Sincan, Alaca
Sincan | |
— Köy — | |
Çorum | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Çorum |
İlçe | Alaca |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 217 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0364 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 19600 |
İnternet sitesi: |
Sincan, Çorum ilinin Alaca ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Bölgenin geçmişi
Köyümüzün bulunduğu Bölgenin ALACA tarihi HİTİT M.Ö. 5000 yıllarına kadar uzanmak tadır. ALACA HÜYÜK ören yerinde yapılan KAZILARDA çıkan tarihi kalıntılara benzeyen eserlere benzeyen tarihi eserler mevcuttur buda Kalkolitik Döneme ait yerleş melerin izine rastlanmıştır. M.Ö. 6. yy. Lidyalıların eline geçen bölgeyi M.Ö. 546 da Persler istila etmiştir. Bu bölge M.Ö. 47'de önce Roma, sonrada Bizans egemenliğine girmiştir. Büyük Selçuklu ve Anadolu Selçuklu dönemlerin den önce de ve sonrası döneminde 1071 Malazgirt savaşından sonra Selçukluların eline geçen Alaca 'ya 1200 yılında Anadolu Selçuklular Türkmen aşiretlerini yerleştirmiştir. 1243'de başlayan Moğol istilaları Selçuklu İmparatorluğunun yıkılması ve Türk beyliklerinin kurulmaya başlamasına neden olmuştur. 1400'da ise Osmanlı hâkimiyetine girmiştir.
yöremiz Osmanlı İmparator luğu devrinde Yozgat Bozok Sancağına ait bir yerdi. Burada daha önce yasayan Ermeni ve gayrı Müslimlerin terk etmesi sonun da İmparatorluk zamanında 1876 har bin den sonra Ahıska ve Kafkaslardan Alaca'ya çok sayıda Türk gelmiştir bundan Sincan ada yerleş tirilmiştir. Cumhuriyetin kurulmasından bu yana Çorum ili Alaca ilçesi Sincan Köyü adlandırılmıştır Köyümüz de İlçe merkezi Alacayla ortak coğrafi tarihi yaşamıştır.
Köyün kuruluşu ve bügün
Köyümüzün adının verilmesinde bu isme 2 rivayet bulunmaktadadır:
1 -Ortaasyada bugün Çin halk cumhuriyetine bağlı Sincan özerk bölgesinden gelen Halk yanı Uygur Türklerden oradan gelenler anlamın da buradan gelenlerin yasadığı yer anlamında olması
2-köyün kuzeyinde geçen kırım, doğusunda geçen çete deresi dereleriyle sulu ve verimli ovada yetişen ve adına Sincan denilen bir dikensi bir ağaç türünün bol olmasından kaynaklanmış; adlandırılmış olabilirliliği.
Bu bölümde kullanılan bilgiler folklorik hafızaya köyümüzde çevrenin yaşlı ve orta yaşlı sakinlerinin kişisel yaşam deneyimlerine dayanmaktadır. Yaşlı köylüler 1850’lere dek uzanan ortak hafızalarına göre köye ilk yerle şenleri. hatırlamaktadırlar; 1900’ lar dan sonrasını ise bilfiil yaşamış ve birçok olaya da bizzat tanık olmuşlardır
Boylar
Kamilkahya (ÜNVERMİŞLER) Kirişaliler (KAYALAR) etyemezler (POLATLAR) aileleri köyün ilk aileleridir. Köye ne zaman geldikleri bilinmemektedir. Aile köyde en eski yerleşik hane olduğu için tüm köy toprakları sahipleri bunlar ve bu alanları kontrol eden Çapanoğullarının hakimiyetinde bulunan Bedir beyindir. Yaşlıların anlatımına göre yerlilerin ve çapanoğlunun arazisi de zamanla köyümüze sora dan yanı 1850 li yıllarda yerleşen KÜRT, doksan harbin den sonra ÇERKEZ, MUHACİRler Yiyecek stokları bittiği zaman bir çuval buğday ile bir parsel araziyi değiştirebilmektedir ve bugün köyün merkezin deki toprakların tamamının bu ailelerden alındığını sonunda ailenin elindeki toprakları kaybettiğini görmekteyiz.
