VIII. Charles

VIII. Charles
16. yüzyılda yapılan portresi
Fransa Kralı
Hüküm süresi	30 Ağustos 1483 - 7 Nisan 1498
Taç giymesi	30 Mayıs 1484, Reims
Önce gelen	XI. Louis
Sonra gelen	XII. Louis
Eş(leri)	Kraliçe Anne
Hanedan	Valois Hanedanı
Babası	XI. Louis
Annesi	Savoylu Charlotte
Doğum	30 Haziran 1470
Ölüm	7 Nisan 1498 (27 yaşında) Amboise Şatosu
Defin	Saint-Denis Bazilikası, Paris
Dini	Roman Katolik

VIII. Charles (30 Haziran 1470 – 7 Nisan 1498) 1483 - 1498 arasında hüküm sürmüş olan Fransa kralı. 13 yaşında babası XI. Louis'nin yerine tahta geçer. İktidarı sırasında feodal derebeyleri merkezi iktidara karşı ayaklanarak 1485 - 1488 yılları arasında Mad Savaşı çıkartmış ancak yenilmişlerdir. Napoli Krallığında hak iddia etmek için İtalya'yı işgal edecek ve sonunda geri çekilmek durumunda kalacağı İtalya Savaşlarını başlatacaktır.

Gençliği

Charles Fransa'da Château d'Ambois'da dünyaya gelir. Babası kral XI. Louis'nin ikinci eşi Charlotte'dan hayatta kalan tek oğludur. Charles babasından sonra 13 yaşında 30 Ağustos 1483 günü tahta çıkar. Ancak babasının isteği üzerine kral naibi olarak gerçek iktidar ablası Anne ve eşi Bourbonlu Peter'e geçer. İkili 1491 yılına kadar hüküm sürer.

Evlilikleri

Charles 22 Temmuz 1483 günü 3 yaşındaki Avusturyalı Margaret ile evlendirilir. Evlilik Charles'ın babası XI. Louis tarafından 1482 Arras Barışı uyarınca ayarlanmıştı. Margaret çeyiz olarak Artois ve Burgonya'yı Fransız topraklarına katmış olur. 1488 yılındaki çeşitli gelişmeler bu evliliği ve çevresinde yapılan planları etkileyecektir. 1488 yılında Bretonya Dükü bir binicilik kazasında ölünce 11 yaşındaki kızı Anne onun varisi olur ancak topraklarını Fransa'ya kaybetme korkusuyla 1490 yılında I. Maximilian ile evlenmeyi planlar. Kral naibi Anne ve eşi Peter ise bu evliliğe karşı çıkar. Breton, Fransızlar tarafından işgal edilince I. Maximilian yardım edemez. Anne bundan sonra Charles ile evlenmeyi kabul edin. 1491 yılı Aralık ayında Château de Langeais'de evlilik gerçekleşir. Zorla evlenen kraliçe Anne Amboise'deki Clos Lucé'de yaşar. Charles'ın Margaret ile olan ilk evliliği sorunu ise sürer. Evlilik iptal edilse de Margaret ailesine verilmez. Artan baskılar sonucu ancak 1493 yılında ailesine dönmesine izin verilir.

İtalya Savaşları

Fransa'nın işgal tehlikesiyle kalmaması için uğraşan Charles, Avusturya ve İngiltere ile anlaşır, tarafsızlıkları karşılığında oldukça büyük bedeller öder. Fransa kaynaklarını büyük bir ordu meydana getirmek için kullanır, bu süreçte oldukça kapsamlı bir kuşatma ekipmanı inşa ettirir. 1489 yılında Papa VIII. Innocentius anlaşmazlık halinde olduğu Napoli kralı I. Ferdinand'a karşı Napoli topraklarını Charles'a vaadeder.^[1] Benzer şekilde 1494 yılında Milano dükü Ludovico Sforza da Charles'ı Napoli'yi alması için teşvik eder.^[2] Bu koşullar altında Charles Napoli'yi gerçekten ele geçirebileceğini düşünerek harekete geçer. 1494 yılında Charles içinde 8 bin İsviçreli paralı asker de olan 25 bin askerlik ordusuyla İtalya'ya girer. Geçerken Floransa'yı da alan Charles savaşmadan 22 Şubat 1495 günü Napoli'ye girer. II. Alfonso devrilir ve Napoli kralı olarak tahta Charles çıkar. İtalya'daki kurulu düzeni altüst eden Fransız Ordusunun varlığından faydalanmak isteyenler de olur. Floransa'da Papalığın uygulamalarına karşı muhalefette bulunan ünlü rahip Girolamo Savonarola bu dönemde yoğun propagandaya başlar.^[3] Fransız Ordusunun hızlı ve güçlü ilerleyişi tüm İtalyanları korkutur ve Fransız yanlılarını bile rahatsız eder. Fransızlara karşı geniş çaplı bir ittifak oluşturulur. 1495 yılı Temmuz ayında Fornovo Muharebesinde İtalyanlar Fransızları yener. Charles seferde elde ettiği tüm ganimeti kaybeden Charles İtalya'dan ayrılmak durumunda kalır. Napoli'de kalan birlikleri İtalyanlar tarafından kolaylıkla bastırılır. Sonraki birkaç yılda Charles ordusunu yeniden kurarak harekâtına devam etmeye çalışsa da başarılı olamaz, ayrıca yüksek giderler nedeniyle borçlarını ödeyemez hale gelir.

Ölümü

İtalya'dan çekilmesinden iki buçuk yıl sonra bir kaza sonucu 1498 yılında hayatını kaybeder.^[4]

Geleneği

Charles'ın ölümünün ardından bıraktığı ülke zor durumdadır. Borç içindeki Fransa krallarının atılgan dış siyasetinin cezasını ödemek durumunda kalmıştır. Ancak kalkıştığı askeri sefer İtalya ile Fransa arasındaki kültürel bağları güçlendirmiş, Rönesans hızla Fransız aydınlarına ulaşmıştır.

Charles'ın çocuklarının tamamı o hayattayken öldüğünden dolayı ölümüyle birlikte Valois Hanedanı sona ermiş olur. Ondan sonra tahta babasının kuzeni olan Orléans dükü XII. Louis olarak çıkar. Charles'ın eşi Anne ise kocasının ölümünden sonra Breton'a gider ve dükalığın bağımsızlığı için uğraşır.

Çocukları

Charles ile Anne evliliğindeki dört çocuk şunlardır:

• Charles-Orland, Döfen (11 Ekim 1492 – 16 Aralık 1495)
• Charles, Döfen (8 Eylül – 2 Ekim 1496)
• François, Döfen (Temmuz 1497)
• Prenses Anne (20 Mart 1498)

Popüler kültüre etkileri

• 2011 yılında Showtime tarafından çekilen The Borgias televizyon dizisinde Michel Muller tarafından canlandırılmıştır

Kaynakça

1. Charles'ın Napoli topraklarında anne tarafından büyükannesi Anjou'lu Marie üzerinden zayıf da olsa Napoli tahtında hak iddiası bulunuyordu
2. Sforza'nın kendisi Ferdinand'ın ardından tahta çıkan II. Alfonso ile çekişmekteydi
3. Savonarola'nın propagandası zamanla onu Papa VI. Alexander ile doğrudan karşı kaşıya getirecek ve çatışma şiddetlenecektir. Geri adım atmayan Savonarola aforoz edilecek ve yakılarak öldürülecektir
4. Amboise'de tenis karşılaşması izlemeye giderken kafasını kapının pervazına çarpar ve komaya girer. Dokuz saat sonra da ölür

Ayrıca bakınız

• İtalya Savaşları