Simon Boccanegra
| Simon Boccanegra | |
|---|---|
 Operanın librettosunun 1881 yılındaki revizyonunun ilk baskısının kapağı | |
| Müzik: | Giuseppe Verdi |
| Libretto: | Francesco Maria Piave |
| Galası: | 12 Mart 1857 |
| İlk gösterim yeri: | Teatro La Fenice, Venedik, İtalya |
| Oyuncular: | *Simon Boccanegra: Bir korsan. Sonra ilk Genova dukası, bariton
|
Simon Boccanegra İtalyan besteci Giuseppe Verdi tarafından hazırlanmış 1 prolog ve 3 perdeden oluşan bir operadir. Eserin librettosu, "Antonio García Gutiérrez"'nin yazmış olduğu Simon Bocanegra adlı tiyatro oyunundan uyarlanarak Francesco Maria Piave tarafından hazırlanmıştır. Eserin prömiyeri 12 Mart 1857'de Venedik, La Fenice tiyatrosunda sahnelenmiştir. Fakat bu birinci verziyon şekli ile eserin sahnelenmesinde zorluklar çıkmakta devam etmiştir. Bu nedenle Verdi sonradan bir "revize verziyon" hazırlamıştır. Bu "revize verziyon" için libretto değişikliklerini "Arrigo Boito" yapmıştır. Bu "revize verziyon"da ilk verziyonun I. Perdedeki Konsey Salonu sahnesi finale konulmuştur. Bu "revize verziyon" 20. ve 21. yuzyılda opera evi repretuvarlarında bulunan standart bir eser olmustur. Bu "revize verziyon"un birçok ses kaydı da bulunmaktadır.
Roller
| Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller 12 Mart 1857[1] (Orkestra şefi: - ) |
Revize versiyon Prömiyerde roller 24 Mart 1881[2] (Orkestra şefi: Franco Faccio)[3] |
|---|---|---|---|
| Simon Boccanegra, Bir korsan. Sonra ilk Genova Dukası | bariton | Leone Giraldoni | Victor Maurel |
| Maria Boccanegra, Kızı. Amelia Grimaldi olarak bilinmekte | soprano | Luigia Bendazzi | Anna d'Angeri |
| Jacopo Fiesco, Bir Genova'li soylu, Andrea Grimaldi olarak bilinmekte | bas | Giuseppe Echeverria | Edouard de Reszke |
| Gabriele Adorno, Bir Genova'lı genç soylu | tenör | Carlo Negrini | Francesco Tamagno |
| Paolo Albiani, Bir kuyumcu. Duka'nin en beğendiği saray mensubu | bas | Giacomo Vercellini | Federico Salvati |
| Pietro, Bir Genova halk lideri ve saray mensubu | bariton | Andrea Bellini | Giovanni Bianco |
| Tataryaylı okçular komutanı | tenör | Angelo Fiorentini | |
| Amelia’nın hizmetcisi | mezzo-soprano | Fernanda Capelli | |
| Askerler, denizciler, halk, senatörler, Duka'nın saray maiyeti, tutuklular - Koru | |||
Konu özeti
- Zaman: 14. yüzyıl ortaları
- Mekân: Genova şehri içi ve etrafları.
Prolog
Genova’da, Fiesco’nun sarayı ve San Lorenzo kilisesine bakan bir meydan
Halk taraftarı partinin başı olan Paolo ile Pietro bir sonraki Dukalığa kimin seçileceğini hakkında konuşmaktadırlar. Paolo, Kuzey Afrika korsanlarını Genova sularından temizleyen Simon Boccanegra’yı önerir. Pietro halkın bu konuda desteğini alabilcegini bildirir ama karşılığında değerli bir hediye istemektedir.
Boccanegra gelir ve kendine Dukalik verme teklifini önce kabul etmez. Fakat Paolo ona Duka olursa sevgilisi Maria Fiesco ile evlenmesine kimsenin engel olamıyacağını hatırlatır. Maria ile Simon Boccanegra'nin bir gayrimeşru çocukları olmuştur ama kızın babası Fiesco birliklerini kabul etmeyip Maria'yi ev hapsine almıştır. Maria ile evlenmek imkânı doğduğundan Boccanegra Dukalık görevini üzerine almayı kabul eder. Boccanegra sonra ayrılır.
