2016 Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği üyeliği referandumu
2016 Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği üyeliği referandumu, Birleşik Krallık'ta bilinen adlarıyla AB referandumu ve Brexit referandumu, 23 Haziran 2016 Perşembe günü ülkenin Avrupa Birliği'ne üyeliği konusundaki desteği ölçmek amacıyla Büyük Britanya ve Cebelitarık'ta gerçekleştirilen[1][2], bağlayıcı olmayan[3] referandumdur. Referandum sonucunda %51.9 ile AB'den ayrılmaya yönelik oylar birinci çıkmıştır.[4][5][6][7] İngiltere ve Galler'in büyük bölümü ayrılma yönünde oy kullanırken İskoçya, Kuzey İrlanda ve Cebelitarık AB'de kalınması yönünde oy kullanmıştır.[8] Birkaç yıl süreceği tahmin edilen AB'den ayrılma süreci için İngiliz Hükümeti'nin Avrupa Birliği Antlaşması'nın 50. maddesine göre karar alması gerekmektedir[9] ancak henüz böyle bir karar mevcut değildir.[10]
Bu referandum ülke tarihindeki üçüncü, Avrupa Birliği üyeliği konusunda ise ikinci referandum olmuştur. Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği üyeliği, ülkenin 1973'te o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu'na katıldığından beri tartışma konusu olmuştur. Bu konudaki ilk referandum 1975'te yapıldı, seçmenlerin %67'si üyeliğin devam etmesi yönünde oy kullandı; ancak o zamandan günümüze Avrupa Birliği'nin yapısı büyük ölçüde değişti.[11] Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği üyeliği referandumunun diğer yaygın kullanımı ise "Brexit" sözcüğüdür. Brexit, "Britain" (Britanya) ve "exit" (çıkış) sözcüklerinin birleşmesinden oluşmakta ve İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılmasını ifade etmektedir. İngiltere'nin Avrupa Birliğinden ayrılma talepleri arasında İngiltere'ye gelen göçmenler dikkat çekmektedir. David Cameron, ülkelerine gelen göçmenlerin devlet yardımlarından yararlanmasına karşı olduğunu dile getirdi ve bu konunun müzakere edilmesi için AB'ye başvurdu. Fakat AB ülkeleri Cameron'un bu önerisine karşı olduklarını dile getirdi. Sunday Times gazetesinin 3-4 Eylül tarihlerinde bin 4 kişiyle yaptırdığı bir anket sonucunda, ankete katılanların yüzde 43'ü ülkenin AB'den ayrılması gerektiğini ifade etti.[12] Referandum öncesi, ülkenin AB'den ayrılmaması yönündeki kampanyalara katılan Birleşik Krallık İşçi Partisi milletvekili Jo Cox, uğradığı silahlı saldırı sonrasında hayatını kaybetti.[13]
Siyasi partilerin tutumu
Birleşik Krallık bünyesinde siyaset yapan birçok siyasi parti, hangi yönde oy kullanılması gerektiğine dair fikirlerini belirtmiştir. Burada parti genel olarak fikir belirtmiş olsa da, partinin tümünü kapsayan bir karar alınmadığı için bireysel olarak parti içerisinde yer alan parti yetkilileri ve üyeleri açık bir şekilde farklı düşündükleri yönünde açıklama yapmışlardır.
