Guantanamo Kampı

Varışlarından kısa bir süre sonra tutuklular, Kamp X-Ray, Ocak 2002

Guantanamo Kampının Küba'daki lokasyonunu gösteren harita

Guantanamo körfezinin havadan görünümü

Guantanamo Kampı, 2002 yılından itibaren askeri hapishane olarak kullanılmakta olan, Küba 'daki Guantanamo körfezi askeri üssü nün bir bölümüne verilen isim.

Burada, başta Afganistan olmak üzere çeşitli ülkelerde ele geçirilen, El-Kaide ve Taliban ile ilgisi olduğundan şüphelenen kişiler tutulmaktadır. Üç bölüme ayrılır: Kamp Delta (ki buna Kamp Echo da dahildir), Kamp İguana ve artık kapatılmış olan Kamp X-Ray. Tesis zaman zaman Guantanamo, Gitmo veya Kamp X-Ray olarak anılmaktadır.

Guantanamo Körfezinin bir askeri hapishane olarak kullanılması insan hakları örgütleri ve birçok farklı kesimin eleştiri ve protestolarına neden olmuştur. Bu örgüt ve kesimler tutukluların işkence gördüğü veya kötü şart ve uygulamalara maruz kaldığını belirtip, buradaki tutuklularının yasal durumlarının belirsizliğine işaret etmektedirler. Zira Guantanamo'da tutulanlar, ne savaş suçlusu ne de adi suçlu olarak tanımlanmıştır. ABD yasal sistemine başvuramadıkları gibi ABD yasal sisteminden herhangi bir gözden geçirme de talep edememektedirler.

Bush yönetimi 3. Cenevre Antlaşması'nın tutuklanmış el-Kaide veya Taliban savaşçılarını kapsayamayacağını öne sürmektedir. Hiçbir dış devlet ise bu noktada Bush yönetimiyle aynı görüşte olduğunu belirtmemiştir. ABD politikasını eleştirenler, yönetimin 'savaş suçluları' ile 'yasa dışı savaşçıları' arasında bir ayrım yaratmaya çalışmak suretiyle Cenevre Antlaşması'nı ihlal ettiğini öne sürmektedirler^[1].

Guanatanamo tutukevindeki yasa dışı uygulamalara dair Avrupa Parlementosu da bir rapor hazırlamıştır^[2]. Daha güncel olarak, Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) ve BM çıkardıkları raporlarda durumu bir "insan hakları skandalı" olarak tanımlamışlardır^[3]

1903'den beri ABD'nin 4000 Dolar gibi senelik bir kira karşılığında kullandığı 121 km²'lik Küba'ya ait bir alan ve sadece iki ülkenin karşılıklı anlaşması sonucu fesh edebileceği bir anlaşma. 20. yüzyılın son çeyreğinde, Guantanamo Askeri Üssü denizlerde yakalanan Kübalı ve Haitili mültecileri tutmakta kullanılmıştı. 1990'ların başında, askeri darbe sonucu Haiti'den kaçan Haitilileri barındırmıştır. Bu mülteciler ABD yasal sisteminden Yargıç Sterling Johnson Jr. kampın anayasaya aykırı olduğu kararını 8 Haziran 1993'te verene kadar Kamp Bulkeley isimli bir tutuklu bölgesinde tutulmuşlardır. Son Haitili göçmenler Guantanamo'yu 1 Kasım 1995'te terk etmiştir.

16 Haziran 2005'te Birleşik Devletler Savunma Bakanlığı, savunma müteahhiti Halliburton'un üs etrafında 30 milyon $'lık bir güvenlik çemberi ve tutukevi inşa edeceğini ilan etmiştir.

10 Haziran 2006 üç tutuklu ölü bulunmuştur. Pentagon'a göre "kendilerini bariz bir intihar sözleşmesiyle öldürmüşlerdir"^[4].

Kaynakça

• Guantánamo esir kampının kapatılması: Gizleme sistemi (Qantara.de)

1. "George Monbiot: One rule for them" (İngilizce). The Guardian. 24 Mart 2003. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WCHGCvO6. 
2. "Lawfulness of detentions by the United States in Guantánamo Bay" (İngilizce). assembly.coe.int. 8 Nisan 2005. http://web.archive.org/web/20100411043051/http://assembly.coe.int/Documents/WorkingDocs/Doc05/EDOC10497.htm. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
3. "Guantánamo Bay - a human rights scandal" (İngilizce). Amnesty International. http://web.archive.org/web/20060204064558/http://web.amnesty.org/pages/guantanamobay-index-eng. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
4. "Triple suicide at Guantanamo camp" (İngilizce). BBC. 11 Haziran 2006. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WCHmujze. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Guantanamo Kampı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.