Eduard Şevardnadze

Eduard Şevardnadze ედუარდ შევარდნაძე
2. Gürcistan Cumhurbaşkanı
Görev süresi 26 Kasım 1995 - 23 Kasım 2003
Yerine geldiği	Kendisi (Meclis Başkanı olarak)
Yerine gelen	Nino Burcanadze
Gürcistan Meclis Başkanı - Devlet Başkanı
Görev süresi 6 Kasım 1992 - 26 Kasım 1995 (4 Kasım 1992'de Meclis Başkanı tarafından)
Yerine geldiği	Makam kuruldu; Kendisi (Gürcistan Devlet Konseyi Başkanı olarak)
Yerine gelen	Makam kaldırıldı; Zurab Zhvania (Gürcistan Meclis Başkanı olarak)
Gürcistan Devlet Konseyi Başkanı
Görev süresi 10 Mart 1992 - 4 Kasım 1992
Yerine geldiği	Makam kuruldu; Askeri Konsey (Geçici Devlet Başkanı olarak)
Yerine gelen	Makam kaldırıldı; Kendisi (Gürcistan Meclis Başkanı olarak)
Sovyetler Birliği Dış İlişkiler Bakanı
Görev süresi 19 Kasım 1991 - 26 Aralık 1991
Premier	İvan Silayev
Yerine geldiği	Boris Pankin
Yerine gelen	Makam kaldırıldı
Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı
Görev süresi 2 Temmuz 1985 - 20 Aralık 1990
Premier	Nikolay Tihonov Nikolay Rijkov
Yerine geldiği	Andrey Gromiko
Yerine gelen	Aleksandr Bessmertnykh
Gürcistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri
Görev süresi 29 Eylül 1972 - 6 Temmuz 1985
Yerine geldiği	Vasil Mzhavanadze
Yerine gelen	Jumber Patiaşvili
Gürcistan SSC İçişleri Bakanı
Görev süresi 1967-1972
Yerine geldiği	Vladimir Janjgava
Yerine gelen	Dilar Habuliani
Kişisel bilgiler
Doğum	25 Ocak 1928 Mamati, Guria, Gürcistan SSC, Sovyetler Birliği
Ölüm	7 Temmuz 2014 (86 yaşında) Tiflis, Gürcistan
Partisi	Sovyetler Birliği Komünist Partisi (1948-1991) Bağımsız (1991-1995) Gürcistan Vatandaşlar Birliği (1995-2003)
Eşi	Nanuli Şevardnadze
Çocukları	2
Dini	Gürcü Ortodoks Kilisesi
Askerî hizmeti
Branşı	MVD
Hizmet yılları	1964–1972
Rütbesi	Tümgeneral
Birimi	Gürcistan SSC Kamu Düzeni Bakanlığı (1965-1968) Gürcistan SSC İçişleri Bakanlığı (1968-1972)
Ödülleri

Eduard Şevardnadze (Gürcüce: ედუარდ შევარდნაძე; d. 25 Ocak 1928, ö.7 Temmuz 2014)), Eski SSCB dışişleri bakanı, Gürcistan'ın eski devlet başkanı. İlk devlet başkanı Zviad Gamzahurdiya'nın devrilmesiyle iktidara gelmiş, Miheil Saakaşvili liderliğindeki muhalefet tarafından iktidardan ayrılmak zorunda bırakılmıştır.

Gürcü bir öğretmenin oğludur. Gürcistan Komünist Partisi'nin okulunda öğrenim gördü. 1960'ta Kutaisi Pedagoji Entitüsü'nde tarih öğrenimini tamamladı. 1946'da Komsomol'a girdi.1957-61 arasında Gürcistan Komsomolu Merkez Komitesi birinci sekreterliği görevini yürüttü. 1964'te Tiflis'e giderek parti yönetiminde çeşitli görevler üstlendi ve 1972'de Gürcistan Komünist Partisi birinci sekreteri oldu. 1976'da Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi'ne, 1978'de de Politbüro aday üyeliğine seçildi. 1985'te Politbüro'ya alındı ve 1957'den beri dışişleri bakanı olan Andrey Gromiko'nun yerine dışişleri bakanlığına getirildi.

