Paladyum

Paladyum (Pd)
H Periyodik cetvel He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba   Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra   Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Uut Fl Uup Lv Uus Uuo     La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Temel özellikleri
Atom numarası	46
Element serisi	Geçiş metalleri
Grup, periyot, blok	10, 5, d
Görünüş	Gümüşi beyaz
Atom ağırlığı	106.42 g/mol
Elektron dizilimi	[Kr] 4d^10
Enerji seviyesi başına Elektronlar	2, 8, 18, 18
CAS kayıt numarası	7440-05-3
Fiziksel Özellikleri
Maddenin hâli	katı
Yoğunluk	12.023 g/cm³
Sıvı hâldeki yoğunluğu	10.38 g/cm³
Ergime noktası	1828.05 °K 1554.9 °C
Kaynama noktası	3236 °K 2963 °C
Ergime ısısı	16.74 kJ/mol
Buharlaşma ısısı	362 kJ/mol
Isı kapasitesi	25.98 J/(mol·K)
Atom özellikleri
Kristal yapısı	Yüzey Merkezli Kübik Kafes
Yükseltgenme seviyeleri	0, +1, +2, +4, +6
Elektronegatifliği	2.20 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi	804.4 kJ/mol
Atom yarıçapı	137 pm
Atom yarıçapı (hes.)	pm
Kovalent yarıçapı	139±6 pm
Van der Waals yarıçapı	163 pm
Diğer özellikleri
Elektrik direnci	105.4 n nΩ·m (20°C'de)
Isıl iletkenlik	71.8 W/(m·K)
Isıl genleşme	11.8 µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızı	3070 m/s ('de)
Mohs sertliği	4.75
Vickers sertliği	461 MPa
Brinell sertliği	310 MPa

Palladyum, Pd işaretiyle bilinen, platine benzer, atom no: 46 ve atom ağırlığı: 106.42 olan kimyasal element.

1803'te William Hyde Wollaston tarafından bulunan Paladyum metali platinden sonra bu gruptaki metallerin en önemlisidir. Kıymetli metallerden sayılır. Beyaz altın elde edilmesinde kullanılır. 28.10.2010 itibariyle fiyatı 625.00 $/Ons'dur (Gramı yaklaşık 22 $). Gümüş gibi parlaktır. Gayet ince dağılmış bir hâlde iken periyotlar sisteminde kendisinin üstünde bulunan nikelden daha fazla hidrojen gazını çözer. Paladyumda çözünmüş bulunan hidrojen nikelde olduğu gibi çok aktif bir hâldedir ve doymamış organik bileşikleri hidrojenlendirebilir. Hiçbir gaz geçirmeyen levha hâlindeki paladyum, hidrojen gazını geçirir. Paladyum, tuzlarında ekseriyetle +2 değerlikte olup bunlar kahverengidirler. Kahverengi ve nem kapıcı billurlardan oluşan karbon monoksit tarafından koloidal şekilde bulunan ve siyah renkte olan paladyum metaline indirgenir.

Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu hakkında, 32 sayılı kararda yapılan değişikliklerle paladyum resmen değerli maden olarak kanuna eklendi.