gözönünde bulundurmak gerekir. Malazgirt zaferi ile Anadolu’ya birçok Türk boyunun girdiği ve Anadolu’da yoğun bir şekilde Türkleştirme politikasının izlendiği ve özellikle iç kesimlerde yoğun bir yığılmanın olduğu görülmektedir. Türkleştirme politikasında Oğuzların Çepni boyunun önemi fetih faaliyetlerinde kendini göstermektedir. Sebebine gelince Oğuzlar’ın en savaşçı boyunun Çepniler olduğu bilinmektedir. Prof. Dr. Faruk Sümer Oğuzlar adlı kitabında XIII. yy da kalabalık bir Çepni kümesinin Sinop yakınlarında yaşadığını zamanla doğuya haraket ettiklerini, Kelkit vadisindeki Çepniler’le birlikte bu bölgeye yerleştiklerini (1397) ve Trabzon Rum Devletine karşı savaşarak Karadeniz’e ulaştıklarını ve 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından Karadeniz’in fethinin tamamlandığını bildirmektedir. Yavuz Sultan Selim devrinde yazılmış (921/1515-16) Trabzon sancağı tahrir defterinde Çepniler’in yoğun bir şekilde yaşadıkları yer, Vilâyet-i Çepni adıyla gösterilmiştir. Buradaki Vilayet yöre manasına geliyor. Defterdeki yer adlarından bu yörenin Giresun-Torul-Görele arasındaki saha olduğu anlaşılıyor. Bundan da anlaşılıyor ki Görele’nin köylerini yurt tutanların temelinde Giresun-Torul-Görele üçgeni içerisinde yer alan Çepniler’in olduğu anlaşılıyor. Yöremizde yaygın olan atalarınız nereden geldi sorusuna verilen cevaplarda genellikle Harşıt vadisinin iç bölgelere açılan yerleşim yerlerinin belirtilmesi bu görüşü doğrulamaktadır. Tepeköy'e ilk gelenler kim sorusuna verilecek cevaptan önce Görele ve çevresine ilk yerleşen Türk topluluklarının yukarıdaki açıklamadan da anlaşılacağı gibi Çepniler olduğu bilindikten sonra, insanlar yerleşim yeri olarak ıssız yerlerden ziyade yabancısı oldukları bu bölgede yoğun olarak belli noktalarda yaşamayı seçmişler, zamanla bölgeyi tanımaları, hayvanlarına yeni otlaklar aramaları, nüfusun artması ve diğer sebeplerle çevrelerinde yeni yerleşim yeri aramaya başlamalarına sebep olmuştur. Bu meyanda Tepeköy’e ilk yerleşenlerin de bu gerekçelerden dolayı çevre köy olan Ortaköy’den 180-200 yıl önce geldikleri ve gelen üç kişinin İncirkuş, Namazcı ve Kıribrahim sülalelerinin ataları olduğu rivayet edilmektedir. İlk gelenlerden birinin bugünkü Zeynelli kıranına yerleştiği, diğerinin Odunluk kıranına yerleştiği bir diğerininde Dutlukıranda Kıran mahallesi denen yere yerleştiği, zamanla Zeynelli mahallesine yerleşen kişinin kuzeye inerek bugün İncillü suyu denen suyun kenarında ilk kalıcı konutu yaptığı bildirilmektedir. Zamanla köyümüze kalaycılık, değirmencilik, duvar işçiliği, çobanlık, dokumacılık yapmak veya ilk gelenlerin gerekçelerine dayalı gerekçelerle gelenler köyün nüfusunu bir anda arttırmışlar, köyün varolan geniş arazi yapısı gelenlere yerleşme imkanı sağlamıştır. Türk milletinin göçebe hayat sürdüğü Orta Asya’da eğitime pek önem veremedikleri bilinen bir gerçektir. Anadolu’ya geldikten sonra eğitim kurumu olarak medreseler önemli rol oynamıştır. Görele ve çevresinde sadece Karabörk köyü ile köyümüz Tepeköy’de medrese yapılması ve eğitime başlanması buraya yerleşen insanların eğitimi de önemsediklerinin bir göstergesidir. Köyümüz Dutlukıran mevkiine yapılan medresede genellikle dini bilimler okutulmuş ve mezun olanların çevrenin din adamı ihtiyacını karşıladıkları ve askerlik görevleri sırasında komutanlık mertebesine yükseldikleri bilinmektedir. Medresenin zamanla önemini kaybetmesi sonucu terk edildiği, bakımsızlık ve hazine aramak amacıyla tahrip edildiği bugün yerinde sadece kesme taş duvarların ve kırmızı zemin kalıntılarının bulunduğu görülmektedir. Tepeköy halkı 1965 senesine kadar patika bir yolla Görele’ye gidiş geliş yapmışlar ve en önemli ulaşım araçlarıda at ve katır gibi hayvanlar olmuştur. 1965 senesinde köylü işbirliği ile 5 km.lik yol kazma ve kürekle açılmış ve bugün Terziali sınırları içerisinde bulunan Kemer köprüye (Kadı Köprüsü) ulaşmıştır. Bu seneden sonra devlet kanalıyla köy içine yol ulaşmış ve 1969 yılından itibaren araba servisi köyümüze başlamıştır. Tepeköy İlkokulu dört sınıflı olarak 1957 yılında hizmete girmiştir. Bugün taşımalı eğitim yapmakta ve öğrenciler Görele merkeze taşınmaktadır. Tepeköy’de merkezi olarak Dutlukıran, Aycılı, Menteşli, Ortaozan ve Anbarlı olmak üzere 5 mahalle mevcuttur. Faal durumda olan ve birer nostalji hayatı yaşatan Avcu, Çerkez, Menteşeli ve Eski değirmen olmak üzere dört değirmen vardır. Gönnü, Civil çiti, Menteşli, Ayculu, Vakıf, Anbarlı, Ortaozan ve Hendeküstü gibi merkezi mezarlıkların yanında aile mezarlıkları mevcuttur. Günümüze kadar; (Haytu) M.Ali Menteşe, Rasim Gül, Halil Dursun, Hasan İncirkuş, M.Fahri Namazcı, Sadullah Dursun, Osman Gül, Cemil İncirkuş, Mustafa Namazcı ve İsmail Usta Köy Muhtarı olarak görev yapmıştır. Köyümüzde ikamet eden belli başlı sülaleler; İncillü (İncirkuş), Namazcılu (Namazcı), Tahirli(Aydın), Aycılu(Aycı), Zeynelli(Zeynel), Hacıhasanlı(Dursun), Salifli(Gül), Ayvazlu(Ayvaz), Kıribrahim, Kır, Fikir, Menteşe, Oktay, Tahmaz, Özdemir ve Usta. İnsanların bir yeri yurt tutmasında en önemli değerlerden biri de su’dur. Köyümüzde Çencik suyu, Hacun suyu, Sarnıc suyu, Toma taşı, Kaş altı, Guz suyu, Garlık suyu, Garigenli su, Hızarlık suyu, Cinderesi suyu, Çonun suyu, Oluklu su, Tonar suyu, Paşa pınarı, Fındıklı su ve İncillü suyu hem kuruluşa kaynaklık etmiş hem de mahallelerin kurulmasında etkili olmuşlardır. Zamanında buğday ve arpa tarlaları olarak kullanılan bugün ise fındık bahçesi olan yer isimlerine bakıldığında köyümüzün geçmişinin bir haritasını karşımızda görmüş oluruz. Bu yer isimleri şunlardır; Tam yanı, Andal, Alu tarlası, Küplü tarla, Kiraz yanı, Ortuz yanı, Çeşmebaşı, Çağlayan, Ayluk kuzu, Gırmalık, Odacu, Kaburga, Kütürlük, Arpalık, Yel Değirmeni, Veligey, Dutyanı, Caril, Taşyanı, Gazel andalı, İnli tarla, Yeyken tarla, Sengel, Toka çiti, Değirmenbaşı, Cıgudu, Aşçı tarlası, Hortu çayı, Ketboğaz, Eğri tarla, Acı taflan, İncirli, Yelkovan, Karakaş, Çavuş tarlası, Şıhlu, Kabalak, Kale, Kalamanu, Ada, Yalak tarla, Kadı ormanı, Mardisu, Hızarlık, Kütüklük, Koruma, Yavan kuzu, Acıboğaz, Pelit ardı, Selam tarlası, Gayu tarlası, Ayvazlu, Salifu, Hendek üstü, Tam yatağı, Gürgenlik, Çöpçü ormanı, Poçuk, Porsuklu taş, Kalkancı, Sıldu, Hıdıru, Garalu, Definelik, Mical ve Divritti. Köyümüzde ikamet edenlerin daha çok bahçe ve hayvancılıkla geçimini sağlayanlar veya emeklilik hayatlarını köyde geçirmek isteyenlerden oluştuğu görülmektedir."
Kültür
Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi yoktur.
Coğrafya
Giresun iline 77 km, Görele ilçesine 9 km uzaklıktadır. Köyümüzün kuzeyinde Ataköy ve Daylı, güneyinde Menteşe-Tekgöz, batısında Terziali-Dikmen, doğusun da Tekgöz köylerinin bulunduğu tepelerle çevrilmiş bir vadi içerisinde yer almaktadır. Köy, ismini tepede bulunduğu için değil birçok tepe ile bölündüğü ve çevrelendiği için Tepeköy olarak almıştır. Diğer Doğu Karadeniz köylerinde olduğu gibi engebeli bir arazi yapısına sahiptir.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 272 |
1997 | 228 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi fındığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu yoktur fakat taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol toprak olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.