Hua Guofeng
Hua Guofeng 华国锋 | |
---|---|
Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Başkanı | |
Görev süresi 7 Ekim 1976 - 28 Haziran 1981 | |
Vekil | Ye Jianying Deng Xiaoping |
Yerine geldiği | Mao Zedong |
Yerine gelen | Hu Yaobang |
Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı | |
Görev süresi 4 Şubat 1976 - Eylül 1980 | |
Vekil | Deng Xiaoping |
Lider | Mao Zedong Kendisi Deng Xiaoping |
Yerine geldiği | Zhou Enlai |
Yerine gelen | Zhao Ziyang |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 16 Şubat 1921 Şansi, Çin |
Ölüm | 20 Ağustos 2008 (87 yaşında) Pekin, Çin Halk Cumhuriyeti |
Partisi | Çin Komünist Partisi |
Eşi | Han Zhijun (韩芝俊) |
Hua Guofeng (Çince: 华国锋, d. 16 Şubat 1921, Şansi, Çin - ö. 20 Ağustos 2008, Pekin, Çin Halk Cumhuriyeti), Çinli siyaset adamı; 1976-81 arasında Çin Halk Cumhuriyeti başbakanı, 1976-80 arasında Çin Komünist Partisi (ÇKP) başkanı. Mao Zedung'un ölümünden sonra Çin Komünist Partisi Başkanı olmuş, Dörtlü Çete'nin tasfiyesinde önemli rol oynayarak Çin'in daha derin bir kaosa sürüklenmesine engel olmuştur.[1]
Yaşamı
1949'da sona eren Çin İç Savaşı'ndan önceki yaşamıyla ilgili hiçbir bilgi yoktur; Japonlara karşı savaşan gerilla örgütüne katıldığı ve 1940'te Komünist Parti'ye girdiği bilinmektedir. İç savaş sırasında, Mao Zedong'un doğum yeri olan Hunan bölgesinde yerel bir parti örgütünün sekreteriydi. 1949'dan sonra, Hunan'da toprak reformunu uyguladı, eğitim ve ekonomiyle uğraştı. 1955'te Hunan'daki Xiangtan kentinde parti örgütünün başına getirildi. 1958'de yönetim bölgesinin başkan yardımcısı oldu. Büyük Atılım döneminde (1958-59) Mao'yu bütün gücüyle destekledi. 1960'lardaki Kültür Devrimi sırasında Hunan'da başkaldıran gruplara karşı mücadelesinde Mao'nun onayını aldı. 1966'da, Kızıl Muhafızlar tarafından "kızıl kapitalist" olarak suçlandı, ancak durumunu korudu. 1968'de yönetim bölgesinde devrim komitesinin kurulmasını, 1970'te de yönetim bölgesi parti komitesinin yeniden oluşturulmasını sağladı. 1972'nin sonlarında Hunan yönetim bölgesinde birinci adam konumuna yükseldi. Ağustos 1973'te Politbüro üyeliğine seçilerek Pekin'e gitti. Ocak 1975'te de başbakan yardımcılığı ve kamu güvenliği bakanlığına getirildi.
Ocak 1976'da Başbakan Zhou Enlai'ın ölümünden sonra çatışan hizipleri birleştirebilecek tek kişi olarak başbakanlığa vekalet etti. Mao'nun karısı Jiang Qing ve üç arkadaşının (sonradan Dörtlü Çete olarak adlandırılan grup) nisanda başlattığı kampanyanın sonucunda Mao'nun desteğiyle başbakan yardımcısı Deng Xiaoping'in tasfiye edilmesi üzerine asaleten başbakanlığa ve merkez komitesi birinci başkan yardımcılığı görevlerine getirildi (Nisan 1976). Eylül 1976'da Mao'nun ölümünden sonra ÇKP'nin başkanı oldu.
İdeolojik bakımdan esnekliğiyle tanınan Hua'nın gerek Maocu radikal grupla, gerek Deng'le ve Komünist Partisi içindeki öteki pragmatistlerle sıkı bağları yoktu. Beklenmedik biçimde yükselmesi Dörtlü Çete ile Deng'in önderlik ettikleri gruplar arasında bir uzlaşmanın sonucu olarak görülmesine karşın Hua, Mao'nun ölümünden birkaç gün sonra Dörtlü Çete'yi tutuklattı. Kısa süre sonra da Deng yeniden güç kazandı. 1977'de Hua, Deng'in saygınlığının geri verilerek yeniden başbakan yardımcılığına getirilmesini onayladı.
1977’de Merkezi Askeri Komitenin başına getirilince radikal unsurlara karşı savaş açtı ve Kültür Devriminin sona erdiğini açıkladı. 1978’de anayasa ile devrimci komiteler kaldırıldı. Kültür devriminin mağduru öğretmen ve aydınlara itibarları geri verildi. Modernleşme (sanayi, bilim, teknoloji, tarım ve orduda) kampanyası başlattı.[2]
Deng Xiaoping, Hua Guofeng'in bu görevden ayrılmasını sağlamak için dört yıldan fazla uğraştı. 1978'de Merkez Komitesi'nde özeleştirisini yaptı. 1980'lerde Deng Xiaoping'in başında bulunduğu reformcu kanadın yönetimde güçlenmesiyle geri plana çekildi; 1980'de parti ve hükümetin üst düzey görevlilerine karşı izlenen parti politikasını gerekçe göstererek başbakanlıktan ayrıldı, yerini Deng'in yandaşlarından Zhao Ziyang'a bıraktı. Haziran 1981'de, yine Deng'in yandaşlarından Hu Yaobang lehine, parti başkanlığından istifa etti.
Eylül 1982'deki XII. Kongre sırasında Politbüro'dan çıkarıldı. 1987'deki XIII. Kongre'ye Merkez Komitesi üyesi olarak katıldı, 2002 yılının başlarında Merkez Komite üyeliğini de kaybetti. 20 Ağustos 2008'de, 87 yaşında açıklanmayan bir hastalıktan öldü. Cenaze töreni Pekin'in batısında Babaoşan semtinde bulunan "Devrimciler Mezarlığı"nda düzenlendi ve naaşı yakıldı.
Kaynakça
Parti siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Mao Zedong |
Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Başkanı 7 Ekim 1976 - 28 Haziran 1981 |
Sonra gelen: Hu Yaobang |
Siyasi görevi | ||
Önce gelen: Zhou Enlai |
Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı 4 Şubat 1976 - Eylül 1980 |
Sonra gelen: Zhao Ziyang |
|
|
|