Samsun Çarşamba Havalimanı
| Samsun Çarşamba Havalimanı | |||
|---|---|---|---|
IATA: SZF – ICAO: LTFH
  SZF | |||
| Özet | |||
| Havalimanı tipi | Kamu | ||
| İşletici | DHMİ | ||
| Hizmet verdiği şehir | Samsun | ||
| Yer | Çınarlık, Çarşamba | ||
| Rakım (ODS) | 18 ft / 5 m | ||
| Koordinatlar | 41°15′56″K 36°32′55″D / 41.26556°K 36.54861°DKoordinatlar: 41°15′56″K 36°32′55″D / 41.26556°K 36.54861°D | ||
| Web sitesi | |||
| Pistler | |||
| Yön | uzunluk | yüzey | |
| ft | m | ||
| 13/31 | 9,843 | 3,000 | Beton |
| İstatistikler (2014) | |||
| Yolcular |  1.444.844 | ||
| Uçak trafiği | 14.430 | ||
| Yük (ton) | 15.375 | ||
| Kaynak: DHMİ[1] | |||
Samsun Çarşamba Havalimanı (IATA: SZF, ICAO: LTFH) Samsun'un Çarşamba ilçesinde yer alan sivil kategorideki havalimanıdır. 1994-1998 yılları arasında inşaa edilip, 15 Aralık 1998'de Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve Başbakan Mesut Yılmaz tarafından resmi açılışı yapılmıştır. Havalimanındaki ilk seferler ise 11 Ocak 1999 tarihinde düzenlenmiştir. Havalimanının pisti beton olup, uzunluğu 3,000 metredir.
Tarihi
Samsun Havalimanı
Çarşamba Havalimanı, şimdiki yerinden önce Samsun'un merkezinde ve şehrin 162 metre yükseliğindeki Kıranköy Mezarlığı ile Samsun Asker Hastanesi yanında yer alıyordu. Havalimanının IATA kodu SSX, ICAO kodu ise LTAQ idi. Bu havalimanı 1958 yılının kasım ayında açılmıştı ve pist uzunluğu 1,650 metreydi. Ancak havalimanının pistinde sık sık heyelan yaşanması, pistin kısa olması, havalimanının coğrafi yapısı nedeniyle de aletli iniş sistemi (ILS) yerleştirilememesi uçakların güvenli iniş yapmasını engelliyordu. Bu nedenlerle çoğu pilot sisli havalarda havalimanına inmek istemiyordu.
11 Ocak 1998'de Türk Hava Yolları'nın İstanbul-Samsun seferini yapan ve 68 yolcu taşıyan RJ 100 tipi yolcu uçağı kötü hava şartları nedeniyle pistten çıktı.[2][3] Şans eseri kazada ölen kimse olmazken, o sırada Çarşamba Havalimanı'nın devam eden inşaası daha da hızlandırıldı. Samsun havalimanının arazisi uzun bir süre boş kaldıktan sonra 2008 yılında hastane yapımına başlandı ve 2010 yılında inşaatı tamamlanarak hizmete açıldı.[4]
Samsun Çarşamba Havalimanı
Samsun'a yeni havalimanı yapılması 90'lı yılların başında devlet projelerinde yer almaya başladı. Havalimanı 1993 yılında DLH tarafından ihaleye çıkarılmasına rağmen bu ihale daha sonra iptal edildi.[5] 1994 yılında yapılan ihale Alsim Alarko ve Akfen İnşaat ortaklığındaki konsorsiyumuna verildi.[6] Havalimanının temeli 31 Ağustos 1994'te Başbakan Tansu Çiller tarafından atıldı. 1997 yılına kadar çok fazla ilerleme sağlanamayan havalimanı, resmi olarak 15 Aralık 1998'de Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve Başbakan Mesut Yılmaz tarafından hava trafiğine açıldı.[7] 11 Şubat 1999'da ise tarifeli seferlere başlandı.[8]
2009 yılının ağustos ayında apronun yetersiz kalması nedeniyle havalimanının apronu genişletildi.[9] 2007 yılında Metro Şirketler Grubu tarafından inşaatına başlanan A tipi kargo antreposu ve soğuk hava deposu ise 1 Eylül 2009'da faaliyete geçti.[10] 2010'un başında Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü havalimanının uçuş kısıtlamalarını kaldırırarak open sky uygulamasına geçirdi.[11] Böylece havayolu işletmeleri havalimanına istedikleri sayıda uçuş gerçekleştirmeye başladı.