Parti | Bölge[Not 1] | Birleşik Krallık, AB'den ayrılsın mı? | Ref. | Politik Pozisyon |
---|---|---|---|---|
Liberal Demokratlar | Büyük Britanya | Hayır | [14] | Merkez |
İşçi Partisi | Büyük Britanya | Hayır | [15][16] | Merkez sol |
İngiltere ve Galler Yeşiller Partisi | İngiltere ve Galler | Hayır | [17] | Sol |
İskoçya Yeşiller Partisi | İskoçya | Hayır | [18] | Sol |
Kuzey İrlanda Yeşiller Partisi | Kuzey İrlanda | Hayır | [19] | Sol |
Plaid Cymru | Galler | Hayır | [20] | Merkez sol |
İskoçya Ulusal Partisi | İskoçya | Hayır | [21][22] | Merkez sol |
Sinn Féin | Kuzey İrlanda | Hayır | [23] | Sol |
Sosyal Demokrat İşçi Partisi | Kuzey İrlanda | Hayır | [24] | Merkez sol |
İttifak Partisi | Kuzey İrlanda | Hayır | [25][26] | Merkez |
Ulster Birlik Partisi | Kuzey İrlanda | Hayır | [27] | Merkez sağ |
Muhafazakâr Parti | Birleşik Krallık | Nötr | [28][29][30] | Merkez sağ |
Demokratik Birlik Partisi | Kuzey İrlanda | Evet | [31] | Merkez sağ |
Geleneksel İttihatçı Ses | Kuzey İrlanda | Evet | [32] | Sağ |
Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi | Birleşik Krallık | Evet | [33] | Sağ |
Notlar
- ↑ Burada söz konusu partilerin Birleşik Krallık seçimlerinde katıldıkları bölgeler ifade edilmiştir.
Bunun haricinde daha küçük partiler olan Respect Party,[34][35] Trade Unionist and Socialist Coalition (TUSC),[36] Independence from Europe,[37] ve British National Party (BNP)[38] Avrupa Birliği'nden çıkma yönünde bir tutum sergileyeceklerini açıklamışlardır. Scottish Socialist Party (SSP) Avrupa Birliği'nde kalınması yönünde açıklama yapmışlardır.[39]
Katılım
Rererandumdan iki gün önce Birleşik Krallık Seçim Komisyonu yaptığı açıklama ile 9 Haziran 2016 tarihine kadar kayıt yaptıran seçmenlerin sayısını açıklamıştır. Buna göre 46.475.420 seçmenin referandumda oy kullanacağı bildirilmiş, bu sayının adada en son iki yıl önce yapılan 2015 Birleşik Krallık genel seçimlerinden iki milyon fazla seçmen anlamına geldiği ifade edilmiştir.[40]
Bölge | Seçmen |
---|---|
İngiltere | 38.956.824 |
İskoçya | 3.988.492 |
Galler | 2.270.743 |
Kuzey İrlanda | 1.260.955 |
Cebelitarık | 24.117 |
Toplam | 46.499.537 |
Sonuçlar
Birleşik Krallık'ta 23 Haziran 2016'da yerel saat 22:00'a kadar devam eden oy verme işlemi sonunda gerçekleştirilen sayımların ilk sonuçları 24 Haziran 2016 yerel saat ile 06:00'da Birleşik Krallık Seçim Komisyonu tarafından açıklanmış, bu sonuçlar doğrultusunda da halkın %51,9'unun AB'den çıkılması yönünde oy kullandığı belirtilmiştir.
