Veziristan Savaşı

Bu madde devam eden veya yeni bir çatışma veya savaş ile ilgilidir.
Bilgilerin güncelliğini kaybettiğini düşünüyorsanız değiştire basarak seri bir şekilde güncelleyebilirsiniz.
Veziristan Savaşı
Terörizmle Savaş

  Pakistan hükümeti kontrolünde
  Taliban ve El Kaide kontrolünde
Tarih16 Mart 2004-günümüz
BölgeVeziristan, Pakistan
SebepTaliban'ın yeniden güç kazanmak istemesi
SonuçÇatışmalar devam ediyor
Taraflar

Pakistan - Pakistan İslam Cumhuriyeti

Amerika Birleşik Devletleri - Amerika Birleşik Devletleri

İsyancı Gruplar

  • Pakistan Talibanı
  • El-Kaide
  • Laşkari Jhangvi
  • Laşkari İslam
  • İslam Hukukunun Uygulanması Hareketi
  • Özbekistan İslami Hareketi
  • Doğu Türkistan İslami Hareketi

DEAŞ [2]

  • Cundullah[3]
  • Hilafet Hareketi (örgüt) [2]
  • El Ahrar Cemaati [2]
Güçler

Pakistan

140,000 Pakistan askeri[4]

İsyancı Gruplar

  • 25,000 Taliban militanı [5]
  • 2,000 Laşkari İslam militanı [6]
  • 1,000 İslam Hukukunun Uygulanması Hareketi militanı [7]
  • 700 Özbekistan İslami Hareketi militanı [8]
  • 300–3.000 arası El-Kaide militanı [9]

DEAŞ

  • Cundullah: 12,000–20,000 (Tartışmalı)[3]
Kayıplar
Pakistan:
6,076 asker öldürüldü [10] and 8,671+ asker yaralandı [11]
Birleşik Devletler:
15 asker öldürüldü [12]		 30,323 militan öldürüldü[10] Bilinmiyor
20,076 sivil öldü [10]
35,600–52,000 arası ölü (2004–2010)[13]
(11 Fransız, 4 Çinli, 3 Amerikalı, 1 Çek, 1 Danimarkalı, 1 Leh, 1 Türk, and 1 Vietnamlı sivil öldü)[14][15][16]
3.44 milyondan fazla sivil yerinden edildi [17]

Veziristan Savaşı ya da Kuzeybatı Pakistan Ayaklanması, Pakistan Ordusunun, radikal örgütler Pakistan Talibanı, Cundullah, Laşkari İslam, İslam Hukukunun Uygulanması Hareketi, El-Kaide ve DEAŞ'a karşı yürüttüğü savaştır.

Arka plan

Kuzey ve Güney Veziristan (yeşil)
Pakistan (beyaz)

Pakistan'a bağlı Veziristan bölgesi Kuzey Veziristan ve Güney Veziristan olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bölge, federal yönetilen kabile bölgelerinin olduğu Kuzeybatı Pakistan'ın içinde bulunmaktadır. Bölgenin büyük çoğunluğunu Taliban'ın da merkezini oluşturan Peştunlar oluşturmaktadır. Bundan dolayı da Veziristan bölgesi her zaman radikal örgütler için bir geçiş noktası ve yaşama sahası görevi görmüştür. Bölgede şeriat hükümlerinin geçerli olması ve merkezi hükümetin de etkisinin hemen hemen hiç olmaması radikal örgütlerin işini kolaylaştırmaktadır. 2001 sonrası yapılan araştırmalarda pek çok Taliban ve El-Kaide üyesinin de Veziristan'da eğitim yaptığı keşfedilmiştir.[18] Bununla birlikte Pakistan istihbaratı bölgede pek çok gizli tünel keşfetmiş ve bunların Tora Bora dağlık bölgesine gizlice ulaşmada kullanıldığını düşünmüşlerdir.[19]

2001 yılında Afganistan'daki Taliban rejiminin çökmesi sonrası pek çok örgüt üyesi Afganistan'dan Pakistan sınırına geçti. Burada toparlanma süreci sonrası ve bazı aşiretlerin de desteğiyle Taliban gerilla savaşı başlattı. Pakistan ve ABD hava saldırıları Taliban örgütünün zayıflatmak amacıyla Veziristan bölgesindeki yerleşim yerlerini de vurmaya başladı. Hava saldırıları yerel halka da zarar vermeye başlayınca bazı aşiretler de ABD'ye ve Pakistan'a karşı radikal örgütleri desteklemeye başladı.[20]

