Japonya-Türkiye ilişkileri

Japonya–Türkiye ilişkileri

Japonya

Türkiye
Fukuçi Geniçiro
Prens Komatsu (Akihito)

Japonya-Türkiye ilişkileri, Japonya Devleti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerdir. İlk olarak 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu döneminde münasebetlere başlamış, 1870'lerde Sultan II. Abdülhamid döneminde de diplomatik bağlantıya geçmiştir.

Osmanlı öncesi

Japonların, Türkler ile ortak ataya sahip olan ve MÖ. 10.000 civarında Bering Boğazı'n geçerek Amerika kıtasına giden Orta Asyalılar ile çok önceleri tanıştığı söylenebilir. Kendini Türk olarak tanımlayan ve Türkçe konuşan insanlar ise ordusunda Türklerin bulunduğu Cengiz Han oğlu Kubilay Han vasıtasıyla 13. yüzyılda Japonya’ya karşı savaşmıştır. Daha sonra Kaşgarlı Mahmud'un Divânu Lügati't-Türk eserindeki dünya haritasında Japon adalarının belirtilmesi, iki kültürün birbirini bildiği izlenimini doğurmaktadır. Mahmud divanında: "Çaparka, (Japonların) ülkelerinin uzak olması, araya büyük denizlerin girmiş bulunması yüzünden dilleri bizce bilinemiyor" demiştir. Katip Çelebi de Cihannüma adlı eserinde Japonya’dan bahsetmektedir. Haritalarda “Yaponya” olarak göstermiş, ülkenin idari yapısı, dinî dili, ticareti, sanatı, ahlâkı, geleneği, göreneği hakkında bilgi vermiştir. Şemseddin Sami Kamus-ul Alâm adlı eserinde: “Çaponya yahud Çapon (Japon): Asya kıtasının münteha-yı şarkında ve Çin’in sevahil-i şarkiyyesi karşısında bir devlet olup, birkaç büyük ve birçok küçük adadan mürekkeptir” der.[1]

Osmanlı ile ilişkiler (1876-1908)

Sultan II. Abdülhamid döneminde 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı ile diplomatik ilişkiler başlamıştır. Bu zamana kadar ilişki olmamasının başlıca sebebi 1600-1868 yılları arasında hüküm süren Tokugawa şogunlarının izolasyonist/muhafazakar tutumlarıdır. Geleneksel Japonya bu dönemde uluslararası siyasetten uzak durmaktadır. Meiji ile başlayan çağdaş Japonya ise, 1868’den sonra hızlı bir modernleşme programını uygulamaya koyarak XIX. yüzyılda büyük dünya güçleri arasındaki uluslararası rekabete katılmıştır. 1870'lerde de Osmanlı ile diplomatik temaslar başlamıştır. Başladıktan itibaren ortak düşman Rusya İmparatorluğu'na karşı siyaset bu iki devleti yakınlaştırmıştır. Mesela 1904-1905 Rus-Japon Savaşı'nda Japonya’nın galibiyeti, Rusya’nın kuvvetlerinin çoğunu Uzakdoğu’ya nakletmesi ve Karadeniz’deki taarruz kuvvetini azaltması Osmanlı'da büyük sevinçle karşılanmıştır.[2]

Osmanlı- Japon Ticareti[3]
Yıllar Japonya’ya İhracat (yen)Bir yen on iki buçuk kuruştur  Japonya’dan İthalat
1902 1.189  41.860
1905 342.389 50.632
1907 130.394 70.598
1910 944.824 81.166
1912 138.665 162.675

Türk-Japon ilişkileri tarihi

Kültür

2003 yılında Japonya'da ve 2010 yılında Türkiye'de yapılan etkinliklerde Japon Filmleri Festivali düzenlendi, Japon halk dansları ve kimono gösterileri yapıldı. Japonya'da Türkiye sergileri açıldı, Türk yılı etkinlikleri yapıldı. Sonrasında yapılan etkinliklerin niteliği ve sayısı artarak devam etmiştir.

Türkiye'de Japonca dili eğitimi veren kurumlar: Ankara Üniversitesi, Dokuz Eylul Universitesi, Çanakkale Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi olup; ODTÜ,TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Başkent Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, İTÜ, İzmir Ekonomi Üniversitesi, Galatasaray Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Türktelekom Anadolu Teknik Lisesi, İTO anadolu ticaret lisesi, Türk-Japon Vakfı, Japon Kültür ve Enformasyon Merkezi, Türk Japon Kadınları Dostluk ve Kültür Derneği, TÖMER, Bilgi Eğitim ve kültür vakfı, Japonya İzmir Kültürler Arası Dostluk Derneği gibi birçok kurum ve kuruluşta Japonca kursları verilmektedir. Japonca Yeterlik Sınavı her yıl aralık ayında Ankara'da Japon Vakfı tarafından yapılmakta olup, JLPT denilen bu sınavda 1'den 5'e kadar beş düzeyde yapılmakta ve sınavda başarılı olanlara verilen sertifika dünyanın her yerinde geçerli görülmektedir.

Japon otoları Toyota, Nissan, Subaru, Mazda, Honda, Daihatsu, Mitsubişi, Suzuki Türkiye'dedir. Sony ve Sanyo elektronik ürünleri çok yaygındır.

Kardeş şehirler: Kuşimoto=Yakakent, Şimonoseki=İstanbul, Kuşimoto=Mersin, Ena=Hereke, Sagae=Giresun, Tonami=Yalova. Ayrıca Konya ve Kyoto da kardeş şehir olup Konya'da Japon Kyoto Parkı yapılmıştır.

Sanatçı Barış Manço, Japonya'da bir dizi konser vermiş, Soka Üniversitesi'nden Uluslararası Kültür ve Barış ödülünü almıştır. Tokyo, Japonya (1991)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. F. Şayan Ulusan Şahin - Türk-Japon İlişkileri (1876-1908) s.1-7
  2. F. Şayan Ulusan Şahin - Türk-Japon İlişkileri (1876-1908) s.8
  3. F. Şayan Ulusan Şahin - Türk-Japon İlişkileri (1876-1908) s.122
  4. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/25003617.asp

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/11/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.