Ülkelere göre sonuçlar
Ülke | Katılım (%) |
AB yanlısı | Brexit yanlısı | ||
---|---|---|---|---|---|
Oy | % | Oy | % | ||
İngiltere | 73,0 | 13.266.996 | 46,6 | 15.188.406 | 53,4 |
İskoçya | 67,2 | 1.661.191 | 62,0 | 1.018.322 | 38,0 |
Galler | 71,7 | 772.347 | 47,5 | 854.372 | 52,5 |
Kuzey İrlanda | 62,7 | 440.707 | 55,8 | 349.442 | 44,2 |
Cebelitarık | 83,5 | 19.322 | 95,9 | 823 | 4,1 |
Toplam | 72,21 | 16.141.241 | 48,11 | 17.410.742 | 51,89 |
Seçim bölgelerine göre sonuçlar
Bölge | Katılım | AB yanlısı | Brexit yanlısı | AB yanlısı % | Brexit yanlısı % |
---|---|---|---|---|---|
East Midlands | 74,2 | 1.033.036 | 1.475.479 | 41,18 | 58,82 |
Doğu İngiltere | 75,7 | 1.448.616 | 1.880.367 | 43,52 | 56,48 |
Londra | 69,7 | 2.263.519 | 1.513.232 | 59,93 | 40,07 |
Kuzeydoğu İngiltere | 69,3 | 562.595 | 778.103 | 41,96 | 58,04 |
Kuzeybatı İngiltere | 70,0 | 1.699.020 | 1.966.925 | 46,35 | 53,65 |
Kuzey İrlanda | 62,7 | 440.707 | 349.442 | 55,78 | 44,22 |
İskoçya | 67,2 | 1.661.191 | 1.018.322 | 62,00 | 38,00 |
Güneydoğu İngiltere | 76,8 | 2.391.718 | 2.567.965 | 48,22 | 51,78 |
Güneybatı İngiltere & Cebelitarık | 76,7 | 1.503.019 | 1.669.711 | 47,37 | 52,63 |
Galler | 71,7 | 772.347 | 854.572 | 47,47 | 52,53 |
Batı Midlands | 72,0 | 1.207.175 | 1.755.687 | 40,74 | 59,26 |
Yorkshire ve Humber | 70,7 | 1.158.298 | 1.580.937 | 42,29 | 57,71 |
Etkileri
Ekonomik
Referandum sonuçlarının açıklamasın ile birlikte AB'den ayrılmak isteyenlerin çoğunlukta olması ile birlikte Sterlin değer kaybı yaşayarak, dolar karşısında 1985 yılından bu yana en düşük seviyesine ulaşmıştır. Sterlin kısa bir sürede dolar karşısında %10, Euro karşısında da %7 değer kaybetmiştir. Tüm dünya borsalarında verilen Brexit kararı sonrasında ciddi düşüşler yaşanmış, altın piyasasında yukarı yönde hızlı hareketlenme gözlemlenmiştir.[41] Referandum sonrası Londra Borsasının vadeli işlemlerindeki düşüşü ise yüzde 8'leri buldu. Yatırımcılar ise ABD borsasına yöneldi. Uluslararası Para Fonu yaptığı açıklamada ülkenin gelişme hızı ile milli gelirin azalabileceğini belirtti.[42] Moody’s referandumdan bir gün sonra ülkenin kredi notu görünümünü “durağandan” “negatife”çevirdi. 30 Haziran'da ise İngitere'nin önde gelen banka ve konut finansman şirketlerinin de görünüm notu düşürüldü.[43] Kredi değerlendirme kuruluşlarından Standard and Poor's (S&P), İngiltere'nin kredi notunu en yüksek düzey olan AAA'dan iki alt seviye olan AA durumuna indirdi indirdi. Diğer bir kuruluş Fitch Ratings ise ülkenin AA+ olan kredi notunu AA'ya düşürdü.[44]
Siyasi
Büyük Britanya genelinde AB'den ayrılmak isteyenlerin %51,9 ile referandumu önde bitirmesi sonucuda İngiltere başbakanı David Cameron istifa edeceğini ve Ekim ayında gerçekleştirilecek parti kongresinde aday olmayacağını açıklamıştır.[45]
İskoçya Birinci Bakanı Nicola Sturgeon referandum sonuçlarının açıklanmasından sonra, ülkesi İskoçya'nın referandumda büyük oranda AB yanlısı oy kullanmasına rağmen İngiltere'den gelen oylar nedeniyle AB'nin dışında kalacak olmasını kabul edilemez bulduğunu bildirmiştir. Sturgeon yaşanan bu gelişmeler neticesinde 2014 yılında gerçekleştirilen ve o dönem bağımsızlığın reddedildiği referandumunun kendileri için yeniden gündeme geleceğini açıklamıştır.[46]