2011 yılının kasım ayında, bir yıllık periyotta 1 milyon yolcu sayısını geçen havalimanı[12] Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)'nin havaalanı - havalimanı karışıklığını gidermek için almış olduğu karar çerçevesinde, 18 Şubat 2012 tarihinden itibaren teşkilat yapısında değişiklik olmaksızın Samsun Çarşamba Havalimanı adını aldı.[13]
Terminaller
Çarşamba Havalimanı İç hatlar ve Dış hatlar terminali olarak tek bir terminal binası içerisinde hizmet vermektedir.[14] Terminal binasının toplam alanı 11.500 m²'dir.[14] Kargo terminali ise 11.000 m² alanda Samsun Gümrük Müdürlüğü'ne bağlı olarak Metro Şirketler Grubu tarafından işletilmektedir.
Ulaşım
Çarşamba Havalimanı'ndan Samsun'a ulaşım Havaş, taksi, araç kiralama ve havaalanı yolcu servisleri ile sağlanmaktadır.[15] Havaş, şehir merkezinden havalimanına Atakent, Büyük Camii karşısı - Opera tramvay durağı AKM Yanı ve büyükşehir açık otoparkından 9 TL karşılığında hizmet vermektedir.[15] Yaklaşık 30 dakika süren bu yolculukta servisler uçak hareket saatinden 2 saat önce hareket etmektedir.[15] Havaş, Ordu'dan 19 Eylül Stad girişi Çiçek Taksi yanından 20 TL, Fatsa'dan ise Çınar Tıp Merkezi karşısından 15 TL karşılığında yolcu taşımaktadır.[15]
Olaylar ve kazalar
Havalimanında
- 4 Aralık 1977, Esenboğa Havalimanı'ndan kalkan Türk Hava Yolları'na ait 27 yolcu 4 mürettebat taşıyan bir yolcu uçağı Samsun Havaalanı'na inişi sırasında kaptan pilotun sis nedeniyle pisti geç görmesi ve geç inişe geçmesiyle uçak pist dışına çıktı. Kazada can kaybı yaşanmadı.[16]
- 11 Ocak 1998, Türk Hava Yolları'nın 13:35'te Atatürk Havalimanı'ndan kalkan TK 74 sefer sayılı 68 yolcu taşıyan RJ 100 tipi Şanlıurfa uçağı saat 14:40 sularında Samsun Havaalanı'na indiği sırada, kötü hava şartları nedeniyle pistten çıktı.[2] Kazada can kaybı yaşanmazken, üç pilot hafif şekilde yaralandı.
Havalimanından kalkışlarda ve havalimanına gelişlerde
- 23 Aralık 1979, 14:17'de 39 yolcusu ve 4 mürettebatıyla Samsun Havaalanı'ndan kalkan Fokker F28-1000 tipi Trabzon uçağı, Esenboğa Havalimanı'na inişe geçtiği sırada türbülans nedeniyle Çubuk yakınlarındaki Cücük Tepe'ye çarparak parçalandı.[17] Kazada 39 yolcudan 36'sı ve 4 mürettebattan 3'ü hayatını kaybederken, 4 yolcu da yaralandı.[18]
- 4 Kasım 1986, 13:50 sularında Samsun Havaalanı'ndan kalkan bir askeri personel nakliye uçağı, Espiye ilçesine bağlı Akkaya köyünde düştü. Kazada 6 rütbeli asker şehit oldu.[19]
Havayolları ve uçuş noktaları
| Havayolu | Uçuş Noktaları |
|---|---|
| Borajet | Ankara, Bursa, Denizli |
| Onur Air | İstanbul-Atatürk, Antalya |
| Pegasus Havayolları | İstanbul-Sabiha Gökçen, İzmir |
| SunExpress | Sezonluk: Antalya, İzmir, Köln |
| Türk Hava Yolları | İstanbul-Atatürk, Düsseldorf (Sezonluk: Medine, Cidde) |
| AnadoluJet - THY tarafından işletiliyor - | Ankara, İstanbul-Sabiha Gökçen |
İstatistikler
| Yıl | İç Hatlar | % değişim | Dış Hatlar | % değişim | Toplam | % değişim |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2015 | 1.642.756 | %14 |
74.237 |  %3 |
1.716.993 | %13 |
| 2014 | 1.445.872 | %15 |
76.186 | %3 |
1.522.058 | %14 |
| 2013 | 1.258.740 | %9 |
73.408 | %15 |
1.332.148 | %8 |
| 2012 | 1.151.368 | %8 |
86.323 | %5 |
1.237.691 | %7 |
| 2011 | 1.064.301 | %19,4 |
90.857 | %37,9 |
1.155.158 | %20,7 |
| 2010 | 891.492 | %14,0 |
65.899 | %24,0 |
957.391 | %10,0 |
| 2009 | 779.794 | %47,7 |
87.068 | %13,8 |
866.862 | %43,4 |
| 2008 | 527.886 | %9,0 |
76.501 | %9,0 |
604.387 | %9,0 |
| 2007 | 485.772 | - | 70.024 | - | 555.796 | - |
(*) Kaynak: DHMİ[1]
Kaynakça
- 1 2 "İstatistikler". dhmi.gov.tr. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151207065903/http://www.dhmi.gov.tr:80/istatistik.aspx. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015.