2004-2014 Koalisyon Dönemi

2004 yılında Pakistan Ordusu bölgeye yığınak yapmaya başlayınca ve hava sahası içerisinde uçuşlarını yoğunlaştırınca; bölgedeki aşiretler bunu yarı özerk yönetimlerine karşı bir 'boyun eğdirme' hareketi olarak değerlendirmişlerdir.[21]

16 Mart 2004 tarihinde El-Kaide'ye bağlı yabancı savaşçılar Güney Veziristan'da Pakistan Ordusu ile çatışmaya girmişlerdir.[22] Pakistan Ordusu bölgedeki yabancı savaşçıların bölgeyi kullanarak Tora Bora dağlarına geçtiğini iddia etmiştir.

2004, 2005 ve 2006 yıllarında Pakistan hükümeti ve militanlar arasında barış görüşmeleri olmuştur. Fakat etkili olamamıştır. 2007 yılında İslamabad ilinde çatışmalar yoğunlaşmış ve barış görüşmeleri bozulmuştur.[23]

Kuzeybatı Pakistan
Mavi: federal yönetilen kabile bölgeleri
Yeşil: Hayber-Pahtunhva eyaleti

2008 ve 2010 yılları arasında Orta Asyalı gruplar ve Arap gruplar da Pakistan Ordusuna karşı çatışmalara dahil olmuştur. Aynı zamanda Çeçen, Tacik ve Özbek militanlar halk arasında da huzursuzluğa sebep olmuşlardır. Pakistan Ordusu, Veziristan'ın kuzeyindeki Bajor Bölgesinden çekilmiştir. Bunun yanında yabancı savaşçılara karşı, Bajor aşiretlerine destek vermiştir. Aşiretler 30,000 kişilik bir güç oluşturmuş ve radikal örgütleri bölgeden atmaya and içmişlerdir. Bununla birlikte radikal örgütlerle, ordu arasındaki savaşta 300,000 insanın yurdundan edilmesi Bajor bölgesindeki halkın radikal örgütlere karşı isyan bayrağını açmasını tetiklemiştir.[24] Buna karşı Taliban kendisine karşı olan aşiretlere karşı da silahlı saldırılara ve intihar saldırılarına girişmiştir. 2009 yılında Pakistan Ordusu, Bajor bölgesindeki yabancı savaşçıları tamamen yenilgiye uğrattığını duyurmuştur.[25] Aynı yıl içerisinde Hayber-Pahtunhva eyaletindeki Swat Vadisi de Taliban'dan temizlemiştir. Bunun üzerine Pakistan Ordusu çevre eyaletleri temizleyerek dikkatini yeniden Veziristan'a vermiştir.

2009 yılının sonlarına doğru Pakistan Ordusu güney ve doğudan Güney Veziristan'a pek çok askeri operasyon gerçekleştirmiştir. 12 Aralık 2009 tarihinde de bölgede militanlara karşı zafer ilan emiştir.[26]

2009 yılında Bajor ve Swat Vadisinde geri çekiliş, Ağustos ayında liderleri Beytullah Mesud'un öldürülmesi Pakistan Taliban'ın zayıflamasına sebep olmuştur. Ancak Taliban bu iddiaların aksini göstermek için 2010 yılında Pakistan'ın pek çok şehrinde intihar saldırılarına girişmiştir. 2011 ve 2012 yıllarında da daha çok intihar saldırıları gerçekleştirilmiştir.

2013 yılının Ocak ayında hükümet destekli Ensar el-İslam örgütü ile Laşkari İslam ve Taliban arasında çatışmalar sonucu Veziristan'ın kuzeyindeki Tirah Vadisi radikal militanları eline geçmiştir. Bunun üzerine Pakistan Ordusu yeniden operasyon kararı almıştır. 'Şehadet Yolu' ismi verilen operasyon ile bölge militanlardan temizlenmiştir. Aynı yıl Pakistan Ordusu, Kuzey Veziristan'a operasyon başlatmıştır. 2014 yılının Haziran ayında militanlar Cinnah Uluslararası Havalimanına saldırı gerçekleştirmiş, bunun üzerine ordu 30,000 kişilik bir kuvvet ile Kuzey Veziristan'a bir kez daha operasyon düzenlemiş ve bölgenin %90'ının temizlendiğini açıklamıştır.[27]