Aynı yönde açıklamalar Kuzey İrlanda'dan da gelmiştir. Kuzey İrlanda'da AB referandumunda çoğunlukla AB yanlısı oy kullanmış, Birleşik Krallık genelinde Brexit yanlısı oyların çoğunlukta olması nedeniyle AB'den ayrılmak istemediklerini ifade etmişlerdir. Bu doğrultuda özellikle Sinn Féin partisi Kuzey İrlanda'da referandum yapılarak adanın kuzeyinin İrlanda Cumhuriyeti ile birleşip birleşmemenin sorulması yönünde adımlar atılması gerektiğini ifade etmiştir.[47] Aynı süreçte İrlanda Posta Merkezinden yapılan açıklamada olağandışı bir düzeyde Kuzey İrlanda vatandaşının İrlanda Cumhuriyeti pasaportuna sahip olabilmek adına başvuruda bulunduğunu bildirmiştir.[48]
AB referandumunda Brexit kararının çıkmasında sonra da bir açıklama İspanya hükumetinden gelmiş, yetkililer yaptıkları açıklamada çıkan sonuçlardan sonra Cebelitarık'ın bir müddet İspanyol-İngiliz denetiminde idare edildikten sonra tamamen İspanya yönetimine bırakılması gerektiği ifade edilmiştir. İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Garcia-Margallo yaptığı açıklamada, İspanya bayrağının Cebelitarık dağlarında dalgalanmasının tahmin edilenden daha yakın olduğunu ifade etmiştir.[49]
Birleşik Krallık'ta Brexit kararının alınması Fransa, Almanya ve Hollanda gibi ülkelerin aşırı sağ siyasi hareketlerinde olumlu karşılanmış ve bu yönde bir referandumun kendi ülkelerinde de uygulanması gerektiği ifade edilmiştir. Özellikle Fransa'da Jean-Marie Le Pen önderliğinde ki Ulusal Cephe ile Hollanda'da Geert Wilders önderliğinde ki Özgürlük Partisi bu tür bir referandumun en önemli destekleyicileri arasında yer almıştır.[50][51]
Ayrılmanın usulü
Bağımsız bir ülkenin Avrupa Birliği ya da birliğin önceki topluluklarından ayrılışına ilişkin bir örnek bulunmamaktadır. Ancak AB üye ülkelerinin üç bölgesi, Cezayir (1962 yılında Fransa'dan ayrılıp bağımsız oldu.),[52] Grönland (1985)[53] ve Saint Barthélemy (2012)[54] birlikten ayrılmıştır ve son iki ülke AB'nin Denizaşırı Ülkeleri ve Bölgeleri olmuştur.
1 Aralık 2009'da yürürlüğe giren Lizbon Antlaşması'nın 49A maddesi ile üye ülkelerin kendi istekleri doğrultusunda AB'den ayrılmasının usulü getirilmiştir.[55] Avrupa Birliği Antlaşması'nın 50. maddesinde bu imkan şu şekilde düzenlenmiştir:[56]
- Her üye devlet, kendi anayasal kurallarına uygun olarak Birlik’ten çekilmeye karar verebilir.
- Çekilme kararı alan üye devlet, niyetini Avrupa Birliği Zirvesi’ne bildirir. Birlik, söz konusu devletle, Avrupa Birliği Zirvesi tarafından belirlenen yönlendirici ilkeler ışığında, bu devletin Birlik ile gelecekteki ilişkisinin çerçevesini dikkate alarak, çekilmeye ilişkin kuralları belirleyen bir anlaşmayı müzakere eder ve akdeder. Bu anlaşma, Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 218. maddesinin 3. paragrafına uygun olarak müzakere edilir. Anlaşma, Birlik adına, Avrupa Parlamentosu’nun muvafakatini aldıktan sonra, nitelikli çoğunlukla hareket eden Konsey tarafından akdedilir.
- Antlaşmalar’ın ilgili üye devlete uygulanması, çekilme anlaşmasının yürürlüğe girdiği tarihte, bunun gerçekleşmemesi halinde, Avrupa Birliği Zirvesi oybirliğiyle ve ilgili üye devletle mutabık kalarak süreyi uzatmadığı takdirde, 2. paragrafta belirtilen bildirimden iki yıl sonra sona erer.
