Dövmekaya, Bayburt
| Dövmekaya Köyü | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Bayburt |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2010) | |
| - Toplam | 95 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0458 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 69000 |
| İnternet sitesi: | |
Dövmekaya, Bayburt ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Dövmekaya(Bergici)’nin Tarihi:
1642 senesinde Bergici karyesi, mevkufat ve avarız defterleri kaydına göre, İspir’e bağlı 137 adet köyden; sadece Müslümanların yaşadıkları 39 köyden biridir. Bu tarihte hane sayısı 2 idi.
1642 tarihinde Bergici’de 4 askeri görevli vardır. Bunlar Kır iskân merkezlerinde yaşayan askerî görevlilerdendir. Bu askerlerden 2’si sipahi, 2’si erbab-ı tımardır.
Bu hanelerin aile büyüklerinin ve askerlerin isimleri bu defterde mevcuttur.
1872 yılında İspir kazasından ayrılarak Bayburd’a bağlanan ve sancak döneminde nahiye olan Bergici köyü XIX.yüzyıl ortalarında Müslümanların yaşadığı köyler arasında yer almaktaydı. Bu dönemde köyde toplam 48 Müslüman erkek bulunmakta ve bunlardan 17’si genç, 24’ü çocuk ve 7’si de yaşlı olarak sınıflandırılmıştı.
İspir Kazasından Bayburd Kazasına bağlanması:
Daha önceleri İspir Kazası idaresinde olan Bergici, Pazahbun, Hopur, Taht, Kormas, Ortugu, Mişankas, Kelenkes köyleri ile birlikte, görülen lüzum üzerine Bayburd kazasına bağlanmıştı. Ancak bunlarda tıpkı Gümüşhane’den ayrılmak istemeyen köyler gibi, durumdan rahatsız olmuşlar ve rahatsızlıklarını yazdıkları dilekçelerde beyan etmişlerdir. Köylüler Erzurum valiliğinden köylerinin eskiden olduğu gibi İspir Kazasına bağlanmasını istemişlerdir.
Valilik aracılığıyla mesele Babıâli’ye intikal etmiş ve Babıâli, Erzurum valiliğinden bir araştırma yapmasını ve bu köylerin hangi tarafa bağlılığının hem mülkî idare açısından hem de halk açısından daha faydalı olacağının tespit edilmesini istemiştir. Valilik yaptığı tetkikatta, bu köylerin mesafece İspir Kazasına 15 ile 8 saat, Bayburd’a ise 2,5 ile 5 saat uzaklıkta bulunduğunu ve vergi gelirlerinin de Bayburd’dan idare edildiğini sadarete bildirmiştir. Erzurum valiliği, hükümet ile olan işlerin görülmesi hususunda köylülerin İspir kaza merkezinin uzaklığından dolayı çeşitli sıkıntılara maruz kaldıklarını ve Bayburd’a ilhakı halinde köylülerin idarî işlerde ve asayiş hususunda daha rahat edeceklerini tespit etmişti. İncelemeyi biraz daha detaylandıran valilik bu meselede de daha önce Balahor ve Kân köylerinin arzuhallerinin arkasında olduğu gibi bir ismin ön plana çıktığını gördü. Bu isim İspir kazasında oturan ve mezkûr köylerde akar ve arazileri bulunan Nuhoğulları’ydı. Nuhoğulları ekonomik kayba uğrama endişesinden ötürü, halkı tahrik etmiş ve dilekçe vermeye zorlamıştı.
Mesele daha sonra Şura-yı devlet dahiliye dairesinde ele alınmış ve adı geçen köylerin “ hal-i hazırıyla idare-i mazbûtiyeti mucib olacağı” uygun görülmüş ve köylerin Bayburd’a bağlanmasına karar verilmiştir. Böylece 1872 sonları ve 1873 yılı başlarında adı geçen yedi köy ile birlikte Bayburd’a bağlanmış ve bu bağlılık günümüze kadar devam etmiştir.
Dövmekaya (Bergici) Nahiyesi:
Bayburd kazası veya sancağında nahiye teşkilatının kuruluş tarihleri kesin olarak bilinmemekle beraber, ilk olarak 1881 yılı salnâmesinde Bayburd Sancağı ve bağlı kazalarında nizamnâme doğrultusunda oluşturulan nahiyelere rastlanmaktadır.
1881 yılından 1898’e kadar Bayburd’un Bergici, Ağunsos, Balahor, Berne, Cilara, Everek, Masad, Niv, Pulur, Hart, Konursu, Pülürek, Sinür ve Yukarı Lori adlı 14 nahiyesi vardı.
Bağlı köy sayısı itibariyle 16 köy ile Bergici nahiyesi en büyük nahiye özelliğini taşımaktaydı. 15’er köy ile Cilara ve Yukarı Lori onu takip etmekte ve 8’er köy ile Pülürek ve Sinür ve 7 köy ile Pulur son sıralarda yer almaktaydı.
Nahiye teşkilatının bu yapısı 1898 yılına kadar devam etmiş ve bu tarihte yapılan düzenleme ile Everek, Hart ve Pulur dışındaki nahiyeler kaldırılmış ve kaza merkezine yakın köyler yeni ihdas edilen merkez nahiyeye bağlanmıştır.
1881 yılında Hacı Mehmed Ağa’nın müdürlük, Haçator Ağa’nın müdür muavinliği yaptığı Bergici nahiyesinin toplam erkek nüfusu 1.226 kişi olup, bunun % 92’si Müslüman (1.131 kişi), % 8’i gayrimüslimdi. (95 kişi) 1892 yılında yöneticileri aynı kişilerdi.
Coğrafya
Bayburt merkezine 25 km uzaklıktadır.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2010 | 95 |
| 2007 | |
| 2000 | 147 |
| 1997 | 158 |
| 1964 | 324 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır