Öök (dağ)

Öök dağ
Yükseklik	2311 m (Bura doruğu)
Konum
Öök dağ Çabaş Dağı konumu
Konum	Biyhem Kojuun, Tıva Cumhuriyeti
Koordinatlar	Enlem:51° 53′ 00″ Kuzey Boylam: 93° 31′ 40″ Doğu
Tırmanış
En kolay rota	Yenisey otoyolu

Öök veya Eğik (Rusça: Уюкский хребет, Uyukskiy hrebet), Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde dağ.

Sözkökü

Tıva Türkleri'nin Öök dediği bu dağın adı Rusça'ya Rusça'da ö ve ü harfleri kullanılmadığından Uyuk olarak geçmiştir. Bu sözü oyuk sözüne bağlayan araştırmacılar olsa da bu görüş pek tutulmaz. Öök sözü Tıvaca'da düğme^[1], buton anlamına gelir. Dağın vadisi ve dolayı, tarihi yönden önemli arkeolojik buluntulara sahne olmuştur. Turan akarsuyunun sağ tarafında yazılıtaş anıtları bulunmuştur. Taşlardaki tarihi bilgiler bu akarsuyun adının Egük Katun adından dolayı Egük akarsuyu olduğunu vermektedir. Eğük (veya Egök) sözü zamanla değişerek Öök halini almış olduğu araştırmacılar tarafından beyan edilir. Kıvrımlı, dolambaçlı, eğimli, eğik, sarmal anlamlarına gelir^[2]. Tıva Türkçesinde eeger (eek-) sözü eğrilmek, viraj, ; eetpek, kıvrım demektir^[3].

Konum

Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde, Batı Sayan dağlarının güney koludur.

Özellikler

Dağ sırtının uzunluğu yaklaşık 120 km. En yüksek yer ise Bura doruğudur (2311 m). Dağ sırtı konglomera, şist, kumtaşı ve volkanik kayaçlardan oluşur. Havzası derindir. Peyzajı çekicidir. Güney yamaçlarda bozkır görülürken kuzey yamaçları karaçam ormanları, Sibir sidrağacı veya dıt, balkaragay veya dilağaç da denilen ağaçların oluşturduğu görülür^[4].

İlgili eserler

• Уюкский хребет — Büyük Sovyet Ansiklopedisindeki bu başlıklı makale.

Ayrıca bakınız

• Uyuk akarsuyu: Tarihi kaynaklarda Eğük akarsuyu olarak geçmektedir. Zamanla değiştiği ve Eğök, Öğök, Üyük, Öök halini aldığı ve Rusça'ya da eski versiyonlarından birinin Üyük sözünden bozma Uyuk olarka geçtiği Tıva Toponomi sözlüğü'nde söylenmektedir.
• Çabaş (dağ)

Kaynakça

1. Tuvaca- Türkçe Sözlük, D.Monguş. 2005. Kızıl
2. Tuva Toponomik Sözlüğü. B. Ondar. 2007 , Kızıl. s. 334
3. Tuvaca Türkçe Sözlük, D. Monguş. Kızıl. s.310
4. http://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1660200

Dış bağlantılar

• Coğrafya ansiklopedisinden