Posta ve Telgraf Nezâreti
Posta ve Telgraf Nezâreti | |
---|---|
Gününümüzde Büyük Postane adıyla anılan İstanbul'un Sirkeci semtindeki Nezâret binası | |
Genel bilgiler | |
Türü | Bakanlık |
Kuruluş tarihi | 1871 1911 |
Önceki kurum | Posta Nezâreti (1840-1871) Telgraf Nezâreti (1855-1871) |
Kapanış tarihi | 1908 1919 |
Sonraki kurum | Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi |
Bağlılığı | Sadaret |
Adres | Sirkeci, İstanbul, Osmanlı Devleti |
Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki yapıydı.
Nazırlığın kökeni 23 Ekim 1840 tarihinde kurulan Posta Nezaretine kadar uzanır. 1855 yılında bu nazırlıktan ayrı olarak bir de Telgraf Nezareti kuruldu. 1871 yılında bu iki nezaretin birleştirilmesiyle Posta ve Telgraf Nazırlığı son şekline ulaştı. 19 Haziran 1882'de yayımlanan Posta Nizamnamesi'yle kuruluşun çalışma ilkeleri belirlendi. II. Abdülhamid döneminde (1876-1909) sansür uygulaması gereğince nezaret Avrupa'dan Jön Türklerce gönderilen yayınların yurda girmesini engellemeye çalıştı. Posta ve Telgraf nazırlığına genellikle Müslüman olmayan yöneticiler atandı. 1905 yılında inşaatına başlanan ve Mimar Vedat Tek'in tasarladığı nazırlık binası 1909 yılında hizmete girdi. II. Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra nezaretin yerine Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi oluşturularak Maliye Nezareti'ne bağlandı. Kurum 1911'de yeniden nezarete (bakanlık) dönüştürüldü, başına da Talat Paşa getirildi. Onunla birlikte posta nazırları da hükümette yer almaya başladılar. Nezaret 1919'da ikinci kez genel müdürlük oldu, başına da Refik Halid (Karay) getirildi.
Osmanlı Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi saltanatın kaldırılmasına (1922) değin varlığını sürdürdü. 1922'de Ankara ve İstanbul hükümetlerinin posta örgütlenmeleri tek bir genel müdürlükte birleştirildi.
Nazırların listesi
Osmanlı Posta ve Telgraf Nazırları listesi Osmanlı Devleti döneminde Posta ve Telgraf hizmetlerinden en yüksek derecede sorumlu devlet görevlilerinin listesidir[1].
- Ahmed Şükrü Bey 1840-1842
- Hüseyin Hasip Bey 1842-1852
- İsmail Paşa 1852-1857
- Billuri Mehmed Efendi 1855-1860
- Davud Efendi 1860-1861
- Rıza Yusuf Paşa 1861
- Franko Efendi 1861
- Agah Efendi 1861-1865
- Kamil Bey 1862
- Kadri Paşa 1865-1866
- Abdullah Feyzi Bey 1868-1871
- Yaver Paşa 1868-1871
- Ahmed Şükrü Bey 1871-1872
- İzzet Efendi Mart 1876-Ocak 1880
- İbrahim Haydar Efendi, Terzibaşızade Ocak 1879-Haziran 1880
- İzzet Efendi Haziran 1880-Mayıs 1888
- Hasan Ali Efendi Mayıs 1888-Kasım 1895
- Hüseyin Hasib Bey Kasım 1895-Ağustos 1908
- Mehmed Ata Bey Ağustos 1908
- Ali Galib Bey Ağustos 1908-Şubat 1909
- Mustafa Fuad Bey Genel Müdür Vekili Mart-Temmuz 1909
- M. Sterpen 1909-1911
- İstanbulyan Efendi Haziran-Ekim 1911
- İbrahim Selim Susa Efendi Ekim 1911-Şubat 1912
- Mehmed Talat Paşa Şubat 1912
- Ziya Paşa Genel Müdür Vekili 1912
- Hüseyin Sabri Bey Mart-Ekim 1912
- Abdurrahman Vefik Sayın (Gn.Md.Vekili) 1912
- Musurus-Gikis Bey, Vasileo Ekim 1912-Haziran 1913
- Oskan Efendi (Mardikyan) Haziran 1913-Kasım 1914
- Ahmet Şükrü Bey Genel Müdür Vekili Kasım 1914-Eylül 1917
- Hüseyin Haşim Bey (Sanver) Eylül 1917-Ekim 191
- Rıza Tevfik Bey Genel Müdür Vekili 1918
- Abdurrahman Şeref Bey (Gn.Md.Vekili) Ekim-Aralık 1918
- Yusuf Franko Paşa 1918-1919
- İbrahim Edhem Bey (Dirvana) Şubat-Mart 1919
- Refik Halit Bey 1919
- Mehmed Ali Bey Mart-Nisan 1919
- Sırrı Bey 1920
- Refet Bey 1920
- Orhan Şemsettin Bey 1920-1922
- Mehmet Sabri Bey 1920-1923
Ayrıca bakınız
Galeri
- İbrahim Selim Susa Efendi
- Agop İstanbulyan Efendi
- Oskan Efendi
Kaynaklar
|