Bir grup halk ve denizci sahneye girerler. Pietro ve Paolo onlara hitap ederek Boccanegra’yi desteklemerini isterler. Sonra sahne boşalır.
Fiesco görünür ve çok üzüntülüdür çünkü kızı Maria ölmüştür. Yeisini açıklarken (Il lacerato spirito - "Mutsuz babanin eziyet icindeki ruhu"), Boccanegra girer. Boccanegra Fiesco'ya kızı Maria ile evlenmek istediğini söyler. Fiesco Bocanegra'ya kızını kandırmasının cezasını hayatıyla bile ödeyemeyeceğini bildirir. Fakat sonra yumaşayıp eğer Maria ve Boccanegra'nin gayrimeşru çocuklarını kendisine verirlerse onları bağışlayabileceğini söyler. Boccanegra çocuğun kaybolduğunu ve bu nedenle bu şartın olanaksız olduğunu yanıtlar. Fiesco arkasını dönüp çıkar.
Boccanegra Maria’yı görmek saraya girer ve sevgilisinin öldüğünü öğrenir. Yeis içinde saraydan ayrılırken Paolo ve Pietro önderliğinde halk Boccanegra’yı yeni Duka olarak selamlarlar ve kilise çanları çalmaya başlar.
I. Perde
1. Sahne: Yirmi beş yıl sonra"
Simon Boccanegra kendi aleyhinde olanların çoğunu sürgüne göndermiştir ve mallarına el koydurmuşturve hala Dükadir. Fiesco, Andrea Grimaldi ismini kullanarak Genova'da Grimaldi sarayında yaşamakta ve Boccanegra aleyhine bir komplo hazırlamaktadır. Grimaldi'ler oğulları sürgüne gönderildiği için yıllar önce bir manastırda buldukları bir yetim kızı evlat edinmişler ve ona Amelia ismi vermişlerdir. Grimaldi Sarayı’nın bahçesinde Amelia bir güzel şafak vakti manzarasını seyretmektedir. (Come in quest'ora bruna - "Nasıl sabah ışığında/ deniz ve yıldızlar parlamakta"). Amelia Grimaldi adını taşımakta ve Andrea'yı hamisi olarak bilmekle beraber bu kız gerçekte Bocanegra ve Maria'nın gayri meşru kızı olup Andrea (Fiesco) onun gerçek büyükbabasıdır. Sevgilisi Gabriele gelir. Genç kız sevgilisi ile Andrea’nın Düka aleyhine komplo hazırladıklarını bilmektedir ve başlarının derde girmemesi için onları uyarır. Amelia’nın hizmetçisi girer. Düka’nın habercisi Pietro’nun geldiğini ve Boccanegra'nın genç kız ile görüşme istediği talebini iletir. Amelia, Düka’nın kendini Paolo ile evlendirmek istediğini; fakat kendisinin sadece tek Gabriele'i şevdiğini ona söyler. Gabriele’ye gidip Andrea’yı bulup evlenmelerine izin vermeye onu razı etmesini söyler. Gabriele bunu hemen yapmak için sahneden ayrılır.
Gabriele Fiesco ile karşılaşır; ona Amelia ile evlilik planlarını açıklar ve iznini ister. Fiesco ona Amelia’nın aslının Grimaldi olmadığını; Kont Grimaldi’nin tüm varlığına Düka’nın el koymaması için evlat edinildiğini söyler ve onların evliliğine sevinçle kabul ettiğini bildirir.
Amelia ile Boccanegra'yı yalnız görmeye gittiğinde ona, başka bir sevgilisi olduğu için, Paolo ile hiç evlenmek niyetinde olmadığını bildirir. Amelia ayrıca Boccanegra’ya kendinin aslında bir Grimaldi olmadığını da söyler. Boccanegra, birden bu genç kızın yıllar önce kaybolan kendi kızı olduğunu anlar. Her ikisinin de boyunlarına takılı madalyonda aynı resim bulunduğu da anlaşılınca durum artık kesinlik kazanmıştır. Amelia sahneden çıkar. Sonra Paolo Boccanegra'nın huzuruna girer ve Boccanegra ona katıyen Amelia ile evlenemiyeceğini söyler. Paolo bunu kabul etmez ve Pietro ile Amelia’yı kaçırmaya karar alır.
