Baykal Gölü
Koordinatlar: 53°30′K 108°0′D / 53.5°K 108°D
| Baykal Gölü | |
|---|---|
 | |
| Koordinatlar | 52°45′K 107°15′D |
| Göl türü | Tatlı su |
| Kaynakları | Selenge, Chikoy, Kiloh, Uda, Barguzin, Yukarı Angara nehirleri |
| Çıkışları | Angara Nehri |
| Etki alanı | 560.000 km² |
| Havza ülkeleri | Rusya |
| Yüzölçümü | 31.494 km² |
| Ortalama derinlik | 758 m |
| En derin noktası | 1637 m |
| Su hacmi | 23.600 km³ |
| Kıyı uzunluğu | 2.100 km |
| Yüzey rakımı | 456 m |
| Adalar | 22 (Olhon Adası) |
| Yerleşimler | Irkutsk |
Baykal Gölü (Türkçe: Bay köl, Saha Türkçesi: Баай күөл [1], Rusça: озеро Байкал, Buryatça: Байгал далай), dünyanın en derin gölü olarak anılmaktadır. Sibirya'nın güneyinde, Irkutsk Oblast ve Buryatya arasında yer alır. İrkutsk şehrinin yakınında bulunan göl, "Sibirya'nın Mavi Gözü" diye adlandırılır. Yüzölçümü yaklaşık 31.722 km²'dir (adalar hariç). Uzunluğu 636 km, en geniş yeri 79,5 km'dir (Onguren ve Ust-Barguzin köyleri arasında). Gölün tabanı deniz seviyesinin yaklaşık 1285 m altındadır. Gölün dibindeki tortul kayaçların yaklaşık 7 km kalınlığında olduğu tahmin edilmektedir. Bu da gölün yeryüzündeki en derin yarıklardan biri olduğunu göstermektedir.[2]
Sözkökü
Eski Türklerin yaşam alanlarından biri de Baykal gölü çevresi idi. Bazı Türk topluluklarının geçiş alanında da göl çevresi yer almıştır. Saha Türkçesinde baygal, baaygal, bayagal sözleri deniz, bolluk, su bolluğu, büyük deniz, okyanus anlamlarında kullanılmıştır[3].
Tarih
25-30 milyon yıl tahmin edilen yaşıyla jeolojik olarak en eski göllerden biri olarak kabul edilmektedir.[4] Tarihte kullanılan adları, Lamu (deniz), Beihai (kuzey denizi), Tengis (deniz), Baigal (baygal - muren - baykal nehri), Baikal (Rus yayılmasından sonra).
Dünyada sadece Ladoga Gölü ve Baykal'da tatlı su fokları yaşamaktadır.[5] Dünyadaki içme suyunun yaklaşık %20'si buradadır.[6]
Rusya, gölün araştırılması için göle özel denizaltı yapmıştır. Derinliği 1,5 km'dir. Gölde sadece buraya özel endemik balık türleri yaşamaktadır. Göl, kendine özgü bir ekosistem oluşturmuştur.
Galeri
Muayene buz örtüsü sürat teknesi hoverkraft Hivus-10
Olkhon Adası
Buz Baykal
Dış bağlantılar
-
Wikimedia Commons'ta Baykal Gölü ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
- ↑ https://sah.wikipedia.org/wiki/https://sah.wikipedia.org/wiki/Баай_күөл
- ↑ "Deepest Lake in the World". geology.com. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150521131058/http://geology.com:80/records/deepest-lake.shtml. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2007.
- ↑ Dr. Yusuf Gedikli, Türk Coğrafyasındaki Bazı Su Adları (Hidronim) Köken ve Anlamları 4, Yesevi Dergisi, Mayıs 2013
- ↑ Fact Sheet: Lake Baikal — A Touchstone for Global Change and Rift Studies, Temmuz 1993 (ulaşıldı 04 Aralık 2007)
- ↑ Putin Rusya'sından Volga Ana'ya-4 Nilgün Cerrahoğlu Cumhuriyet Gazetesi 19 Ekim 2008
- ↑ "Lake Baikal: the great blue eye of Siberia". CNN. 11 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20061011114225/http://www.cnn.com/SPECIALS/2000/russia/story/train/lake.baikal/. Erişim tarihi: 21 Ekim 2006.