NGC 1097

Koordinat: 02s 77d 19sn; 16-30º 27' 24″

NGC 1097

NGC 1097, ESO VLT fotoğrafı
Gözlem verisi
Dönem J2000
Takımyıldız Ocak
Bahar açısı (α) 02s 46d 19,0sn[1]
Yükselim (δ) -30° 16 30[1]
Galaksi sınıfı (R'_1:)SB(r'l)bSy1[1]
Açısal boyut  (V) 9,3′ × 6,3′[1]
Görünür parlaklık  (V) 9,5[1]
Görünür parlaklık  (B) 10,3
Yüzey parlaklığı  (SB) 13,8
Fiziksel özellikler
Bağlı birlik NGC 1097 Grubu (LGG 75)
kırmızıya kayma (+4,24 ± 0,01) ∙ 10-3[1]
Dikey hız (+1.271 ± 3) km/s[1]
Uzaklık 45 milyon Iy [2]
Tarihçe
Kâşif İngiltereAlmanya William Herschel
Keşif yılı 1790
Katalog başlıkları
NGC 1097 • GC 610 • IRAS 02441-3029 • 2MASX J02461905-3016296 • Arp 77 • ESO 416-G20 • H 5.48 • h 2495 • MCG -05-07-024 • PGC 10488 • SGC 024411-3028.9 • UGCA 41 • AM 0244-302 • HIPASS J0246-30
Ayrıca bakınız:
Galaksi
Galaksiler listesi

NGC 1097 Ocak takımyıldızı yönünde yaklaşık 45 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan çubuklu sarmal galaksi. William Herschel tarafından 9 Ekim 1790 tarihinde keşfedilmiştir. NGC 1097 içerisinde SN 1992bd, SN 1999eu ve SN 2003B olmak üzere üç süpernova gözlenmiştir.

NGC 1097 içerisinde yıldız oluşum halkası. HUT. 0,9′ görünümü

Şili'de Avrupa Güney Rasathanesi'ne ait Çok Büyük Teleskop (VLT) ve girişimölçüm (interferometri) tekniğini kullanan astronomlar, güney gökküre'de 45 milyon ışık yılı uzaklıkta NGC 1097'nin merkezinde, maddenin dev kütleli bir karadeliğe nasıl düştüğünü belirlediler. Ocak (Fornax) takımyıldızındaki galaksi, Aktif Galaksi Çekirdeği (Active Galactic Nucleus – AGN) denen bir türün, nisbî olarak küçük bir örneğidir. Bu türe ait galaksilerin ışığının büyük kısmı, merkezlerinde aktif durumda bulunan dev kütleli bir karadeliğe düşen gaz ve yıldızların yaydığı ışınımdan kaynaklanıyor.

NGC 1097 adlı galaksinin çekirdeğiyse nisbî olarak küçüktür. Merkezdeki karadeliğin, türün daha muhteşem örneklerinde görüldüğü gibi fazla gıda bulamadığı, dolayısıyla çevresindeki ışınımın ötekiler kadar güçlü olmadığı anlaşılıyor. Ama belki de bu sayede VLT, merkezdeki ışığın perdelenmesi tekniğini kullanarak, çevredeki gazın deliğe doğru sarmal yapılar hâlinde çekildiğini görüntüleyebilmiş. NGC 1097’nin çubuklu bir merkezi ve bunun içinde de yoğun yıldız oluşumunun görüldüğü belirgin bir halka var. Halkanın içinde de ana çubuğa neredeyse dik konumda ikinci bir çubuk görülüyor VLT’nin yeni görüntülerindeyse, 300 kadar yıldız oluşum bölgesi görülüyor. Bunlar, resimde beyaz noktacıklar hâlinde seçilebiliyor. Halkanın ortasında, küçük bir aktif çekirdek var. Ancak, galaksinin toplam ışığı görüntüyü belirsizleştiriyor ve dolayısıyla çekirdek ve yakın çevresinin detayları izlenemiyor. Görünümü netleştirmek için astronomlar, yıldız ışığını bastıracak bir maskeleme tekniği kullanmışlar. Sonuçta, merkezde parlak bir çekirdek, ama daha çok merkez bölgede toplanmış karmaşık lifsi yapılardan oluşan bir görüntü ortaya çıkmış. Bilgisayar modellemelerinin ortaya koyduğu yapıyla oluşan bu görüntüdeki lifler, sonunda AGN’ye yakıt sağlamak üzere merkeze doğru çökmekte olan soğuk toz ve gaz kütlelerini betimliyor. Astronomlara göre bu sarmal lifler, en içteki 300 ışıkyılı genişliğindeki bölgede birbirleri üzerine kıvrılıyorlar. Bu da merkezde gerçekten dev kütleli bir karadeliğin varlığını kanıtlıyor.[3]

Kaynaklar

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 4/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.