İstihsân

Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına lütfen bakınız. Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

İstihsân (Arapça: استحسان), bir İslam hukuku terimi.

Sözlükte "bir şeyi güzel saymak" anlamına gelen istihsânın İslam hukukunda iki kullanımı vardır. Bu kullanımlarından birisi daha dar bir alanı kapsarken, diğeri daha geniştir. Kıyası terkedip, nassa, yani, âyet ve hadis-i şeriflerin hükümlerine en uygun olanı almak mânâsına gelir.

Dar açıdan istihsân kıyasın bir kısmıdır. Buradaki kıyasın illeti, üzerinde derince düşünüldüğünde ve incelendiğinde anlaşılabilecek şekildedir. Bu tip istihsânın bir başka adı da hafî kıyastır.

Bu açıdan tanımı "Bir kıyas'dan, ondan daha kuvvetli bir kıyasa dönmektir", ki buna göre her hafi kıyas istihsân fakat her istihsan hafi kıyas değildir.

Diğer ve daha genel istihsân ise "celî kıyasa muârız ve mukâbil olan bir delil"in tercihidir.

Taha Akyol'un değerlendirmesi ile " Kolaylık için güç olanı terk ederek, şer'i deliller bakımdan bir kolayını bularak, insanların alışkın olduğu çözümü tercih etmek" anlamındandır.^[1]

Kaynaklar

• ↑  Doç. Dr. Fahrettin Atar, Fıkıh Usûlü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları Nu. 24, İstanbul, 1988, s.71
• ↑  F. Atar, a.g.e., s.71-72

1. Taha Akyok, Türkiye'nin Hukuk Serüveni, Doğan Yay. Şubat 2015, s.71