Demircilik, Elbistan
Demircilik | |
— Mahalle — | |
Kahramanmaraş | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Kahramanmaraş |
İlçe | Elbistan |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 1,493 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0344 |
İl plaka kodu | |
İnternet sitesi: |
Demircilik, Kahramanmaraş ilinin Elbistan ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarih ve kültür
Dulkadirli hanedan soyu
- Zülkâdiriyye
- Hisarbeyli
- Dulkadir-li-oğulları
- Dölarslan
- Mestanbey
- Salmanlı
1402 yılında yapılan Ankara savaşından sonra kısa bir süre Timur'un denetimine giren Bozok yöresine Çelebi Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. Timur'un Bozok yöresinde yaşayan Kara Tatarları beraberinde götürmesi sonrasında yöreye, Uzunyayla ile Maraş arasında yaşayan Dulkadirli Türkmenleri iskan olmuşlardır. Salmanlı ismide bu yöredeki Salmanlı Türkmenlerinden gelmektedir. Yavuz sultan Selim'in Çaldıran savaşı sonrasında Bozok yöresinin idaresi Dulkadirli beylerinden Alaüddevle ve Şehsuvaroğlu Ali beye verilmiştir. Salmanlıyı idare eden Şehsuvar beyin kardeşi Salman'ın adını taşıyan Salmanlı aşireti, Salmanlı yöresine yoğun bir şekilde yerleşmiş, bu yöreyede Salmanlı denilmişdir. Salmanlılar Dulkadirli Türkmenleri arasında 24 Oğuz boyundan Avşar boyuna bağlı bir aşirettir. Balkanlardan tutun, Anadolunun birçok yerine kadar dağınık olarak yaşamaktadır.Salmanlı aşiretinin en yoğun yaşadığı yöre ise Afyon ve Kayseri, Kahramanmaraş, Elbistan yöreleridir. Bulgaristan Kırcaali ve Yunanistan Gümülcinede Salmanlı adını taşıyan köyler vardır. Bu adı taşıyan köylerde yaşayanlar ; Osmanlı döneminde Kadirli ve Maraş yörelerinden dağılıp Bozok,Çankırı,İç Batı Anadolu ve Balkanlara yerleşenlerin torunlarıdır. Salmanlı ve Bozok yöresi, Şehsuvaroğlu Ali beyin ölümü sonrasında 1521 yılından itibaren tamamıyla Osmanlı idaresine girmiştir.Dulkadiroğulları denetimi sona ermişdir.
Demirci, Salmanlının obasıdır. Örneğin;Pazarcık yöresindeki Demircilerin, Çorum’daki Salmanlı topluluğundan kopma olduğu söylenmektedir. Demircilerin dede ocağı, Şeyh İbrahim’dir. Anlatılanlara göre, Selmanlı’nın Demirciler kolu Horasan’dan Cenefer Dede ile gelmiştir. Demirciler, Cenefer Dede’nin talibidir. Cenefer, merak konusu bir ad olmakla birlikte, Baraklardaki Delfer’i çağrıştırmaktadır. Cenefer’in doğuşta takılan bir ad olmayıp sosyal bir ad olduğunu düşünmek gerekir. Ceneferlerin eskiden beri Merzirme’de olduğu söylenmektedir. Demirciler, Safevilerde, Dulkadırlı grubunda yer alan oymaklardandır. Şah Abbas zamanında Fars beylerbeyi Bünyad Beğ bu obadandı.On altıncı yüzyılda Demircü obasının Anadolu’daki yurtları Dulkadır Devletitopraklarındaydı. Bunlardan en ünlüsü, Elbistan ovasındaki Demircilik kasabasıdır. Demircilik, onaltıncı yüzyılda 17 neferanlı bir köydü. Demircilü topluluğu, Hurman nahiyesine bağlı Öyücek Ördeklü,Kürtünlü (den Atlu Hanlu), Kalecik Kaya, Karacaviran köylerinde, Zamantı kazasının Hınzıri nahiyesinde yer alan Tersakan, Kaynar Pınar, Sarım Beğ Viranı (öteki adı Ebul Hayr Kışlası) köylerinde yurt tutmuştu. Ayrıca, Karahayıt nahiyesindeki Geçit Höyüğü mahallesinde 12 neferanlı bir Demircilü topluluğu vardı.Demircilerin üç obası Tarsus yöresindeydi. Okçı Demircilü obası, Kusun oymağı içinde; Demircilü obası, Gözne ve Yalak mezralarında tarımla uğraşıyordu. Demircü Halil obası da Gözne mezrasında tarımla uğraşıyordu. Ceyhan kasabasının güneyindeki yörenin adı olan Berendi nahiyesinde de Demürciler 18 neferanlıydı. Demirci topluluğunun ilk yurdu, Viranşehir ve Bismil kırsalında, Alevi erenlerin kışlak köylerinin yoğun olduğu yöredeydi. Topluluk burada Demürcü Viranı Demirlü-i Ülya, Demürlü-i Süfla yerleşimlerine ad babalığı yapmıştı. Demirci’nin, Bismil yöresindeki yurdu ise Demürci Viranı idi. Yerleşim adlarındaki viran sözcüğü, topluluğun buraları terk ettiğinin ifadesidir. Demirci, Akkoyunlu devletinde etkin bir obaydı. Bu obadan Ali-yi Demirci, Uzun Hasan Beğ ile Karakoyunlu Rüstem arasındaki savaşta önde gelen komutanlardandı. Günümüzde, Demircilerin bir bölümü, Malatya’nın Kuluncak ilçesinin Tersahan (yeni adı Konaktepe) mahallesindedir. Bunlardan kopan bir grup, Kayseri’nin Sarıoğlan ilçesinin Karaözü mahallesine/kasabasına, bir başka grup ise Malatya’nın Hekimhan ilçesinin Cüzüngüt (yeni adı Güzelyurt) kasabasının Çermik mahallesine yerleşmiştir. Yozgat’taki Sarımbeyli mahallesi halkı da Demirci obasındandır. Çorum’daki Evciyenikışla mahallesinde de Demircilerin olduğu söylenmektedir. Elbistan’ın Demircilik kasabasına ek olarak, Pazarcık’taki Köprüağzı-demirciler mahallesi de Kahramanmaraş’taki Demircileri oluşturmaktadır. Kısacası, bir Salmanlı obası olan Demirci, bağlı olduğu oymak gibi Mardin kökenlidir...Demirciler aşiretinin devamı bugün Demircilik kAsabası Urlar, Tepeler, Özdemirler, Temurlar... Teslim Abdal Ocağı Dedelik,Karahaci Babalık dergahları vardır..Teslim Abdal Ocak ailesine mensupların görev aldığı ocak,Karahaci Güzel ailesinin görev aldığı ocaktır... Demircilik olmak üzere çevre köy ve kasabalardan ve türkiye içinden ziyaretçileri yoğundur.
Dış bağlantı
|