Zülfü Livaneli

Zülfü Livaneli
Doğum Ömer Zülfü Livanelioğlu
20 Haziran 1946 (1946-06-20)
Ilgın, Konya, Türkiye
Meslek Müzisyen · politikacı · senarist · yazar · yönetmen
Evlilik(ler) Ülker Livaneli
Çocuk(lar) 1
Resmî site livaneli.net

Ömer Zülfü Livanelioğlu (d. 20 Haziran 1946; Ilgın, Konya), bilinen adıyla Zülfü Livaneli, Türk müzisyen, senarist, politikacı, yazar ve yönetmen.

İlk yılları

Ömer Zülfü Livanelioğlu, 20 Haziran 1946'da Konya'nın Ilgın ilçesinde dünyaya geldi. Livanelioğlu ailesinin büyük dedeleri Ömer Efendi 93 Harbi’nde Artvin’in Ermeni ve Rus işgaline uğraması üzerine Erzurum’a gelerek Ahmet Muhtar Paşa’nın ordusuna katılmıştır.

Ömer Efendi Harput Redif Taburu’na mülazım rütbesiyle atanır. Daha sonra burada çıkan çatışmada şehit düşer. Ömer Efendi’nin tek oğlu olan Zülfü Efendi, Türkiye’nin muhtelif yerlerinde sorgu hakimi olarak görev yapar. Soyadı Kanunu çıktığında, babasının geldiği Artvin/Yusufeli/Livane Sancağı'na izafeten Livanelioğlu soyadını alır. Zülfü Efendi’nin oğullarından üçü de hakim olmuştur. En büyükleri ve Zülfü Livaneli'nin babası olan Mustafa Sabri Livanelioğlu, Yargıtay Başkanvekilliği’ne kadar yükselmiştir.

Kariyeri

ABD Fairfax Konservatuarı'nı bitirmiştir. Zülfü Livanelioğlu bağlama çalmayı teyzesi Nazmiye (Türeli) Yücel'in eşi olan eniştesi Turhan Yücel'den, Ilgın'da yaşadığı yıllarda ve yaz tatillerinde öğrendiğinde, eniştesi Turhan bey'in kendisine hayatını değiştirecek bir sermayeyi hediye ettiğinden haberi yoktu.

Zülfü Livaneli, müziği ile birçok ulusal ve uluslararası ödül aldı ve eserleri Joan Baez, Maria Farantouri, Maria del Mar Bonet, Leman Sam gibi yerli ve yabancı sanatçı tarafından yorumlandı. Kültür, sanat ve politika alanında Türkiye’nin önemli isimlerinden birisi olan sanatçı, sanat yaşamı boyunca 300'e yakın besteye ve 30 film müziğine imzasını attı.

Türkiye'den ansızın ayrılarak İsveç'e sürgün yıllarında bulaşıkçılık dahil muhtelif işlerde çalışan Livaneli'nin en büyük arzusu bir gün Türkan Şoray ile tanışabilmek ve o zaman Türkiye'de suçlanan kişilerin uğrak yeri haline gelen İsveç'te bulunan ünlü yazar, gazeteci veya şairlerle karşılaşabilmekti.

Bugüne kadar dört uzun metrajlı film yönetti: "Yer Demir Gök Bakır", "Sis", "Şahmaran" ve "Veda". Valencia Film Festivali'nde "Altın Palmiye" ve 1989'da Montpelier Film Festivali'nde "Altın Antigone" ödülüne layık görüldü. "Sis", "En iyi Avrupa Film Ödülü"ne aday gösterildi. Sanatçının filmleri Türkiye, ABD, Fransa, Almanya, İsviçre ve Japonya'da gösterime girdi ve BBC, WDR, İspanya, Kanada ve Japon televizyonları gibi birçok televizyon şirketine satıldı.

