III. Alexander (papa)

Papa III. Alexander

Doğum	Rolando Bandinelli yak. 1105 Siena, Toscana
Ölüm	30 Ağustos 1181 Roma
Etkin yıllar	1159 - 1181
Yerine geldiği	IV. Hadrianus
Yerine gelen	III. Lucius
Din	Hristiyanlık (Katolik)

III. Alexander, asıl adı Rolando Bandinelli (d. y. 1105, Siena, Toscana - ö. 30 Ağustos 1181, Roma), 1159-81 arasında hüküm sürmüş papa. Papalık otoritesini Kutsal Roma-Germen imparatoru I. Friedrich (Barbarossa) ile İngiltere kralı II. Henry'nin tehditlerine karşı güçlü bir biçimde savunmuştur.

Yaşamı

Bandinelli ilahiyat ve hukuk öğrenimi gördükten sonra Bologna'da hukuk profesörü oldu; gerek hukuk, gerekse ilahiyat alanlarında ün yaptı. Gratianus'un kilise kurallarını derlediği Decretum adlı yapıtı üzerine bir yorum ile ilahiyata ilişkin görüşlerini içeren Sententiarum (Hükümler) adlı bir kitap yazdı. III. Eugenius'un papalık döneminde kilisede yükselmeye başladı. Papa IV. Hadrianus döneminde, İmparator I. Friedrich ile papalık arasındaki görüşmelere başkanlık etti. Curia Romana içinde, Kutsal Roma-Germen imparatorluğu'nun İtalya'da gittikçe artan gücünden korkan, buna karşılık güçler dengesini korumak amacıyla, Sicilya Norman Krallığı'nı destekleme eğiliminde olan kardinallerden biriyidi. Papalık ile Sicilya kralı I. Guglielmo arasında yapılan Benevento Konkordatosu'nu (1156) hazırlayanlar arasında yer aldı.

Bandinelli, 1159'da yapılan papalık seçimlerinde, kardinallerin çoğunluğu tarafından III. Alexander adıyla papa seçildi. Bu seçimler sırasında I. Friedrich, kendi siyasetine yatkın bir adayın seçilebilmesi için yoğun çaba harcadı. Nitekim, azınlıkta kalan kardinallerin Kardinal Ottaviano'yu IV. Victor adıyla papa seçmeleri bir karşı-papalar süreci başlattı. İtalya'da imparatorluğun şiddetli muhalefetiyle karşılaşan Alexander, Nisan 1162'de Fransa'ya kaçtı. Alexander'ın Fransa'ya gidişi, bir yandan imparatorun kesin bir zafer kazanmasını engellerken, bir yandan da Alexander'ın VII. Louis ve II. Henry tarafından papa olarak tanınmasını sağladı. Bu dönemde Alexander, başta güneydekiler olmak üzere, İtalya'daki din adamlarının büyük çoğunluğu ile Almanya'daki pek çok kilise yöneticisinin bağlılığını kazandı. Bir önceki yüzyılda, Papa VII. Gregorius tarafından başlatılan kilise reformunun uygulanmaya konması için çaba harcadı. Din adamlarının yasal konumu konusunda İngiltere kralı II. Henry ile giriştiği mücadelede, kralın desteğini yitirmeyi göze alarak Canterbury başpiskoposu Thomas Becket'i açıktan açığa destekledi. II. Henry'nin, Clarendon Tüzüğü'nde getirdiği bazı önerilere karşı çıktı.

12. yüzyıl boyunca papalıkla imparatorluk arasında gerek kuram, gerekse uygulama alanında çeşitli sorunlar ortaya çıktı. Gerçekten de biri dinsel, öbürü dünyevi konularla ilgili iki özerk iktidar, insan yaşamını yönlendirme yetkisi konusunda sürekli bir çatışma içindeydi. Kilise, ahlaki tercihlerin belirlenmesinde asıl sorumluluğun kendisinde olduğunu ilan ediyor, soylular da siyasal konularda kendilerine bir yetki alanı açmaya çalışıyorlardı. Tüm çabalara karşın, iki alan arasında belirgin bir ayrım yapılabilmiş değildi. 11. yüzyıl ile 12. yüzyılın başlarında, ortaçağ toplumu giderek ikili bir toplum haline gelmişti. Ayrı ayrı iki yetki kaynağı tanınıyor ve bunlar uzlaştırılmaya çalışılıyordu. Netekim Alexander da kilisenin yasal hakkı olduğuna inandığı şeyleri savunurken kendini siyesetin içinde buldu. I. Friedrich'le çatışması ve 1160 ve 1170'lerde papalığı savunmaya yönelik mücadelesi başlıca uğraşı oldu.