Daha önce hiç dış politika deneyimi olmadığı halde Şevardnadze, Gorbaçov'un dış politika çizgisini başarıyla uyguladı. Bu çerçevede Sovyet askerleri 1988'de Afganistan'dan çekildi; ABD'yle yeni silahsızlanma antlaşmaları hazırlandı; 1989-1990'da Doğu Avrupa ülkelerinin tümünde komünist yönetimlerin çöküşünü Sovyet hükümeti sessizce onayladı. Şevardnadze, Gorbaçov'un en yakın çalışma arkadaşları ve glasnost (açıklık) ve Perestroyka (yeniden yapılanma) politikalarının en etkin savunucuları arasında yer aldı. Ama Aralık 1990'da, tutucu komünistlerin yönetim üzerindeki etkisinin artışını protesto amacıyla ansızın istifa etti. Tutucuların 1991'de giriştiği darbenin başarısızlığa uğramasından sonra Sovyet Dışişleri Bakanlığı görevine kısa süre (19 Kasım-25 Aralık) için döndü; SSCB'nin dağılmasıyla bu görevi de sona erdi.

Şevardnadze 10 Mart 1992'de Gürcistan'ın Devlet Konseyi başkanlığına (devlet başkanı) getirildi. 1995 ve 2000 yıllarında yapılan seçimlerde iki kez daha bu göreve getirildi. Ağustos 1995 ve Şubat 1998'de iki ayrı suikast girişimini atlattı. İktidar boyunca karşı karşıya kaldığı en büyük sorun Abhazya ve Güney Osetya'daki ayrılıkçı hareketlerdi. 2 Kasım 2003'te yapılan parlamento seçimlerine hile karıştırıldığı iddiasıyla başlayan toplu gösteriler sonucunda başta Mihail Saakaşvili ve diğer muhalefet liderlerinin çağrısına uyarak görevinden çekildi. Tüm dünyanın Gül Devrimi diye bildiği bu olayda Batılı vakıfların maddi desteğiyle tıpkı Sırbistan'daki Slobodan Miloşeviç'e yapılan iktidardan indirme girişimi Şevardnadze için de başarılı oldu.

7 Temmuz 2014 tarihinde hayatını kaybetmiştir.^[1] 13 Temmuz 2014 tarihinde Tiflis'teki Kutsal Üçlü Sameba katedralinde düzenlenen devlet töreninin ardından vasiyeti üzerine yaşadığı konuta götürüldü ve konutun bahçesinde, daha önce vefat eden eşinin yanında toprağa verildi.^[2]

Kaynakça

1. "Eduard Şevardnadze hayatını kaybetti". bbc.co.uk. 7 Temmuz 2014. 11 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140711200834/http://www.bbc.co.uk:80/turkce/haberler/2014/07/140707_sevardnadze.shtml?. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2014. 
2. "Şevardnadze son yolculuğuna uğurlandı". NTVMSNBC.com. 14 Temmuz 2014. http://www.ntvmsnbc.com/id/25526190/. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2014. 

Kaynaklar

• Als der Eiserne Vorhang zerriss - Begegnungen und Erinnerungen. Metzler, Peter W., Duisburg 2007, [Aktualisierte, neu konzipierte und ergänzte Ausgabe von Pikri Tsarsulsa da Momawalze - Memuarebi] Die deutsche Ausgabe ist Grundlage für alle Übersetzungen und Ausgaben außerhalb der georgischen Sprache. ISBN 978-3-936283-10-5
• Когда рухнул железный занавес. Встречи и воспоминания.Эдуард Шеварднадзе, экс-президент Грузии, бывший министр Иностранных дел СССР. Предисловие Александра Бессмертных. Übersetzung aus der deutschen in die russische Sprache. Russische Lizenzausgabe von "Als der Eiserne Vorhang zerriss"; Grundlage der russischen Ausgabe ist die deutsche Ausgabe. М.: Издательство "Европа", 2009, 428 с. ISBN 978-5-9739-0188-2
• Kui raudne eesriie rebenes. Übersetzung aus der deutschen in die estnische Sprache. Estnische Lizenzausgabe von "Als der Eiserne Vorhang zerriss"; Grundlage der estnischen Ausgabe ist die deutsche Ausgabe. Olion, Tallinn, 2009. ISBN 978-9985-66-606-7