Zeyrek Camii
| Zeyrek Kilise Camii | |
|---|---|
Zeyrek Camii'nin kuzeydoğudan görünüşü | |
| Temel bilgiler | |
| Yer | Fatih, İstanbul, Türkiye |
| Coğrafi koordinatlar | 41°1′11″K 28°57′26″D / 41.01972°K 28.95722°D |
| İnanç | İslam |
| Mimari | |
| Tamamlanma tarihi | 12. yüzyılın ilk çeyreği |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Yığma, tuğla, hatıl |
Zeyrek Camii veya Pantokrator Manastırı Kilisesi İstanbul'un Zeyrek semtinde Doğu Roma döneminden kalma dinî yapıdır. Kilise üç ayrı şapelin bir araya gelmesinden oluşur. Ayasofya'dan sonra İstanbul'da ayakta kalan en büyük eski kilisedir.
Güneydeki ilk kilise II. Yannis Komnenos'un karısı İrene tarafından 12. yüzyılın ilk çeyreğinde yaptırıldı. Karısının ölümünün ardından imparator kilisenin kuzeyinde, az ilerisine ikinci bir kilise yaptırdı ve en sonunda bunları birleştirmek için üçüncü bir kilise daha yaptırdı.
İstanbul'un fethinden sonra ilk medrese burada açıldı. Müderrisi Zeyrek Mehmed Efendi'ydi. Fatih Külliyesiyle birlikte yeni medreselerin yapımı tamamlanınca buradaki medrese kapandı ve bina cami oldu. Şu anda yalnızca güney kısmı cami olarak kullanılmaktadır.
Konumu
Haliç’e hâkim bir tepenin üstünde teraslarla düzenlenmiş geniş bir arazi üzerinde kurulmuştur.[1] Binalar kompleksi Fatih ilçesindeki Fazilet sokağındadır. Adını Zeyrek Camii'nden alan popüler bir bölgededir. Eski İmaret Camii'nin 1 km kadar güneydoğusundadır. Resim süslemeleri bozuktur.
Tarih
1118 ve 1124 tarihleri arasında Bizans imparatoru II. Yannis Komnenos'un eşi Macaristanlı İrene bu manastır sitesini inşa etti. Hristos Pantokrator (Herşeye kâdir İsa) adadı. Manastır, ana kiliseyi kapsıyordu. Ayrıca bir kütüphane ve bir de hastane adadılar. Eşinin ölümünden sonra, kısaca 1124 den sonra imparator II. Yannis Komnenos ilk kilisenin kuzeyine diğer bir kilise inşa etti. Onu Theotokos Eleousa'ya adadı. Neticede (1136) iki şapel (Saint Micheal'e adanan) ile birleşti. Komnenos ve Palaiologos hanedanlıklarının İmparatorluk mozelesi haline geldi. Bundan başka, pek çok yüksek rütbeli Bizanslı, İmparator II. Yannis ve eşi İrene, İmparator I. Manuel Komnenos'un eşi Sulzbachlı Bertha ve İmparator V. Yannis Palaiologos buraya gömüldüler.
Tanımlama
Taş işçiliği( Orta dönemdeki Bizans mimari simgesi ) girintili tuğla tekniğine kısmen adapte edildi. Bu teknikte birbiri ardına gelen tuğlalar duvar çizgisinin arkasına monte edildi ve karışım yatağına daldırıldı. Bundan dolayı karışım katmanının kalınlığı, normal tuğla katmanının üç katı fazlasıdır.
Kaynakça
- Özel
- ↑ İslam Ansiklopedisi, Zeyrek Kilise Camii maddesi, yazar: Hayri Fehmi Yılmaz
- Genel
- Van Millingen, Alexander (1912). Byzantine Churches of Constantinople. London:MacMillan & Co.
- Mathews, Thomas F.(1976). The Byzantine Churches of Istanbul: A photographic Survey. University Park: Pennsylvania State University Press ISBN 0-271-01210-2
- Gülersoy, Çelik (1976). A guide to Istanbul. Istanbul:Kitapligi.OCLC 3849706
- Krautheimer, Richard (1986). Architettura paleocristiana e bizantina. Turin:Einaudi. ISBN 88-06-59261-0
Dış bağlantılar
-
Wikimedia Commons'ta Zeyrek Camii ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur. - T.C. İstanbul Valiliği (Harika İstanbul) / Zeyrek Camii ve Tanıtımı
| ||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