Alexander, I. Friedrich'in geçici olarak ülke dışına gitmesiyle İtalya'da daha uygun bir siyasi ortamın doğması üzerine 1165'te Roma'ya döndü. Ama dönüşünü izleyen dönemde, I. Friedrich ile arasındaki çatışma kritik bir aşamaya ulaştı. I. Friedrich 1166'da İtalya'ya döndü ve Alexander'ı yeniden sürgüne gitmeye zorladı. Roma'ya giderek, kendisinin seçtirdiği karşı-papa III. Paschalis'in elinden imparatorluk tacını giydi. Bunun üzerine, kendisini desteklemeleri için İtalya'nın kuzeyindeki özerk kentlerle ilişki kuran Alexander, bu kentlerden çoğunun imparatorluğa karşı bağımsızlıklarını koruma çabası içinde olduğunu gördü. Bu çaba, kentlerin Alexander'ın çevresinde birleşmelerini sağladı ve böylece, I. Friedrich'e karşı papaya destek sağlayacak olan Lombardiya Birliği kuruldu.

Ama Alexander, Hıristiyanlığın kilise dışındaki meşru önderi saydığı I. Friedrich'e karşı aşırı önlemler almaktan yana da değildi. Bizans imparatoru I. Manuel Komnenos'un, Doğu'yla Batı'yı Bizans egemenliği altında yeniden birleştirmek için yaptığı işbirliği önerisini geri çevirdi. Bunun yerine, Güney İtalya'daki Normanlara ve Lombard kentlerine güvendi. Bu siyaset, papalığın 13. yüzyıl boyunca izleyeceği politikanın temelini oluşturdu. İtalya'da gitgide daha yalnız kalan I. Friedrich'in, Almanya'daki güçlü çevrelerle de arası açıldı. Legnano'da, Lombardlar karşısında uğradığı yenilgiden (1176) sonra I. Friedrich mücadelenin bu aşamasını sonuçlandıran Venedik Barışı'nı (1177) imzalamak zorunda kaldı.

Değerlendirme

Alexander, papalığı süresinde reformcu geleneği savunarak, Papa III. Innocentius ile en yüksek noktasına çıkacak olan hukukçu papalar dönemini başlattı. Üniversitelerin ilk gelişimine tanık olunan dönemin bu özelliğine ayak uydurarak o da eğitime önem verdi. Yeterliliği saptanan adaylara, bir bedel istenmeksizin öğretimde görev alma izni verilmesini buyurdu. Beauvais (1160) ve Tours (1163) sinodları ile III. Laterno Konsili'ne (1179) başkanlık etti. Katharosçular ya da Albi heretikleri gibi tarikatların Güney Fransa'da yayılmasıyla ilgilenen ilk papa oldu.

1181'de öldüğünde kilisenin durumu, onun papalık tahtına oturduğu güne göre çok daha sağlamdı. Uyguladığı politikalarla, kendisinden sonraki papalar için önemli bir yol gösterici oldu. Çalkantılı yönetim dönemi boyunca bütün zorluklara karşın ılımlı bir insan izlenimi uyandırmayı, düşmanlarının bile saygısını kazanmayı başardı.^[1]

Kaynakça

↑ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition

Katolik Kilisesi unvanları
Önce gelen: IV. Hadrianus	Papa 1159 - 1181	Sonra gelen: III. Lucius

Katolik Kilisesi'nin papaları

1. - 4. yüzyıllar	Petrus Linus Anacletus I. Clemens Evaristus I. Alexander I. Sixtus Telesphorus Hyginus I. Pius Anicetus Soterius Eleuterus I. Victor Zephyrinus I. Callixtus I. Urbanus Pontian Anterus Fabianus Cornelius I. Lucius I. Stephen II. Sixtus Dionysius I. Felix Eutychian Caius Marcellinus I. Marcellus Eusebius Miltiades I. Sylvester Markus I. Julius Liberius I. Damasus Siricius I. Anastasius

