Trabzonlu İrini Paleologina
İrini Paleologina (Yunanca: Ειρήνη Παλαιολογίνα, Eirēnē Palaiologina)(yaklaşık 1315 – 1341'den sonra), 6 Nisan 1340 tarihinden 17 Temmuz 1341 tarihine kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoriçesi. Bizans İmparatoru III. Andronikos Paleologos'un gayrı meşru kızıdır.
Evliliği
1335 yılında, Trabzon İmparatoru Vasilios, Bizans İmparatoru III. Andronikos Paleologos ile müttefik olabilmek için İrini ile bir evlilik yaptı. Ancak bu evlilikten kısa bir süre sonra ilişkiler bozuldu. Vasilios, gene İrini isminde bir metres tuttu. Bu ilişkiden dört gayrı meşru çocuk babası oldu. Yerel kilise, Vasilios ile İrini'yi boşadı ancak Konstantinopolis Patriği XIV. Yohannes Kalekas bu konu hakkında Trabzon metropolitine mektup yazmıştır. Boşanmaya rağmen, Trabzon'da etkili durumda kalmıştır. Vasilios, 6 Nisan 1340 tarihinde muhtemelen İrini tarafından zehirlenmesi sonucu ölmüştür. Saray darbesi ile tacı ele geçirmiştir. Ancak, Komnenos Hanedanı üyesi olmaması, tacı ele geçiriş tarzı durumunu zorlaştırdı. Durumunu sağlamlaştırmak için ölü kocasının metresi ve çocuklarını Konstantinopolis'e babasının gözetimine yollamıştır.
Durumunu güçlendirmek, düşmanlarıyla savaşmak ve hükümet işlerine yardım etmesi için babasından Bizans soyluları arasından bir koca belirleyip yollamasını istedi. Ancak III. Andronikos bu isteği yerine getiremeden 15 Haziran 1341 tarihinde öldü. Ancak bu onu çok etkilemedi çünkü kısa bir süre önce kendisinin Megas Domestikos'una ("Ordu komutanı") aşık olmuştu. Ona karşı duyguları sarayı hiziplere böldü.
İç Savaş
İlk savaşın ilk dönemi tahta çıkmasından kısa bir süre süre sonra başladı. Üç muhalif hizip vardı:
- İrini'nin hizbi, Amytzantarants ailesi ve onun babasına sadık Bizanslı tüccarler.
- Donanma komutanı Lord Tzanich liderliğinde birleşen soylular, önceki imparatora sadık imparatorluk muhafız birliğinin bir kısmı bu hizbi destekliyordu.
- Limnia yöneticisi Büyük Dük Yohannes
Asi asiller, başkentteki Aya Evgenios Manastırında toplandılar fakat Büyük Dük Yohannes taraf değiştirerek İrini tarafına geçti. Manastır nerdeyse tamammen yıkılaca şekilde bombalanarak yıkılarak Temmuz 1340 tarihinde isyan bastırıldı.
Aynı zamanlarda, Türkmenler Trabzon'a saldırdılar ve şehrin duvarlarına kadar geldiler. İlk atak savuşturulsada, ikincisi durdurulamadı ve bu İrini'nin ordusunda moral bozukluğuna neden oldu. Türkmenler şehri almadılar ama ateşe verdiler. Bu felaket bir salgınla iyice etkisini artırdı. Şehri, insan ve at cesetlerinin kötü kokusu sardı.
Görevden alınması
Aya Evgenios Manastırı katliamından kaçan soylular, bu felaketten çıkış olarak II. Aleksios'un kızı Anna Anakutlu'yu tahta çıkmasına karar verdiler. Rahibeliği bırakmasını ikna ederek, Lazika eyaletinde imparatoriçe olarak ilan ettiler. İrini bu isyanı duyunca, Aya Evgenios Manastırı katliamından esir alınanları idam ettirdi. Ancak bu, Anna'nın 17 Temmuz 1341 tarihinde şehre girip onu görevden alıp tahta geçmesine engel olamadı.
Bu olaydan sonra Konstantinopolis'e yollandı. Daha sonraki hayatı hakkında bilgi yoktur.
Dış bağlantılar
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Trabzonlu Vasilios Komnenos |
Trabzon İmparatoru 1340-1341 |
Sonra gelen: Trabzonlu Anna Anakutlu Komnini |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||