Yoncalı, Bayburt
Yoncalı | |
— Köy — | |
Bayburt | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Bayburt |
İlçe | Merkez |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 2.060 m (6.759 ft) |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 376 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0458 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 69000 |
İnternet sitesi: |
Yoncalı, Bayburt ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
YONCALI (ORSOR) KÖYÜ
Bayburt sancağı eserini yazan Sayın Dr. İsmet Mir oğlu’nun dediğine göre 1516’da 12 hanenin 6 adedi Müslüman,1530’da 18 hanenin 5 adedi Müslüman, 1591’de 39 nefer Hıristiyan nüfusa sahipti.Mahsulleri buğday,arpa ve sebzedir.Geliri 1516 ‘da 4000, 1530’da 2500, 1591’de 11.000,akçe idi.Halen ilçe merkezine bağlı (Bayburt iline bağlı)olup,1965’nüfusu 772’ye düşmüştür.
Bu sayılardan anlaşıldığına göre başlangıçta yoncalı(orsor)köyü,Hıristiyan nüfus bakımından daha yoğundur.İslam ahali ise daha az nüfusa sahiptir.Köyümüzün şu anki hane sayısı 80 dir nüfusu ise 300 civarındadır bu sayı yazları ikiye katlanmaktadır.Köyümüzdeki eski yapılarsa her yıl yenileriyle yer değiştirmektedir.ve modern bir yapıya kavuşmaktadır.
Yalnız o zamanki gelir kaynakları ile şimdiki gelir kaynakları farklı örneğin 1988 yılında yoncalı dağlarında 15.000 küçük baş hayvan aşı yapılarak kayda geçmiştir.
Türkiye’de az bulunan ve hatta ilaç yerine kullanılan Anzer Balı’nın bir çeşidi de Yoncalı Köyü’nde yetişmektedir.Anzer köyü köyümüzün kırklar dağı ve yamalı dağları arasında köyümüzle sınırdır ve köyümüzün rakımı (denizden yüksekliği) 2000 metredir.Kırklar dağının yüksekliği ise 3356 metredir. Dolayısıyla şeker oranı % 3 çıkmaktadır ve Anzer de yılın 11 ayı sisli ve çise li geçtiği için arılar çok az bal yapabilmektedir. Bal tüccarları reklamı yapılmamış Anzer balına eş değer yoncalı (orsor) köyü balını, Anzer balı diye satmaktadır.Bal üretiminin köyümüzün gelir kaynağı bakımından çok önemi vardır.
Köyümüzün en önemli gelir kaynaklarından biri de hayvancılıktır özellikle kurbanlık hayvan yetiştiriliciği son yıllarda önemli ölçüde artmıştır.Artık köylülerimiz kendi kurbanlarını kendileri büyük şehirlere götürüp satmaktadır.
Köyümüzün merası otlak alanı oldukça geniştir 1980’li yıllarda 7 ayrı yerde yayla kurulmakta idi bugün ise bu sayı 5’e düşmüştür.Bunlar Dağın boğazı, mezire nin yayla,hahasor,pampuli ve tap yaylalarıdır.
Köyümüz 7 dereden oluşan bir düzlükte kurulduğu için suyu çok boldur çay ve derelerinde bulunan doğal alabalıkların yanında köyümüzde alabalık yetiştirme tesisi de bulunmaktadır.
Köyümüzdeki kırklar dağına köyümüz halkı ve çevre köyler den ziyaretçiler gelmektedir. Kırklar dağında duaların kabul olduğuna inanılır şehit mezarları ve ziyaret tepesi vardır. Dağın zirvesinden hava açık ve sis olmadığı zaman Karadeniz'i görmek mümkündür.
Köyümüze sınırı olan komşu köyler Karataş (angicık) Darıca (danzut) Taş burun(modlosor) Yaz yurdu(çakmas) Korkut(gorgot) Cennet pınar(pahnes)Güneysu(süneyli)Ballı köy(anzer) Meşe köy(petran) dır.
Köyümüzde doğal maden suyu çıkmaktadır bu su iç hastalıkların yanında alerjik hastalıklara da iyi gelmektedir.köy merkezinde çıkan ve köylüler tarafından tuzlu su olarak bilinen su köyümüz halkı ve çevre köylerden gelen ziyaretçiler tarafından da kullanılmaktadır.
Köyümüzde sağlık ocağı yapılmıştır fakat bir türlü faaliyete geçirilememiştir bina boş olarak durmaktadır.
Köyümüzdeki kuran kursu binası ise boş duruyordu fakat köyümüze bu yıl tayin edilen bayan din hocası sayesinde açılarak köy hanımlarına hizmet vermeye başlamıştır. Bu sayede köy hanımları hiç olmazsa dini konularda bir şeyler öğrenme imkânı elde etmiş oldular.
www.yoncalikoyu.com
Kültür
- Köyde Bayburt kültürü ve gelenekleri yaşanmaktadır.Folklörü Bar'dır.Köyde Bayburt şivesi olan "Gelirem, gidirem" ağzıyla konuşulur.
Bismillah diyerek başladık söze,
Yüksek rafa terek pınar’a göze
Bayatlamışa kerti tazeye teze
Gögermiş lorlar var bizim ellerde
Tavana arustah çatıya merek
Fasülyeye lobiya mantara göbek
Topraktan güveçte pişince yemek
Çok lezzetli olur bizim ellerde
Tandırın üstüne konan hetircek
Küfle deliğinden hava girecek
Huşut olmayınca yanarmı tezek
Sıcak tandırlar var bizim ellerde
Tapeç kullanılır tandır deşmeye
Egiş lazım olur pişen ekmeye
Üstünde hamurla vurulan şeye
İrapata derler bizim ellerde
Patetese kartel mısır’a lazut
Haşıl yemeğine katarlar kurut
Buzağıya dana oğlak’a korut
Gıdık diyenlerde var bizim elde
Erişte yapılır makarna gibi
Erkek kardeş gada halaya bibi
Ayakla yayılan yayığın ipi
Semerden sökülür bizim ellerde
Kısa dağdan esen barhar rüzgarı
Kara güz’e kalır kırkların karı
Zurnacı sulağı kötü bayırı
Labaza yatağı var bizim elde
Mustafa burada bir şeyler yazar
Daha yazılacak çok şeyleri var
Yoncalı suları yaylalar dağlar
Yıldız gölü de var bizim ellerde
alıntı: www.yoncalikoyu.com
Coğrafya
Bayburt merkezine 51 km uzaklıktadır.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | 458 |
2000 | 376 |
1997 | 432 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi var sağlık personeli yoktur.. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.