5. - 8. yüzyıllar	I. İnnocentius Zosimus I. Bonifacius I. Celestinus III. Sixtus I. Leo Hilarius Simplicius III. Felix I. Gelasius II. Anastasius Symmachus Hormisdas I. Ioannes IV. Felix II. Bonifacius II. Ioannes I. Agapetus Silverius I. Vigilius I. Pelagius III. Ioannes I. Benedictus II. Pelagius I. Gregorius Sabinian III. Bonifacius IV. Bonifacius I. Adeodatus V. Bonifacius I. Honorius Severinus IV. Ioannes I. Theodore I. Martinus I. Eugene Vitalian II. Adeodatus Donus Agatho II. Leo II. Benedictus V. Ioannes Konon I. Sergius VI. Ioannes VII. Ioannes Sisinnius Constantinus II. Gregorius III. Gregorius Zacharias II. Stephanus I. Paulus III. Stephanus I. Hadrianus III. Leo

9. - 12. yüzyıllar	IV. Stephanus I. Paschalis II. Eugenius Valentine IV. Gregorius II. Sergius IV. Leo III. Benedictus I. Nikolas II. Adrian VIII. Ioannes I. Marinus III. Hadrianus V. Stephanus Formosus VI. Bonifacius VI. Stephanus Romanus II. Theodore IX. Ioannes IV. Benedictus V. Leo III. Sergius III. Anastasius Lando X. Ioannes VI. Leo VII. Stephanus XI. Ioannes VII. Leo VIII. Stephanus II. Marinus II. Agapetus XII. Ioannes V. Benedictus VIII. Leo XIII. Ioannes VI. Benedictus VII. Benedictus XIV. Ioannes XV. Ioannes V. Gregorius II. Sylvester XVII. Ioannes XVIII. Ioannes IV. Sergius VIII. Benedictus XIX. Ioannes IX. Benedictus III. Sylvester VI. Gregorius II. Clemens II. Damasus IX. Leo II. Victor IX. Stephanus II. Nicolaus II. Alexander VII. Gregorius III. Victor II. Urbanus II. Paschalis II. Gelasius II. Callixtus II. Honorius II. İnnocentius II. Celestinus II. Lucius III. Eugenius IV. Anastasius IV. Hadrianus III. Alexander III. Lucius III. Urbanus VIII. Gregorius III. Clemens III. Celestine III. Innocentius

13. - 16. yüzyıllar	III. Honorius IX. Gregorius IV. Celestinus IV. İnnocentius IV. Alexander IV. Urbanus IV. Clemens X. Gregorius V. İnnocentius V. Hadrianus XXI. Ioannes III. Nicolaus IV. Martinus IV. Honorius IV. Nicolaus V. Celestinus VIII. Bonifacius XI. Benedictus V. Clemens XXII. Ioannes XII. Benedictus VI. Clemens VI. Innocentius V. Urbanus XI. Gregorius VI. Urbanus IX. Bonifacius VII. Innocentius XII. Gregorius V. Martinus IV. Eugenius V. Nicolaus III. Callixtus II. Pius II. Paulus IV. Sixtus VIII. İnnocentius VI. Alexander III. Pius II. Julius X. Leo VI. Hadrianus VII. Clemens III. Paulus III. Julius II. Marcellus IV. Paulus IV. Pius V. Pius XIII. Gregorius V. Sixtus VII. Urbanus XIV. Gregorius IX. İnnocentius VIII. Clemens

17. yüzyıl-20. yüzyıl	XI. Leo V. Paulus XV. Gregorius VIII. Urbanus X. İnnocentius VII. Alexander IX. Clemens X. Clemens XI. İnnocentius VIII. Alexander XII. İnnocentius XI. Clemens XIII. İnnocentius XIII. Benedictus XII. Clemens XIV. Benedictus XIII. Clemens XIV. Clemens VI. Pius VII. Pius XII. Leo VIII. Pius XVI. Gregorius IX. Pius XIII. Leo X. Pius XV. Benedictus XI. Pius XII. Pius XXIII. Ioannes VI. Paulus I. Ioannes Paulus II. Ioannes Paulus

21. yüzyıl-günümüz	XVI. Benedictus I. Franciscus

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/24/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.