Tepkiler
- David Cameron: "Ülkemizin yeni rotasında, dümende olmamın doğru olmadığını düşünüyorum."[57]
- Donald Trump: "İngilizler ülkelerinin, sınırlarının ve ekonomilerinin kontrolünü yeniden geri aldı”[58]
- Binali Yıldırım: "Aldıkları bu karar İngiltere halkı için ümit ederim doğru bir karardır. Bizim söz söylememiz anlam ifade etmez. Bu kararın asıl muhattabı olan AB, bu gelişmeyi çok iyi okumalı ve gelecek vizyonunu gözden geçirmelidir"[59]
- Matteo Renzi: "AB'yi daha insani ve daha adil yapmak için çalışmalıyız. Ama Avrupa bizim evimiz ve geleceğimiz"[59]
- Bohuslav Sobotka: "Duyduğumuz hayal kırıklığına karşın bunun dünyanın ve kesinlikle de AB'nin sonu olmadığını anlamalıyız"[59]
- Angela Merkel: "İngiltere'nin AB'den ayrılma kararını büyük üzüntüyle karşılıyoruz ama metanetli olmalıyız."[59]
- Nurettin Canikli: " Avrupa Birliği'nin dağılma süreci başlamıştır. Gemiyi ilk terk eden İngiltere oldu."[59]
- Nigel Farage: "Ülkemizi geri kazandık."[60]
- Tim Farron: "Derinden bölünmüş bir ülkeye uyandık."[60]
Kaynakça
- ↑ "European Union Referendum Act 2015". legislation.gov.uk. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160528164134/http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2015/36/section/5. Erişim tarihi: 14 May 2016.
- ↑ Rowena Mason; Nicholas Watt; Ian Traynor; Jennifer Rankin (20 February 2016). "EU referendum to take place on 23 June, David Cameron confirms". The Guardian. http://www.theguardian.com/politics/2016/feb/20/cameron-set-to-name-eu-referendum-date-after-cabinet-meeting. Erişim tarihi: 2 February 2016.
- ↑ "The UK's EU referendum: All you need to know". BBC. 24 June 2016. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160701062625/http://www.bbc.co.uk/news/uk-politics-32810887. "The referendum result is not legally binding - Parliament still has to pass the laws that will get Britain out of the 28 nation bloc, starting with the repeal of the 1972 European Communities Act."
- ↑ Sparrow, Andrew; Weaver, Matthew; Oltermann, Philip; Vaughan, Adam; Asthana, Anushka; Tran, Mark; Elgot, Jessica; Watt, Holly ve diğ. (24 June 2016). "Brexit: Nicola Sturgeon says second Scottish referendum 'highly likely'". 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160702005029/http://www.theguardian.com/politics/live/2016/jun/23/eu-referendum-result-live-counting-leave-remain-brain-in-europe.
- ↑ Erlanger, Steven (23 June 2016). "Britain Votes to Leave E.U., Stunning the World". The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/2016/06/25/world/europe/britain-brexit-european-union-referendum.html.
- ↑ Goodman, Peter S. (23 June 2016). "Turbulence and Uncertainty for the Market After 'Brexit'". The New York Times. ISSN 0362-4331. http://www.nytimes.com/2016/06/25/business/international/brexit-financial-economic-impact-leave.html.
- ↑ Hughes, Laura. "EU referendum results live: Brexit wins as Britain votes to leave European Union". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160624085922/http://www.telegraph.co.uk/news/2016/06/24/eu-referendum-results-live-brexit-wins-as-britain-votes-to-leave/. Erişim tarihi: 24 June 2016.
- ↑ Dickie, Mure (24 June 2016). "Scots' backing for Remain raises threat of union's demise". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160624080235/http://www.ft.com/cms/s/06a90f8c-39c0-11e6-a780-b48ed7b6126f,Authorised=false.html?siteedition=uk&_i_location=http%3A%2F%2Fwww.ft.com%2Fcms%2Fs%2F0%2F06a90f8c-39c0-11e6-a780-b48ed7b6126f.html%3Fsiteedition%3Duk&_i_referer=&classification=conditional_standard&iab=barrier-app.
