Svetlana Aleksiyeviç

Svetlana Aleksiyeviç

2013 yılına ait fotoğraf
Doğum Svetlana Aleksandrovna Aleksiyeviç
31 Mayıs 1948 (1948-05-31)
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Stanislav, SSCB
Yaşadığı yer Minsk
Meslek Gazeteci, yazar
Vatandaşlık SSCB (1948-1991)
Beyaz Rusya (1991-günümüz)
Dönem 1975-günümüz
Tür Öykü
Önemli eser Çernobil'den Sesler, The Boys of Zinc
Önemli ödülleri Nobel Edebiyat Ödülü (2015)
İnternet sitesi
http://alexievich.info/

Svetlana Aleksandrovna Aleksiyeviç (Rusça: Светлана Александровна Алексиевич; Beyaz Rusça: Святлана Аляксандраўна Алексіевіч; d. 31 Mayıs 1948), Beyaz Rus, 2015 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi araştırmacı gazeteci, yazar.

Yaşam öyküsü

Ukrayna SSC'nin Stanislav (1962'den sonra adı İvano-Frankivsk olan yerleşim birimi) şehrinde, Beyaz Rus baba ve Ukraynalı bir anneden dünyaya geldi. Çocukluğu Beyaz Rusya'da geçen yazar, Beyaz Rusya Devlet Üniversitesi gazetecilik bölümünden 1972'de mezun oldu. Sonrasında bazı yerel gazetelerde çalıştıktan sonra, Minsk'te yayınlanan Neman isimli edebiyat dergisinin muhabiri oldu.[1]

II. Dünya Savaşı, Sovyet-Afgan Savaşı, Çernobil faciası, SSCB'nin dağılması gibi dramatik olayları yaşamış, bu olaylara tanık olmuş kişilerle röportajlar yaptı. Bu insanlardan dinlediklerinin izlerini yazdığı kitaplarda kolayca görmek mümkündür. Yazıları Lukashenko rejimini rahatsız etti. 2000 yılında hakkında yasal kovuşturma başlatıldı.[2] Bunun üzerine ülkesini terk etti. Hayatının sonraki on yıllık kısmını, kendisine kucak açan Paris,Gothenburg ve Berlin gibi şehirlerde, siyasi sürgün olarak geçirdi. Nihayet 2011 yılında ülkesine, Minsk şehrine geri döndü.[3][4]

Eserleri

Yazarın kitapları, SSCB'de yaşamış insanların, ülke dağılmadan önce ve sonrasındaki, duygusal hayatlarındaki değişimlerin edebi kroniği olarak tanımlanmaktadır. Sovyet-Afgan Savaşı'nın ilk ağızdan anlatıldığı Çinko Çocukları ve Çernobil kazasının ele alındığı Çernobil'den Sesler isimli kitapları en önemli eserleridir. Kitaplarında ele aldığı konuları şu şekilde tanımlamaktadır:

SSCB dönemine ve sonrasına dönüp baktığımızda, tarihimizin koca bir mezar ve büyük bir kan banyosundan ibaret olduğunu görürüz. Kurbanlarla cellatlar arasındaki tükenmek bilmez diyalogları duyarız. Sürekli olarak karşımıza aynı lanetli sorunsallar çıkar: Ne yapmalı, suçlu kim? Devrim, toplama kampları, II. Dünya Savaşı, Sovyet-Afgan Savaşı sırasında halktan gizlenen gerçekler, büyük bir imparatorluğun çöküşü, devasa ölçekte bir sosyalist ütopyanın paramparça dağılması, yeni ortaya çıkan evrensel problemler, Çernobil faciası vs. Bunlar, Dünya üstündeki tüm insanların cevaplaması gereken sorulardır ki, tümü bizim kendi gerçek tarihimizdir. İşte tüm bu cehennemden çıkma soru ve sorunlar, benim kitaplarımın izleğini oluştururlar.

Savaşın Kadınsı Olmayan Yüzü isimli ilk kitabını 1985 yılında yazdı. Kitap, kısa sürede birçok baskı yaparak, iki milyon adetten daha fazla satış rakamına ulaştı. Romanda, II. Dünya Savaşı daha önce çok da ele alınmayan yönleriyle, bir kadının monologları şeklinde anlatılmaktadır. The Last Witnesses: the Book of Unchildlike Stories (Son Tanıklar: Çocuksu Olmayan Öyküler) isimli kitabında, savaşı yaşayan çocukların anıları yer almakta, savaş kadın ve çocukların gözünden adeta yeniden anlatılmakta, yepyeni bir duygu dünyasına kapı aralamaktadır. 1993 yılında, SSCB'nin dağılması sonucunda umutsuzluğa kapılıp, intihara teşebbüs eden insanların öykülerinin anlatıldığı Ölümle Efsunlananlar (Enchanted with Death) isimli kitabını yayınladı. Gerçekten de kendilerini ve yaşam biçimlerini komünist ideoloji ile özdeşleştirmiş çok sayıda Sovyet vatandaşı, ortaya çıkan yeni düzeni kabullenmekte ve bu tarihsel gerçekliği algılamakta zorluk çekmişti.

Aleksiyeviç'in kitapları, aralarında Türkçenin de bulunduğu toplam 19 farklı dile çevrilmiştir. Kitapların yanı sıra 21 adet belgeselin metnini hazırlamış ve üç adette tiyatro oyununun senaryosunu yazmıştır. Tiyatro eserleri, Fransa, Almanya ve Bulgaristan'da sahnelenmiştir.

Ödülleri

Aleksiyeviç pek çok ulusal ve uluslararası ödüle layık görülmüştür.

Yazar, Lettre Ulysses Award komitesi üyesidir.

Kitapları

İngilizceye çevrilenler

Rusça

Türkçeye çevirilenler

Referanslar

  1. ↑ Brief biography of Svetlana Alexievich (Russian), from Who is who in Belorussia
  2. ↑ Biography of Aleksievich at Lannan Foundation website
  3. 1 2 PEN Germany
  4. ↑ The Peace Prize of the German Book Trade
  5. 1 2 3 "Svetlana Alexievich". internationales literaturfestival berlin. http://www.literaturfestival.com/participants/authors/2010/svetlana-alexijewitsch/fokus.alexijewitsch.biographie.en.rtf. Erişim tarihi: September 10, 2012.
  6. 1 2 "Svetlana Alexievich: Voices from Big Utopia". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151222123347/http://www.alexievich.info:80/biogr_EN.html. Erişim tarihi: January 10, 2014.
  7. ↑ "Friedenspreis des deutschen Buchhandels 2013". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160303175135/http://www.boersenverein.de/445950/?aid=626480. Erişim tarihi: January 10, 2014.
  8. ↑ "Fatou Jaw Manneh Amongst Four Writers Honoured By Oxfam Novib/PEN". FOROYAA Newspaper. 20 February 2008. http://www.foroyaa.gm/index.php/burning-issue/1259-gambia-news-archive. Erişim tarihi: September 10, 2012.
  9. ↑ msh/ipj (dpa, KNA) (20 June 2013). "Svetlana Alexievich of Belarus wins German literary prize". Deutsche Welle. http://dw.de/p/18tRp. Erişim tarihi: June 21, 2013.
  10. ↑ "Marie Darrieussecq reçoit le prix Médicis pour "Il faut beaucoup aimer les hommes"" (French). Le Monde. November 12, 2013. http://www.lemonde.fr/livres/article/2013/11/12/marie-darrieussecq-recoit-le-prix-medicis-pour-il-faut-beaucoup-aimer-les-hommes_3512383_3260.html. Erişim tarihi: November 13, 2013.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/12/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.