- 1 2 "Faciaya kılpayı". Hurriyet.com.tr. 12 Ocak 1998. http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=-2187. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.
- ↑ Küçükkaya, İsmail (13 Ocak 1998). "Pilotlar risk aldı". Sabah.com.tr. 27 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20081027105402/http://arsiv.sabah.com.tr:80/1998/01/13/r05.html. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.
- ↑ "Hastane tamam". Habergazetesi.com.tr. 16 Nisan 2010. 24 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110924031420/http://www.habergazetesi.com.tr/haberdetay.php?katID=1&id=67167. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- ↑ Orhan Tokatlı (18 Mart 1994). "Şeffaf yönetim özlemi". Milliyet. s. 15.
- ↑ "Gözler Çarşamba'da". Milliyet. 13 Ocak 1998. s. 13.
- ↑ Seven, Erhan (16 Aralık 1998). "Demirel hükümete yine teşekkür etti". Sabah.com.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304194708/http://arsiv.sabah.com.tr/1998/12/16/r06.html. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.
- ↑ "Çarşamba Havalimanı açıldı". Zaman.com.tr. 12 Ocak 1999. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140315172523/http://arsiv.zaman.com.tr/1999/02/12/guncel/32.html. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.
- ↑ Üslü, Ercan (12 Ağustos 2009). "Apron genişletme çalışmaları başladı". Dengegazetesi.com.tr. http://www.dengegazetesi.com.tr/news_detail.php?id=28006. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- ↑ "Çarşamba Havalimanı Kargo Antreposu açılıyor". Haberexen.com. 28 Ağustos 2009. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304132902/http://www.haberexen.com/news_detail.php?id=15307. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- ↑ "Gökyüzü açılıyor". Habergazetesi.com.tr. 27 Ocak 2010. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160305222300/http://www.habergazetesi.com.tr/haberdetay.php?katID=1&id=1366. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- ↑ "SAMSUN ÇARŞAMBA HAVALİMANI`NDA 1 MİLYONUNCU YOLCU SEVİNCİ". Carsamba.dhmi.gov.tr. 21 Kasım 2011. 15 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160215073708/http://www.carsamba.dhmi.gov.tr/havaalanlari/haberler.aspx?hv=32&HaberID=883. Erişim tarihi: 20 Kasım 2013.
- ↑ "Havalimanı/havaalanı karışıklığına son". Milliyet.com.tr. 24 Şubat 2012. http://ekonomi.milliyet.com.tr/havalimani-havaalani-karisikligina-son/ekonomi/ekonomidetay/24.02.2012/1507406/default.htm. Erişim tarihi: 20 Kasım 2013.
- 1 2 "İç Hatlar & Dış Hatlar Terminali". Carsamba.dhmi.gov.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304204323/http://www.carsamba.dhmi.gov.tr/havaalanlari/sayfa.aspx?hv=32&mnu=3156. Erişim tarihi: 11 Ocak 2011.
- 1 2 3 4 "Ulaşım Hizmetleri". Carsamba.dhmi.gov.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304203943/http://www.carsamba.dhmi.gov.tr/havaalanlari/sayfa.aspx?hv=32&mnu=3180. Erişim tarihi: 6 Ocak 2011.
- ↑ "THY uçağı Samsun'da pistten çıktı". Milliyet. 5 Aralık 1977. s. 12.
- ↑ "Trabzon uçağı dağa çarptı, 39 kişi öldü". Milliyet. 24 Aralık 1979. s. 9.
- ↑ "1954’ten 2009’a uçak kazaları". Ntvmsnbc.com. 25 Şubat 2009. http://www.ntvmsnbc.com/id/24940391/. Erişim tarihi: 6 Ocak 2011.
- ↑ "Askeri uçak düştü, 6 ölü var". Milliyet. 5 Kasım 1986. s. 9.