2. Sahne: Senato toplantı salonu
Halk taraftarı ile soylular taraftarı partiler senatoda Boccanegra'nın başkanlığı altında Venedik'le barış yapmayı tartışmaktadırlar. Dışarıdan isyan fikirli halkın sesleri gelmektedir. Halk Düka'ya ve soylular partisi aleyhine bağırmakta ve onları ölümle tehdit etmektedirler. Paolo kaçmaya hazırlanmaktadır. Boccanegra isyankar halka rağmen senato salonu kapılarının açılmasını emreder.
Kaçan Gabriele'yi takip eden halk içeriye dolar. Gabriele Amelia'yı kaçırmak isteyen Lorenzino'yu öldürdüğünü itiraf eder; fakat Lorenzino'nun daha yüksek bir merciden emir aldığını bilmektedir. Gabriele bu emri Boccanegra'nın verdiğini sanmaktadır. Gabrielle ile Boccanegra birbirine kılıç çekmiş saldırmakta iken Amelia içeri gelir; kendisini iki kavgacı arasına atar; nasıl kaçırıldığını anlatır.(Nell'ora soave - "O tatlı sabahın mutluluk getiren saatinde tek başıma deniz kenarında yürüyordum"). Bu sırada bu iş içinde parmağı olduğu sandığı Paolo'ya da gizlice bakmaktadır. Boccanegra durumun aydınlanması için Gabrielle'yi bir gece hapiste tutacağını söyleyerek elinden kılıcını alır. (Plebe! Patrizi! Popolo! - "Alt tabaka plebleri! Üst tabaka soyluları! Halk!"). Sonra sert olarak Paolo'yu çağırır. Kim olursa olsun hep birlikte olayların sorumlusunu telin edip onu beddua ile lanetlemeye çağırır. Bunu kabul eden Paolo kendi kendini lanetlediği için dehşet içinde oradan ayrılır.
II. Perde
Düka’nın sarayında olan Paolo intikam için Boccanegra’nın kullandığı şarap sürahisine yavaş tesir eden bir zehir koyar. Gabriele ve Fiesco yandaki oda tutukludurlar ve sırayla sorgu için Paolo önüne getirilirler. Paola Fiesco'ya eğer kendinin Amelia ile evlenmesine izin verirse Düka'ya karşı onu destekleyiceğini söyler. Fakat Fiesco bunu kabul etmez. Gabriele'ye ise onun kıskançlığını ortaya çıkarmak için, Amelia'nın Boccanegra'nın metresi olduğu yalanını söyler. Amelia girmeden önce Gabriele kıskançlık ve kızgılıktan sanki birden patlar. (Sento avvampar nell'anima - "Çok kızgın bir kıskançlık hissediyorum ve bu ruhumu sanki ateşe vermekte"). Bu sırada sarayda yaşamakta olan Amelia girer. Gabriele'nin önü suçlaması üzerine, ona sadık olduğuna ama Boccanegra ile olan yakın bağlantısının gizli kalması gerektiği için daha fazla hiçbir şey söyleyemiyeceğini açıklar. Boccanegra'nın içeri gireceğini gören Gabriele balkona saklanır. Amelia ağlamaktadır ve Boccanegro bunun nedenini sorar. Amelia sevgilisinin Adorno ailesinden Gabriele olduğunu söyler. Bu Boccanegro'yu çok sıkıntıya sokar; çünkü Adorno ailesi ve Gabriele'nin kendisi aleyhinde olduğunu bilmektedir. Fakat kızına sevgilisini bağışladığını bildirir. İçinde yavaş tesir gösterecek zehir bulunan şarabi içtikten sonra uykuya çekilir.
Gabriele balkondan girip uyuyan Boccanegra'ya öldürmek niyetiyle bıçaklamaya kararlıdır. Fakat Amelia onu durdurur. Boccanegro'da uyanmıştır. Gabriele'ye kızı olan Amelia'yı elinden alarak zaten kendine zarar verdiğini ve yeni bulduğu kızını kaybedeceği için kendini bıçaklarsa da hiç önemi olmadığını söyler. Durumu öğrenen Gabriele çok pişman olur. (Perdon, Amelia... Indomito - "Affet beni Amelia. Benim vahşi kıskanç aşkımı") Bundan sonra Düka aleyhinde çalışmıyacağına yemin eder. İsyancılara gidip bir barış elçisi olacağını da sözlerine ekler. Boccanegra da kızı ile Gabrielle'nin evliliklerini onayladığını bildirir.
