Başar Sabuncu

Başar Sabuncu
Doğum adı Başar Sabuncu
Doğum 9 Eylül 1943(1943-09-09)
İstanbul
Ölüm 17 Haziran 2015 (71 yaşında)
İstanbul
Uyruk Türkiye
Alanı tiyatro, sinema, sahne tasarımı, çeviri

Başar Sabuncu (9 Eylül 1943, İstanbul - 17 Haziran 2015), Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

Hayatı

Başar Sabuncu, 1943 yılında İstanbul'da doğdu. 1961'de ilk amatör tiyatro oyunculuğu deneyimleri yaşadığı Saint Joseph Lisesi'ni bitirdi. Bir süre Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi, sonra İstanbul Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünde sürdürdüğü eğitimini bırakarak, tiyatroculuk serüvenine atıldı. Birkaç yıl özel tiyatrolarda oyunculuk yaptı. Ardından çalışmalarını yazarlık ve yönetmenlik alanlarında yoğunlaştırdı.

İlk oyunu Kargalar, 1962'de Devlet Tiyatrosu'nca sahnelendiğinde, 19 yaşındaydı.

1964-1969 yılları arasında TRT Ankara Radyosu tiyatro bölümünde görev aldı; aralarında İlyada, Don Kişot, Goriot Baba gibi başyapıtların da bulunduğu 18 yapıtı radyo için oyunlaştırdı; 100'ü aşkın radyo oyun dizisini yönetti.

12 Mart 1971 darbesininden sonra, bir süre yurt dışında yaşamayı yeğledi. Fransa'da iki yıl tiyatro araştırmalarının ardından, Türkiye'ye dönüşünde, Muhsin Ertuğrul'un çağrısı üzerine, 1974'te yönetmen olarak İstanbul Şehir Tiyatroları'na katıldı. Kurumda "Yerinden Yönetim"'in uygulanmasına öncülük etti. Üsküdar ve Fatih sahnelerinin sanat yönetmenliği görevlerini üstlendi. Çok uzun bir ayrılıktan sonra Nazım Hikmet'i yeniden Şehir Tiyatrosu seyicileri ile buluşturdu.

12 Eylül 1980 darbesini izleyen günlerde, 1402 sayılı yasa uyarınca kurumdaki görevine son verilmesinin ardından, Berlin'de, Schaubühne Tiyatrosu'nda İşgal oyununu yönetti. 1982-1983 yıllarında ise, Sururi-Cezzar Tiyatrosu'nda, özgün oyun Kaldırım Serçesi ile Şan Tiyatrosu'nda Brecht düzenlemesi Şvayk Hitler'e Karşı ve Prosper Mérimée uyarlaması Kan ve Gül (Karmen) müzikli oyunlarını sahneledi.

Aynı dönemde, "Aydınlar Dilekçesi" kapsamında, askeri mahkemede yargılandı.

Sonraki yıllarda sinema çalışmalarına ağırlık verdi. İlk beş senaryosu başka yönetmenlerce perdeye taşındı. 1985'ten başlayarak, kendi senaryolarından, altı film gerçekleştirdi. Çok sayıda uluslararası şenlikte Türkiye sinemasını temsil etti. 1988'de Londra'da British Film Institute; 1991'de Paris'te Fransız Sinematek'i; 1992'de Montpellier Festivali tarafından, adına tüm filmlerinin gösterildiği saygı haftaları düzenlendi.

1988'de, uzun bir yasal savaşımın ardından, Şehir Tiyatroları'na döndükten sonra, bu kurumda ve Devlet Tiyatroları ile özel tiyatrolarda 30'u aşkın tiyatro yapıtının yönetmenliğini üstlendi. Şehir Tiyatrosu'nun İstanbul Belediyesi karşısındaki "sanatsal bağımsızlığı" konusunda, yönetimle ilkesel anlaşmazlık nedeniyle, 2004'te emeklilik yaşını beklemeden, kurumdan ayrıldı.

Racine, Marivaux, Brecht, Genet, Kovaçeviç'in kimi oyunlarını Türkçeye çevirdi.

Tiyatro ve sinema alanlarındaki çalışmaları, tiyatro yazarlığı / tiyatro yönetmenliği / senaryo yazarlığı / film yönetmenliği / çevirmenlik / sahne tasarımı olmak üzere, 6 farklı dalda -3'ü uluslararası- (Londra 1969, Bastia 1989, Ohrid 1997) çok sayıda ödülle değerlendirildi.

17 Haziran 2015 tarihinde hayatını kaybeden Sabuncu'nun cenazesi Edirnekapı Mezarlığı’na defnedildi.[1]

Sahnelenmiş tiyatro oyunları

Yönettiği tiyatro oyunlarından bazıları

Yönettiği sinema filmleri

Senaryosunu yazdığı sinema filmleri

Sahnelenmiş çevirileri

Sahne tasarımları

Kazandığı ödüllerden bazıları

Kaynakça

  1. ↑ "Başar Sabuncu defnedildi". Haberturk.com. 19 Haziran 2015. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151009091945/http://www.haberturk.com/kultur-sanat/haber/1093001-basar-sabuncuya-son-gorev. Erişim tarihi: 21 Haziran 2015.
Altın Portakal En İyi Senaryo Ödülü
Tam liste • (1964–1979) • (1980–1999) • (2000–2019)
1964-1979
Vedat Türkali (1965) • Erol Keskin (1966) • Erol Günaydın & Erol Keskin (1967) • Türkan Duru (1968) • Türkan Duru (1969) • Sadık Şendil (1970) • Bülent Oran (1971) • Sadık Şendil (1972) • Hamdi Değirmencioğlu (1973) • Sadık Şendil (1974) • Yılmaz Güney (1975) • Umur Bugay (1976) • Vedat Türkali (1977) • Umur Bugay (1978) • Onat Kutlar & Ömer Kavur (1979)
1980–1999
Başar Sabuncu (1980) • Tuncel Kurtiz & Nurettin Sezer (1981) • Yavuz Turgul (1982) • Fehmi Yaşar (1983) • Bilge Olgaç (1984) • Muammer Özer (1985) • Yavuz Turgul (1986) • Yavuz Turgul (1987) • Ödül verilmedi (1988) • Feride Çiçekoğlu (1989) • Süheyla Acar Kalyoncu (1990) • Orhan Pamuk (1991) • Macit Koper (1992) • Yavuz Turgul (1993) • Nuray Oğuz (1994) • Artun Yeres (1995) • Derviş Zaim (1996) • Barış Pirhasan (1997) • Turgut Yasalar (1998) • Zeki Demirkubuz (1999) •
2000-günümüz
Fatih Altınöz (2000) • Handan İpekçi (2001) • Nuri Bilge Ceylan (2002) • Ömer Kavur & Macit Koper (2003) • Uğur Yücel (2004) • Nilüfer Güngörmüş (2005) • Nimet İnkaya (2006) • Semih Kaplanoğlu & Orçun Köksal (2007) • Ben Hopkins (2008) • Onur Ünlü (2009) • İlksen Başarır & Mert Fırat (2010) • Emre Kavuk (2011) • Hüseyin Tabak (2012) • Zeynep Dadak & Merve Kayan (2013)  • Onur Ünlü (2014)  • Tolga Karaçelik (2015)  • Ümit Köreken (2016)
Altın Portakal ** En İyi Film • En İyi Erkek • En İyi Kadın • En İyi Yönetmen • En İyi Kurgu • En İyi Müzik • En İyi Sanat Yönetmeni • En İyi Senaryo • En İyi Görüntü Yönetmeni
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/27/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.