Dario Fo
| Dario Fo | |
|---|---|
|
Dario Fo | |
| Doğum |
24 Mart 1926 Sangiano, Varese, İtalya |
| Ölüm |
13 Ekim 2016 (90 yaşında) Milano, İtalya |
| Meslek | Oyun yazarı, Aktör, Yönetmen |
| Dönem | 1946-2016 |
| Tür | Drama |
| Konu | Yolsuzluk, organize suçlar, politik cinayetler, din, savaş |
|
Etkilendikleri
| |
| Önemli ödülleri |
 Nobel Edebiyat Ödülü (1997) |
| İnternet sitesi | |
| internet sayfası | |
Dario Fo (d. 24 Mart 1926 Sangiano, - ö. 13 Ekim 2016, Milano), İtalyan oyun yazarı, tiyatro yönetmeni ve oyuncu. 1997 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazanmıştır.
Oyunlarındaki temalar güncel sorunlara dayandığı için tiyatro karikatürcüsü, toplumsal ajitatör ve radikal palyaço olarak da nitelendirilen Fo, kariyerine küçük kabare ve tiyatrolar için yergili revüler yazan bir metin yazarına yardım ederek başlamıştır. Oyuncu Franca Rame ile evlendikten sonra, 1959'da Rame ile birlikte Dario Fo - France Rame Topluluğu'nu kurmuştur. İkili "Canzonissima" adlı televizyon programında sundukları komik skeçlerle kısa sürede tanınmış, zamanla siyasal bir ajit-prop tiyatrosu geliştirmişlerdir. İkilinin oyunları temelde "Commedia dell'Arte" geleneğine dayanmaktadır ve tarzları Fo'nun deyişiyle "resmi olmayan solculuk"la kaynaşmıştı. İkili daha sonra, 1968'de İtalyan Komünist Partisi'yle bağları olan Yeni Sahne adlı bir başka topluluk kurmuştur. 1970'te ise Halk Tiyatrosu Topluluğu ile fabrika, park, spor alanı gibi halkın toplu olarak bulunduğu yerleri dolaşmaya başlamışlardır. Morte Accidentale di un Anarchico (1974; Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü, 1990) ve Non si paga, non si paga! (1974; Ödemiyoruz, Ödeyemeyeceğiz!) gibi oyunları çok tutulmuştur.
Bir oyuncu olarak Fo en çok, tek başına bir yetenek gösterisi yaptığı Mistero Buffo'daki (1973) rolüyle tanınmıştır. Her izleyici topluluğu önünde değişecek kadar güncelliğe dayanan bu yapıt, ortaçağ gizem oyunlarının çağdaş bir uyarlaması olarak değerlendirilmektedir.
Oyunları
- Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü (Morte Accidentale di un Anarchico- 1970)
- Klaksonlar, Borazanlar ve Bırtlar(Oyun "YÜZSÜZ" ismiyle de geçmektedir)
- Kadın Oyunları (Female Parts- 1981)
- Elizabeth, Neredeyse Kadın
- Ödenmeyecek, Ödemiyoruz (Non si Paga! Non si Paga! - 1974)
- Japon Kuklası
- Açık Aile
Ödülleri
- 1981 Sonning Ödülü
- 1986 Obie Ödülü
- 1997 Nobel Edebiyat Ödülü
- 1997 İtalya Kültür ve Sanat Altın Madalyası (Devlet madalyası)