Ekim 1986'da Cengiz Aytmatov'un daveti üzerine Federico Major, Yaşar Kemal, Arthur Miller ve diğer ünlü sanatçı ve düşünürlerin katıldığı Kırgızistan ve daha sonra Wengen, Granada ve Mexico City'de toplanan Issyk-Kul Forumu'nda yer aldı.

Livaneli, Elia Kazan, Jack Lang, Vanessa Redgrave, Arthur Miller, Mikis Theodorakis gibi ünlü kişilerle birlikte dünya kültürünün ilerlemesi ve dünya sanatlarının gelişmesine katkıda bulunmak üzere çalışmalarda bulundu.

1996 yılında Paris’te merkezi bulunan UNESCO (Birleşmiş Milletlerin Eğitim Kültür Bilim Kurulu) tarafından büyükelçilik verilen sanatçı Livaneli, 1978 yılında yaptığı "Nazım Türküsü" adlı albümde Nazım Hikmet'in şiirlerinden bestelediği şarkıları bir araya getirdi.

"Arafatta bir çocuk", "Geçmişten Geleceğe Türküler", "Sis", "Orta Zekalılar Cenneti", "Diktatör ile Palyaço", "Sosyalizm öldü mü", "Engereğin Gözündeki Kamaşma" ve "Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm" ve "Mutluluk" ve Leyla'nın Evi, Sevdalim Hayat, Son Ada ve Sanat Uzun, Hayat Kisa, Serenad, Kardeşimin Hikayesi kitaplarının yazarı olan Livaneli, uluslararası kültür çevrelerinde tanınmakta ve saygı görmektedir.

Ömer Zülfü Livaneli Ülker Hanım'la evlidir ve bir kızı vardır. Kızı Aylin Livaneli eğitimi ve yaptığı pek çok işten sonra müzik ile ilgilenmiş ve beş albüm çıkarmıştır. Müziğe ara veren Aylin Livaneli şu an yurt dışında ekonomi üzerine eğitim almaktadır. Yayınlanmış 3 kitabı bulunmaktadır. Livaneli vejetaryendir.

19 Mayıs 1997 tarihinde, Ankara Hipodrom meydanında verdiği konsere 500.000 kişinin katılmasıyla Türkiye'nin en büyük konserini gerçekleştirme ünvanını kazanmıştır.[1]

Siyasi kariyeri

Livaneli 1994 yerel seçimlerinde, Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na aday oldu. Anavatan Partisi'nin adayı İlhan Kesici, Refah Partisi'nin adayı Recep Tayyip Erdoğan ve Doğru Yol Partisi'nin adayının Bedrettin Dalan olduğu çekişmeli seçim sürecinde oyların %20,30'unu alan Livaneli üçüncü geldi.[2] Erdoğan ise %25,19'luk bir oranla Belediye Başkanı seçildi.[2] Livaneli, 2002 genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'den İstanbul milletvekili seçildi. Partinin 13. Olağanüstü Kurultayı'nda yeter sayıda imza bulamadığı için genel başkan adayı olamadı ve parti yönetimini ağır şekilde suçlayarak istifa etti.[3] Livaneli, istifasını açıklarken şunları söyledi:

CHP yönetimi, Atatürk'ün laik, devrimci, halkçı, çağdaş ve reformcu çizgisini 21. yüzyıla taşıyamadığı için ülkemizi içinden çıkılması güç bir siyasi karmaşaya sürükledi. Bu büyük tarihsel ve siyasi kaymayı engelleyebilmek ve CHP'yi özündeki devrimci, reformcu ilkelere tekrar kavuşturabilmek için, parti içinde her düzeyde büyük çaba harcadım. Ama ne yazık ki bu çabalar da diğerleri gibi sonuçsuz kaldı. Partideki muhalif fikir ve kişileri yok etme alışkanlığı, bu kurultaydan sonra da bir kıyıma dönüşerek devam ediyor. CHP içinde kalarak mücadele etme yolları artık tükendi. Parti, örneği görülmemiş bir şekilde antidemokratik ve oligarşik bir yapıya dönüştürüldü.[3]