- ↑ Rankin, Jennifer (25 June 2016). "What is article 50 and why is it so central to the Brexit debate?". The Guardian (London, UK). http://www.theguardian.com/politics/2016/jun/25/article-50-brexit-debate-britain-eu.
- ↑ "This is what people mean when they talk about Article 50". 24 June 2016. http://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/eu-referendum-result-what-is-article-50-how-long-will-it-take-for-britain-to-leave-the-eu-a7099966.html.
- ↑ Adrian Williamson, The Case for Brexit: Lessons from the 1960s and 1970s, History and Policy (2015).
- ↑ 5 soruda Brexit, DW Türkçe, Erişim tarihi: 30 Mayıs 2016
- ↑ Jo Cox profile: Labour rising star praised for her commitment to international causes, Mirror, Erişim tarihi: 16 Haziran 2016
- ↑ (İng) Nick Clegg: Pro-Europeans are the real reformers now, Libdems.org.uk, 2014-05-09, http://www.libdems.org.uk/nick_clegg_pro_europeans_are_the_real_reformers_now
- ↑ Patrick Wintour (İng), Andy Burnham pushes Labour to set up separate pro-European Union campaign, The Guardian.com, http://www.theguardian.com/politics/2015/jun/02/andy-burnham-pushes-labour-to-set-up-separate-pro-european-union-campaign
- ↑ Patrick Wintour (İng), Alan Johnson to head Labour Yes campaign for EU referendum | Politics, The Guardian, http://www.theguardian.com/world/2015/jun/18/alan-johnson-to-head-labour-yes-campaign-for-eu-referendum
- ↑ (en) The Green Party Europe, https://policy.greenparty.org.uk/eu.html
- ↑ (en) EU Referendum: Greens to Make Progressive Case for Membership, Scottish Greens, 2015-10-10, https://www.scottishgreens.org.uk/uncategorized/eu-referendum-greens-to-make-progressive-case-for-membership/
- ↑ (en) (PDF) Green Party in Northern Ireland: Manifesto 2015, Green Party in Northern Ireland, http://www.greenpartyni.org/www/wp-content/uploads/2014/02/Westminster2015.pdf
- ↑ (en) Europe, https://www.partyof.wales/europe-1/
- ↑ (en) Nicola Sturgeon warns of EU exit 'backlash' – BBC News, BBC News, http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-32961729
- ↑ , http://www.telegraph.co.uk/news/politics/SNP/11621866/Alex-Salmond-Ill-campaign-with-Tories-to-stay-in-EU.html
- ↑ , http://www.belfasttelegraph.co.uk/news/northern-ireland/sinn-fein-to-protect-eu-membership-31156231.html
- ↑ , http://www.sdlp.ie/issues/international-affairs/
- ↑ , http://allianceparty.org/article/2015/0009715/dickson-an-eu-referendum-will-threaten-jobs-and-investment-in-northern-ireland
- ↑ , http://allianceparty.org/article/2015/0009695/alliance-expresses-concerns-over-referendum-idea
- ↑ , http://www.bbc.com/news/uk-northern-ireland-35735597
- ↑ , http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/eureferendum/11880864/Conservative-Party-to-stay-neutral-during-EU-referendum.html
- ↑ , http://www.theguardian.com/world/donald-tusk
- ↑ , http://www.bbc.co.uk/news/uk-politics-34862235
- ↑ , http://www.belfasttelegraph.co.uk/news/politics/eu-referendum-dup-gives-backing-to-ukip-brexit-campaign-blasting-david-camerons-pathetic-demands-34233078.html
- ↑ , http://tuv.org.uk/eu-membership-is-a-matter-for-uk-citizens-not-us-president/
- ↑ , http://www.ukip.org/