===Yaşam Ve Kültür:
Köy Çorum ilinin kültür ve eğitim seviyesi en yüksek köyüdür.İlkokulu 1924 yılında ilk okul 3 e kadar olmak üzere; 1940 yılında dada Alaca Akören ve Sincan olmak üzere ilk acılan Cumhuriyet okuludur. Çevrenin tek ilk okulu olması hesabıyla koyumuz civarında bulunan Kızılyar, Yenice, Karatepe, Çete deresi, Yozgat iline bağlı, Karacalar, Yassıhöyük, Kus saray, köyleri ögrencileride ilk okulumuzda ögrenim görmüşlerdir. Cumhuriyet tarihinde okur-yazar oranının düşük olması nedeniyle köyümüz halkı ve cevre köyler den sayısını kesin bilmemekle beraber bürokrat ve değişik derecelerde amir memur yetişmiştir. Köyümüzün siyasi eğilimi: çoğu sağcı olmak üzere her türlü eğilime (ayrımcılık, bölücülük dışın da) sahip insanlar fikirler mevcuttur.
Köyde kan davaları ve aşiret kavgaları yok denecek kadar az olup çok sayıda kişi yetiştirmiştir.
Kurtuluş Savaşı
Yenihan (Yıldızeli)’da Postacı Nazım ve Zile Ayaklanması 14 Mayıs-12 Haziran 1920 Yıldızeli-Sivas posta nakliyat işlerini yürüten Postacı Nazım, işinde iflas etmiş ve adını değiştirerek bölgenin köylerinde dolaşmaya başlamıştır. Çerkez Kara Mustafa’yı da yanına alan Postacı Nazım 700 kadar taraftarıyla halkı isyana kışkırtmıştır. İsyana halkın katılmasında yapılan yalan yanlış propagandanın da tesiri olmuştur.
14 Mayıs 1920’de Yenihan’da başlatılan ayaklanma Zile’ye geçmiştir. 6 Haziran 1920’de Zile’yi basan asiler jandarmalara saldırdılar. Zile müftüsü de isyana destek verince Yenihan olayı Zile ayaklanmasına dönüştü. İsyan kısa zamanda çevre köylere de yayıldı. Kuvayı Milliye’yi destekleyen Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin üyesi olan vatansever milliyetçilerin evlerini yağmalayan asiler müftüyü kaymakam yaptılar. İsyanın bastırılması için beşinci Tümen görevlendirildi. Yarbay Cemil Cahit 11 Haziran 1920 de askeri kuvvetlerle Zile’ye geldi. İsyancıların teslim olmaları için saat 12 ye kadar müddet verdi. Asiler teslim olmayınca çarpışma başladı ve bir gün sonra milli kuvvetler Zile’ye girdi. Asiler büyük kayıplar verdiler. İsyanı çıkaranlardan 22 kişi idam edildi. ( SİNCAN köyünden de MEMİŞ ÖZTÜRK ( Çingene MEMİŞ) Ayaklanmayı çıkaran Postacı Nazım kaçtığı Samsun köylerinde yakalanarak idam edildi.
Yozgat’ta Çapanoğulları Ayaklanması (15 Mayıs–27 Ağustos 1920) Yozgat ve çevresinde ayaklanma çıkaran Çapanoğulları Halife’ye ve Osmanlı hükümetine bağlılıklarını açıklamışlardı. Çapanoğulları gibi düşünen Yozgat Mutasarrıfı Necip Bey Heyeti Temsiliye tarafından verilen görevleri yapmayarak “Allah’dan ve padişahtan ve onların kanunlarından başka bir şey tanımadığını” ilan edince görevden alınmış ve yerine muhasebeci Arif Bey getirilmişti.
