Rule

Bir Tarom Boeing 737-300 ve bir United Airlines Boeing 777-200 Londra Heathrow Havalimanında yan yana taksi yaparken.

Rule^[1] veya taksi; bir hava taşıtının kendi gücünü (motor vs.) kullanarak yerdeki yolculuğu. Bu hareket genellikle tekerlekleri üzerinde olabileceği gibi bazı hava taşıtları için kızakları ya da dubaları üzerinde (su üstünde) olabilir.

Bir uçak, hava alanında bir yerden diğer bir yere rule yapmak için taksi yollarını kullanır. Örneğin, havalimanı terminalinden piste yapılan yolculuk ruledir.

Uçaklarda rule

Uçağın hareketi için gerekli olan itme gücü, pervanelerinden ya da jet motorundan elde edilirken, yön değiştirme (dönme) burun iniş takımının veya bazı kuyruktan tekerlekli uçaklarda kuyruk tekerinin kokpitteki bir kol veya pedallar aracılığıyla döndürülmesi yoluyla yapılır. Dönüş esnasında dümen de buna yardımcı olarak kullanılır.

Ana iniş takımlarında yer alan frenler yardımıyla frenleme yapılır. Bazı uçaklarda yönlendirilebilir tekerler olmadığı için yön değiştirme sağ ve sol frenlere farklı basınç uygulanmasıyla (diferansiyel frenleme ile) yapılır.

Rüzgâr düzeltmesi

Pek çok uçak tipinde burun dikmesi ana iniş takımlarına nazaran daha hassastır. Bu nedenle rule esnasında karşıdan rüzgâr (kafa rüzgârı) alınıyorsa lövye nötr tutularak veya geri çekilerek burun dikmesine aşırı yük binmesi engellenir. Arkadan rüzgâr alınıyorsa (kuyruk rüzgârı), lövye ileri itilerek yine burun dikmesine aşırı yük binmesi engellenmelidir.

Karşıdan açılı şekilde esen rüzgârlarda rüzgâr içindeki kanadın kalkmasını engellemek için lövye rüzgâr içine, arkadan açılı esen rüzgârlarda rüzgârın aksi yöne çevrilmelidir.

Geçiş üstünlüğü

İki uçak açı yapacak şekilde karşılaştılarsa geçiş üstünlüğü "sağdaki" uçağa aittir. Diğer uçak beklemeli veya -şartlar müsaitse- sağa manevra yaparak üstün uçağın arkasında yer almalıdır.

Rule esnasında geçiş üstünlüğü şu şekildedir:

Geçiş üstünlüğü her zaman iniş ve kalkıştaki uçaklara aittir.
Uçaklar karşı karşıya kalmışlarsa herkes sağa doğru manevra yapar.
Rule yapan uçaklar açı yapacak şekilde karşılaşmışlarsa, üstünlük sağda görünen uçağa aittir. Soldaki uçak bekler veya sağa manevra yaparak geçiş üstünlüğü olan uçağın arkasında yer alır.
Uçak çeken bir araçla rule yapan bir uçak karşılaştığında üstünlük uçak çeken araca aittir.
Arkadaki uçak sollama yapıyorsa, üstünlük öndeki (sollanan) uçağa aittir. Sollayan uçak, diğer uçağın kendisini görmesini sağlayacak şekilde iyice açıktan ve her zaman soldan geçmelidir.

Helikopterlerde rule

Kızaklı helikopterler rule yolu üzerinde havadan rule yapmak durumdayken, tekerleri bulunan tipler uçaklar gibi yerde de rule yapabilirler.

Kaynakça

↑ Havalimanı Teknik Terimleri DHMİ. Erişim: 10 Mart 2013.

Havacılık

Hava araçları	Askerî uçak • Balon • Cayrokopter • Hafif hava aracı • Helikopter • Paraşüt • Planör • Uçak • Yamaç paraşütü • Yelken kanat • Yolcu uçağı • Zeplin

Uçuş türleri ve safhaları	Alet uçuşu • Aerobasi • Bekleme • Gece uçuşu • Görerek uçuş • İniş • Kalkış • Kol uçuşu • Meydan turu • Rule • SFVR • Yaklaşma

Kurum ve kuruluşlar	DHMİ • EASA • EUROCONTROL • FAA • ICAO • JAA • SHGM • THK

Mürettebat	Hostes • Kaptan pilot • Kontrol pilotu • Loadmaster • Pilot • Seyrüseferci • Silah sistem subayı • Sorumlu pilot • Uçak komutanı • Uçuş öğretmeni • Uçuş teknisyeni

Lisans ve derecelendirmeler	ATPL • JAR-FCL • NR • Pilot lisansı • CPL • PPL

Havacılık tıbbı	Barotravma • Dekompresyon hastalığı • g kuvveti • Hipoksi/Anoksi • İrtifâ rahatsızlığı • Jet lag • Kinetozis • Uçuş muayenesi

Hava sahaları	Kontrollü • Kontrolsüz • ATZ • CTA • CTR • Uçuşa yasak bölge • FIR • Havayolu • MATZ • Sınıflar • TMA/TCA

Hizmetler ve birimler	ACC • AFIS • A/G radio • ALRS • AMS • ATAS • ATC • ATIS • ATS • ATSOCAS • FIS • LARS

Belge ve yayınlar	AIP • NOTAM • Uçuş planı • Uçuşa Elverişlilik Yönergesi

Sürat	CAS • EAS • IAS • Mach sayısı • RAS • TAS • V süratleri • GS

Yükseklik	AAL • AGL • AMSL • DA • Geçiş irtifası • Geçiş katmanı • Geçiş seviyesi • İrtifâ • Maximum elevation figure • Minimum Safe Altitude • Minimum Sector Altitude • Rakım • Uçuş seviyesi (FL)

Atmosfer	DA • ISA • PA • QFE • QNE • QNH

Seyrüsefer yardımcıları	ACAS/TCAS • ADF • DF • DME • EGPWS • GPS • IFF • ILS • NDB • Nirengi • Radar • RNAV • TACAN • Transponder • VDF • VOR

Hava tahmin ve raporları	Meteoroloji kodları • AIRMET • ATIS • METAR • SIGMET • SPECI • TAF • TREND • VOLMET

Acil durum ve kazalar	CFIT • Ditching • Mayday • Pan-pan • SOS • Tehlike sinyali • Zorunlu iniş

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/25/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.