Baykal Gölü

Koordinatlar: 53°30′K 108°0′D / 53.5°K 108°D / 53.5; 108

Baykal Gölü
Baykal Gölü
Koordinatlar 52°45′K 107°15′D
Göl türü Tatlı su
Kaynakları Selenge, Chikoy, Kiloh, Uda, Barguzin, Yukarı Angara nehirleri
Çıkışları Angara Nehri
Etki alanı 560.000 km²
Havza ülkeleri Rusya
Yüzölçümü 31.494 km²
Ortalama derinlik 758 m
En derin noktası 1637 m
Su hacmi 23.600 km³
Kıyı uzunluğu 2.100 km
Yüzey rakımı 456 m
Adalar 22 (Olhon Adası)
Yerleşimler Irkutsk

Baykal Gölü (Türkçe: Bay köl, Saha Türkçesi: Баай күөл [1], Rusça: озеро Байкал, Buryatça: Байгал далай), dünyanın en derin gölü olarak anılmaktadır. Sibirya'nın güneyinde, Irkutsk Oblast ve Buryatya arasında yer alır. İrkutsk şehrinin yakınında bulunan göl, "Sibirya'nın Mavi Gözü" diye adlandırılır. Yüzölçümü yaklaşık 31.722 km²'dir (adalar hariç). Uzunluğu 636 km, en geniş yeri 79,5 km'dir (Onguren ve Ust-Barguzin köyleri arasında). Gölün tabanı deniz seviyesinin yaklaşık 1285 m altındadır. Gölün dibindeki tortul kayaçların yaklaşık 7 km kalınlığında olduğu tahmin edilmektedir. Bu da gölün yeryüzündeki en derin yarıklardan biri olduğunu göstermektedir.[2]

Sözkökü

Eski Türklerin yaşam alanlarından biri de Baykal gölü çevresi idi. Bazı Türk topluluklarının geçiş alanında da göl çevresi yer almıştır. Saha Türkçesinde baygal, baaygal, bayagal sözleri deniz, bolluk, su bolluğu, büyük deniz, okyanus anlamlarında kullanılmıştır[3].

Tarih

25-30 milyon yıl tahmin edilen yaşıyla jeolojik olarak en eski göllerden biri olarak kabul edilmektedir.[4] Tarihte kullanılan adları, Lamu (deniz), Beihai (kuzey denizi), Tengis (deniz), Baigal (baygal - muren - baykal nehri), Baikal (Rus yayılmasından sonra).

Dünyada sadece Ladoga Gölü ve Baykal'da tatlı su fokları yaşamaktadır.[5] Dünyadaki içme suyunun yaklaşık %20'si buradadır.[6]

Rusya, gölün araştırılması için göle özel denizaltı yapmıştır. Derinliği 1,5 km'dir. Gölde sadece buraya özel endemik balık türleri yaşamaktadır. Göl, kendine özgü bir ekosistem oluşturmuştur.

Galeri

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. https://sah.wikipedia.org/wiki/https://sah.wikipedia.org/wiki/Баай_күөл
  2. "Deepest Lake in the World". geology.com. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150521131058/http://geology.com:80/records/deepest-lake.shtml. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2007.
  3. Dr. Yusuf Gedikli, Türk Coğrafyasındaki Bazı Su Adları (Hidronim) Köken ve Anlamları 4, Yesevi Dergisi, Mayıs 2013
  4. Fact Sheet: Lake Baikal — A Touchstone for Global Change and Rift Studies, Temmuz 1993 (ulaşıldı 04 Aralık 2007)
  5. Putin Rusya'sından Volga Ana'ya-4 Nilgün Cerrahoğlu Cumhuriyet Gazetesi 19 Ekim 2008
  6. "Lake Baikal: the great blue eye of Siberia". CNN. 11 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20061011114225/http://www.cnn.com/SPECIALS/2000/russia/story/train/lake.baikal/. Erişim tarihi: 21 Ekim 2006.
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/6/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.