Meydana gelen bu değişiklikleri Kuvvayı Millîye aleyhine kullanan Çapanoğlu Edip ve Celal ise Millî Mücadele’ye karşı olan Hürriyet ve İtilaf Partisinin üyesiydiler. Çapanoğulları Yozgat ta etkili olan bir aileydi. Bunlar İstanbul’un işgalinin padişahın isteği ile olduğunu, Yunanların da geçici olarak işgallerde bulunduğunu propaganda ile Ankara’da toplanacak Meclis için mebus seçiminin kanuna aykırı olduğunu ve böyle bir halin padişaha karşı bir ayaklanmadan başka bir şey olmadığını söylüyorlardı. Çapanoğlu Celal otuz imza ile Meclis toplanmasının padişahın isteklerine ve kanunlara aykırı olduğunu Ankara’ya çektiği telgrafla da bildirerek ayaklanmanın ilk sinyallerini vermiş oluyordu.
Hürriyet ve İtilaf Fırkası üyesi olan Çapanoğulları Yozgat’ta yapılan at yarışlarına çevreden gelen kişileri de Kuvayı milliye aleyhine teşkilatlandırıyor ve bu insanlar köylerinde, kasabalarında isyan için halkı kışkırtıyorlardı. Yozgat Mutasarrıfı da Çapanoğulları’na destek verenler arasındaydı.
Ethem Beye Genelkurmay Başkanlığınca 19 Haziran 1920 tarihinde asilerin dağıtılması kışkırtıcıların cezalandırılması görev ve yetkisi verildi. 20 Haziran’da Ankara’dan hareket eden Ethem Bey 23 Haziran sabahı Yozgat’a gelerek asilerle çarpışmaya başladı ve akşama doğru şehre hakim oldu. Milli Kuvvetlere karşı savaşan Ermenileri de cezalandıran Ethem Bey Alaca ya yürüdü. 25 Haziran’da Alaca’dan asiler temizlendi. Yozgat a geçilirken Örükaya KOÇHİSAR üzerinden SİNCAN oradan da ARAPSEYF (ÇATALKAYA Köyü)
(Sincan köyüne 26 Haziran 1920 de köy basılmış köyde MEMİŞ ÖZTÜRK (Çingene MEMİŞ ) ait evleri konakları yakılmış malvarlığı yani 3000 adet koyundan oluşan sürüsüne el konmuş 27. 09. 1920 idam edilmiş) MAHMUT (usta) (MURAT BİGİLİ NİN Babası) ve PAŞELİ (KAMİL YILDIRIM ın babası tutuklanmış, MEMİŞ ÖZTÜRK asılmak suretiyle idam edilmiş ) diğerleri serbest bırakılmıştır. )
İkinci Yozgat İsyanı (5 Eylül-30 Aralık 1920) Yozgat’ta Çapanoğulları tarafından çıkarılan isyan bastırılmış ve isyana katılanlardan bir kısmı affedil melerini istemişlerdi. Affedilen bu insanlardan 500 kişilik bir “AKDAĞMADENİ ALAYI” kurulmuştu. Akdağ madeni Alayı adıyla gönüllülerden kurulan bu alay Batı cephesinde Yunanlarla savaşmaya gönderilmek üzere Ankara’ya çağrıldı. Ankara’ya gitmek üzere Yozgat’a gelen Alaydan 49 kişi 5-6 Eylül gecesi Kuvayı Milliye emrinde savaşmak istemedikleri için kaçtılar.
Zile ve Erbaa çevresinde yeniden ayaklandılar. Zile’ye bağlı Ortaköy bucağını, Amasya-Tokat arasın daki Çengelhan’ı yağmaladılar, Akdağmadeni ve Kır şehir çevresinde de ayaklanma belirtileri görüldü. Ayaklanmanın tehlikeli hal alması üzerine Eskişehir bölgesinde bulunan İkinci Kuvvayi Seyyare, isyanı bastırmak üzere Yozgat’a gönderildi. Asilerle Akdağmadeni civarında yapılan çarpışmada isyancılar yenil giye uğratıldı ve 30 Aralık 1920’de tamamen yok edildi.
Coğrafya
Çorum iline 71 km, Alaca ilçesine 20 km uzaklıktadır.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 217 |
1997 | 195 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır; fakat taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır; ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı vardır; ancak sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup, köyde elektrik ve sabit telefon vardır.