Jiang Zemin

Jiang Zemin
江泽民
Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri
Görev süresi
24 Haziran 1989 - 15 Kasım 2002
Yerine geldiği Zhao Ziyang
Yerine gelen Hu Jintao
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görev süresi
27 Mart 1993 - 15 Mart 2003
Yerine geldiği Yang Shangkun
Yerine gelen Hu Jintao
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Ağustos 1926 (1926-08-17)
Yangzhou, Jiangsu
Partisi Çin Komünist Partisi
Eşi Wang Yeping
Bitirdiği okul Şanghay Jiao Tong Üniversitesi
Mesleği Elektrik mühendisi

Jiang Zemin, (Çince: 江泽民, d. 17 Ağustos 1926, Yangzhou, Jiangsu) 1989 ile 2002 arasında Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri olan Çinli devlet adamı.

Yükselişi

1946'da Çin Komünist Partisi'ne (ÇKP) katılan Jiang, bir yıl sonra Şanghay'daki Jiaotong Üniversitesi'nin elektrik mühendisliği bölümünden mezun oldu. Birkaç fabrikada mühendis olarak çalıştıktan sonra yaklaşık 1955'te Sovyetler Birliği'nde teknik eğitim gördü. Ardından Çin'in çeşitli bölgelerindeki teknolojik araştırma enstitülerinin başkanlığını üstlendi. Jiang Zemin'in siyasal yükselişi, Mao Zedung'un 1976'da ölümünden sonra başladı. 1980'de devlet ihracat ve ithalat komisyonu bakan yardımcısı oldu. 1982'de elektronik sanayisi bakan yardımcılığına getirildi; 1983-85 arasında da elektronik sanayisi bakanlığını yaptı. 1982'de ÇKP Merkez Komitesi üyesi; 1985'te Şanghay valisi, 1987'de de Politbüro üyesi oldu. Bu dönemde ülkenin bir numaralı adamı olan Deng Xiaoping'in başlattığı ekonomik ve siyasal reformları destekledi.

Liderliği

Haydar Aliyev ve Jiang Zemin, Azerbaycan posta pulu, 2013.

1987 yazında demokrasi talebiyle başlatılan öğrenci gösterilerini hükümetin güç kullanarak bastırma politikasını destekledi. Bu tavrıyla Çin lideri Deng Xiaoping ile Başbakan Li Peng'in desteğini kazandı. 1989'un haziran ayında Zhao Ziyang'ın yerine ÇKP genel sekreterliğine getirildi. Bu göreve getirilmesi, ideolojik katılıkla ekonomik reform ve modernleşme yanlıları arasında bir uzlaşma olarak değerlendirildi.

Deng Xiaoping'in başlattığı ekonomide dizginleri gevşetme, politik etkinlerde ise ödünsüz davranma politikasını devam ettirdi. Ekim 1992'de yapılan ÇKP 14. Kongresi'nde "köklü ekonomik değişim" çağrısı yaparken "gelişmeleri engelleyen örgütlenmenin derhal ve kökten değiştirilmesi" zorunluğunu da gündeme getirdi, uzun uğraş isteyen ve karmaşık görünüm taşımasına karşın "sosyalist" diye tanımladığı "piyasa ekonomisi süreci"nin benimsenmesinden yana olduğunu açıkladı. 27 Mart 1993'te Ulusal Halk Kongresi'nin yıllık toplantısında devlet başkanı olarak seçildi, böylece Çin Komünist devriminin lideri Mao Zedung'dan beri hem parti başkanlığı hem de devlet başkanlığını üstlenen ilk devlet adamı oldu.

Çekirdeği Jiang Zemin olan Çin’in 3. kuşak lider kadrosu, 1990’lı yıllardan itibaren, Deng Xiaoping’in diplomatik düşüncesi ile barışçı ve bağımsız dış politikasını yaratıcı bir şekilde izleyerek, barış içinde bir arada yaşamanın 5 ilkesi temelinde dünya ülkeleri ile olan dostluk ve işbirliği ilişkilerinin geliştirilmesi ve yeni uluslararası siyasi ve ekonomik düzenin kurulması için çaba harcadı. Endonezya, Singapur, Brunei ve Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ile diplomatik ilişkiler kuran Çin hükümeti, Vietnam ve Moğolistan ile olan ilişkilerini de normalleştirdi.[1]

Kasım 2002'de yapılan ÇKP 16. Ulusal Kongresi'nde ÇKP Merkez Komitesi Genel Sekreterliği, Cumhurbaşkanlığı ve Merkezi Askeri Komisyon Başkanlığı görevlerini elinde bulunduran 76 yaşındaki Jiang Zemin, yeni Merkez Komitesi'nde görev almayarak, mart 2003'te de devlet başkanlığı görevinin sona ermesiyle emekliye ayrıldı.[2] Eylül 2004'te, Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi'nin dört gün süren toplantısından sonra Merkez Askeri Komisyon Başkanlığı'nı da bıraktı.

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Jiang Zemin ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Siyasi görevi
Önce gelen:
Yang Shangkun
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı
1993-2003
Sonra gelen:
Hu Jintao
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Zhao Ziyang
Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri
1989-2002
Sonra gelen:
Hu Jintao
Önce gelen:
Deng Xiaoping
Çin Komünist Partisi Merkez Askeri Komisyon Başkanı
1989-2004
Sonra gelen:
Hu Jintao
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/12/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.