III. Perde
İsyan bastırılmıştır. Fiesco serbest bırakılir. Paolo ise isyancılarla işbirliği yapmak isterken yakalanmis ve idama mahkûm edilmistir. Fiesco idama goturulmekte olan Paolo ile karsilasir ve hayatinin son anlarinda Paolo Fiesco’ya Boccanegra’ya yavas tesir eden zehir verdiğini aciklar. Halk Gabriele ve Amelia’nın düğününü kutlamaktadır.
Aldigi zehrin etkisiyle cok bitkin dusen Boccanegra girer. Fiesco saklandığı yerden çıkar. Boccanegra öldüğünü zannettiği Fiesco’nun sesini tanır. Ona Amelia’nın aslında Maria ile kendi kızı oldugunu; yani Fiesco’nun da torunu olduğunu açıklar. İki adam birbirine sarılırlar. Fakat bu sevinc kisa surer. Fiesco, Boccanegra’ya zehirlendigini söyler. Gabriele ile Amelia girerler ve Boccanegra Amelia’ya Fiesco’nun kendi dedesi olduğunu anlatır. Ama Boccanegra ölmek üzeredir. Amelia ve Gabriele’yi kutsayip kendinden sonraki Duka’nın Gabriele olmasini bildirir ve ölür. Fiesco halka, Boccanegra’nın öldüğünü, yeni Dukalarının Gabriele Adorno olduğunu ilan eder. Perde halkin Boccanegra’nın ruhu için dua edisi sirasinda kapanır.
Ünlü müziksel parçalar
- Il lacerato spirito - Arya: Fiesco (Prolog)
- Come in quest'ora bruna - Arya: Maria Boccanegra (Amelia) (I. Perde)
- Nell'ora soave - Arya: Maria Boccanegra (Amelia) (I. Perde)
- Plebe! Patrizi! Popolo - Arya: Simon Boccanegra (I. Perde)
- Sento avvampar nell'anima - Arya: Gabriele Adorno (II. Perde)
- Perdon, Amelia... Indomito - Arya: Gabriele Adorno (II. Perde)
Seçilmiş ses ve video kayıtları
| Yıl | Roller (Boccanegra, Maria, Adorno, Fiesco) |
Orkestra şefi, Opera evi ve Orkestra |
Marka |
|---|---|---|---|
| 1957 | Tito Gobbi, Victoria de los Angeles, Giuseppe Campora, Boris Christoff | Gabriele Santini, Teatro dell'Opera di Roma orkestra ve korosu | Audio CD: EMI Cat: CDMB 63513 (Digitize edilme, 1990) |
| 1973 | Piero Cappuccilli]], Katia Ricciarelli, Placido Domingo, Ruggero Raimondi | Gianandrea Gavazzeni, RCA Italiana Opera orkestra ve korosu | Audio CD: RCA |
| 1977 | Piero Cappuccilli, Mirella Freni, José Carreras, Nicolai Ghiaurov | Claudio Abbado, Teatro alla Scala orkestra ve korosu | Audio CD: Deutsche Grammophon |
| 1995 | Vladimir Chernov, Kiri Te Kanawa, Placido Domingo, Robert Lloyd | James Levine, Metropolitan Opera orkestra ve korosu | DVD: Deutsche Grammophon Cat: 00440 073 0319 |
Kaynakça
Dış bağlantılar
- aria-database.com sitesindeki Simon Boccanegra operasındaki aryalar ve roller.(Görülme tarihi:30.3.2009)
- Simon Boccanegra operasının librettosu (İtalyanca)(Görülme tarihi:30.3.2009)
- Simon Boccanegra operasının librettosu (İtalyanca)(Görülme tarihi:1.4.2009)
- Verdi Portali {İtalyanca)(Görülme tarihi:30.3.2009)
| ||||||||