Kitapları

Ödülleri

Sinema

Yıl Ödül / Festival Kategori Film Sonuç
1987 San Sebastián Uluslararası Film Festivali OCIC Odülü Yer Demir Gök Bakır Kazandı[4]
Cannes Film Festivali Un Certain Regard Aday[5]
1989 Valensiya Akdeniz Sineması Festivali Altın Palmiye Sis Kazandı[4]
Montpellier Akdeniz Film Festivali Altın Antigone Kazandı[4]
Avrupa Film Festivali En İyi Film Aday[4]
Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi İkinci Film Kazandı
2000 Antalya Altın Portakal Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü Kazandı[6]
2007 Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi Müzik Mutluluk Kazandı[7]
Sinema Yazarlari Dernegi Türk Sinemasi Ödülleri Kazandı[8]
2008 Yeşilçam Ödülleri Kazandı[9]
Ankara Uluslararası Film Festivali Kazandı[10]

Edebiyat

Yıl Ödül Roman Sonuç
1997 Balkan Edebiyat Ödülü Engereğin Gözündeki Kamaşma Kazandı[11]
2001 Yunus Nadi Roman Ödülü Bir Kedi, Bir Adam, Bir Ölüm Kazandı[12]
2006 Barnes & Noble Yeni Büyük Yazarları Keşif Ödülü Mutluluk Kazandı[13]
2009 Orhan Kemal Roman Armağanı Son Ada Kazandı[14]
2015 Beyaz Martı Edebiyat Onur Ödülü Kazandı[15]

Diğer

Yıl Ödül Sonuç
1999 Premio Tenco Ödülü Kazandı[16]
2005 Soranos Dostluk Ödülü Kazandı[17]
2005 Mikis Theodorakis Ödülü Kazandı[18]

Albümler

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. CHP'de barış, yurtta barış, dünyada barış, Sabah, 19 Ocak 2005, 16 Eylül 2008 tarihinde erişildi. Livaneli bu röportajında "Ankara Hipodromu'nda yarım milyon kişiyi bir arada görmüş bir insanım" demiştir.
  2. 1 2 Bir ha­tır­lat­ma ve ye­rel se­çim­ler, Milliyet, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  3. 1 2 Zülfü Livaneli CHP'yi bıraktı, Radikal, 25 Şubat 2005, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  4. 1 2 3 4 Awards for Zülfü Livaneli, IMDb, 16 Eylül 2008 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  5. Festival de Cannes : Official Selection 1987, Cannes, 16 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  6. Altın Portakal'ın ilk ödülleri verildi, NTVMSNBC, 4 Ekim 2000, 16 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  7. Altın Portakal 'Yumurta'nın, NTVMSNBC, 26 Ocak 2008, 16 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  8. 'Yumurta'nın sekiz ödüllü zaferi, SİYAD, 16 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  9. 'Mutluluk'a 3 Yeşilçam Ödülü, NTVMSNBC, 25 Mart 2008, 16 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  10. Ankara'nın galibi dört ödülle 'Rıza', Radikal, 24 Mart 2008, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  11. PEN American Center: O. Z. Livaneli, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  12. Yunus Nadi Roman Ödülü Livaneli'nin, Sabah, 28 Haziran 2001, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  13. Discover Great New Writers: 2008 Discover Award Archive, Barnes & Noble, 2006, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  14. "Livaneli ödülünü Yaşar Kemal'den aldı", Radikal, 2 Haziran 2009, 26 Mart 2010 tarihinde erişildi.
  15. Beyaz Martı Edebiyat Onur Ödülü Zülfü Livaneli'ye, Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016
  16. Premio Tenco, La Canzone Italiana, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi. (İtalyanca)
  17. Livaneli ile Theodorakis'e dostluk ödülü, Kenthaber, 4 Ekim 2005, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi.
  18. Livaneli becomes first to receive Theodorakis Award, mikis-theodorakis.net, 18 Temmuz 2006, 17 Eylül 2008 tarihinde erişildi. (İngilizce)
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/31/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.