- ↑ , http://www.respectparty.org/2016/02/22/respect-to-campaign-to-leave-the-european-union/
- ↑ , http://www.bbc.com/news/live/uk-politics-35601369
- ↑ , https://www.tusc.org.uk/17182/22-02-2016/tusc-letter-in-the-guardian-now-sign-the-petition
- ↑ , https://www.youtube.com/watch?v=JO2ij6EorAc
- ↑ , http://bnp.org.uk/policies/foreign-affairs
- ↑ , https://www.scottishsocialistparty.org/the-socialist-case-against-leaving-the-european-union/
- ↑ Seçim Komisyonu referanduma katılacak seçmen sayısını açıkladı
- ↑ Kaynak:www.focus.de, Dünya piyasalarında Brexit etkisi, Erişim:24 Haziran 2016
- ↑ Brexit: Ekonomide 'şok senaryosu' devrede, BBC Türkçe, Erişim tarihi: 30 Haziran 2016
- ↑ Moody’s 12 İngiliz finans kuruluşunun görünümünü düşürdü, Anadolu Ajansı, Erişim tarihi: 30 Haziran 2016
- ↑ İki kuruluş İngiltere'nin kredi notunu düşürdü, BBC Türkçe, Erişim tarihi: 30 Haziran 2016
- ↑ Kaynak: www.focus.de, David Cameron istifa edeceğini açıkladı, Erişim:24 Haziran 2016
- ↑ İskoçya, AB referandum sonuçlarından sonra yeniden bağımsızlık referandumuna hazırlanıyor
- ↑ AB referandumu sonrasında Kuzey İrlanda, İrlanda Cumhuriyeti ile birleşmek istiyor
- ↑ AB referandumu sonrasında K.İrlanda vatandaşları İrlanda Cumhuriyeti vatandaşı olabilmek adına başvuru yapıyor
- ↑ İspanya, Cebelitarık'ın İspanya hakimiyeti altında girmesini talep ediyor
- ↑ Brexit kararının dünyada yankıları
- ↑ Aşırı sağ akımlar Brexit zaferini kutluyor
- ↑ Ziller, Jacques. "The European Union and the Territorial Scope of European Territories". 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160311015425/http://www.victoria.ac.nz/law/nzacl/PDFS/SPECIAL%20ISSUES/HORS%20SERIE%20VOL%20VII/05-ziller.pdf. Erişim tarihi: 31 March 2014.
- ↑ "What is Greenland's relationship with the EU?". Folketing. 22 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160222201640/http://english.eu.dk/faq/faq/greenland. Erişim tarihi: 20 June 2016.
- ↑ Hay, Iain (2013). "Geographies of the superrich". Edward Elgar Publishing. ss. 196. 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160625115426/https://books.google.com/books?id=9O94iJw9qG0C&pg=PA196. Erişim tarihi: 20 January 2015.
- ↑ Athanassiou, Phoebus (December 2009). "Withdrawal and Expulsion from the EU and EMU: Some Reflections" (PDF). Legal Working Paper Series (European Central Bank) (10): 9. ISSN 1830-2696. http://www.ecb.int/pub/pdf/scplps/ecblwp10.pdf. Erişim tarihi: 19 February 2013.
- ↑ "Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Birliği'nin İşleyişi Hakkında Antlaşma" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği. 1 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150501102154/http://www.ab.gov.tr:80/files/pub/antlasmalar.pdf.
- ↑ İngiltere Başbakanı Cameron Açıklaması, Erişim tarihi: 24 Haziran 2016
- ↑ Trump: İngilizler ülkelerinin kontrolünü geri aldı, Business HT, Erişim tarihi: 24 Haziran 2016
- 1 2 3 4 5 İngiltere AB'den çıkıyor, Cameron istifa edeceğini açıkladı, BBC Türkçe, Erişim tarihi: 24 Haziran 2016
- 1 2 Brexit için ne dediler?, Sabah, Erişim tarihi: 30 Haziran 2016
Dış bağlantılar
- EU Referendum, BBC sitesi (İngilizce)