Koalisyonun Afganistan'dan Çekilmesi Sonrası

28 Aralık 2014 tarihinde Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti Afganistan'daki savaş misyonunu sona erdirmiştir.[28] Böylece Afganistan'da Taliban ile olan mücadele Afgan Ulusal Ordusu'nun üzerine bırakılmıştır. Bu durumun Pakistan'ın Veziristan bölgesindeki radikal örgütlerle olan mücadeleyi de olumsuz etkilemesinden endişe edilmektedir. Afganistan Ordusunun Taliban ve diğer marjinal örgütleri durduramayıp, örgütlerin Pakistan'daki güçlerini arttırmasından endişe edilmektedir.

16 Aralık 2014 tarihinde Peşaver kentinde okul katliamı Pakistan Ordusunun yeterliliğinin terörle mücadelede sorgulanmasına sebep olmuştur.[29] Okul katliamı sonrası Pakistan Ordusu Veziristan'daki saldırılarını yeniden arttırmıştır.[30] ABD de Pakistan'a terörle mücadelede destek sözü vermiştir.[31] ABD bölgede radikal unsurlara karşı hava saldırılarına devam etmektedir.[32]

Savaşa DEAŞ'ın dahil olması

Suriye ve Irak'ta halifelik ilan eden ve İslam dünyasında etkisini arttırmak isteyen DEAŞ, 2015 yılının Ocak ayında Afganistan ve Pakistan'da teşkilatlanmaya başlamış ve teşkilatın başına bir emir atamıştır.[33] Böylece DEAŞ'ın katılımıyla beraber savaşta üçüncü bir taraf ortaya çıkmıştır. DEAŞ'ın El-Kaide olan rekabeti de ileride savaşın üç taraflı devam etme ihtimalini güçlendirmiştir. DEAŞ, bölgedeki Taliban güçlerini hedef almaya başlamıştır ve El-Kaide ile Taliban mensuplarını da DEAŞ bünyesine katmaya çalışmaktadır.[34]

Savaşın Pakistan'a etkisi

Kuzeybatı Pakistan'da radikal örgütlerle olan savaşın Pakistan'a olan maliyetinin ülke ekonomisini çok şiddetli bir şekilde vurduğu ifade edilmiştir.[35] 2001 ve 2002 yıllarında Pakistan'ın savaşa harcadığı para 2.67 milyar dolar iken, bu sayı 2009-2010 yıllarında 13.6 milyar dolara ve 2010-2011 yıllarında 17.8 milyar dolara yükselmiştir.[36]

Savaş boyunca toplumun Pakistan Silahlı Kuvvetlerine olan desteğin giderek arttığı görülmüştür. Bunun yanında Veziristan bölgesindeki hava saldırılarının zaman zaman sivilleri hedef alması ise pek çok kez eleştirilmiş ve bazı aşiretlerin desteklerinin radikal örgütlere kaymasına sebep olmuştur. ABD ile olan işbirliğine rağmen Pakistan halkının %60 ile %80 arası ABD'yi 'düşman savaşçı devlet' olarak görmektedir.[37] Her 10 Pakistanlıdan 4'ü Amerikan askeri ve ekonomik yardımının ülkelerine negatif etki yaptığını düşünmektedir. Her 10 Pakistanlıdan ise sadece 1 tanesi Amerikan askeri ve ekonomik yardımının pozitif etkisi olduğunu düşünmektedir.[38]

Kaynakça

  1. ↑ "Aman Lashkar leader among 4 killed in Peshawar". http://www.geo.tv/GeoDetail.aspx?ID=56201/. Erişim tarihi: 2 January 2013.
  2. 1 2 3 "ISIS Now Has Military Allies in 11 Countries – NYMag". Daily Intelligencer. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160524160400/http://nymag.com/daily/intelligencer/2014/11/isis-now-has-military-allies-in-11-countries.html. Erişim tarihi: 25 November 2014.
  3. 1 2 "Pakistan Taliban splinter group vows allegiance to Islamic State". Reuters. 18 November 2014. http://www.reuters.com/article/2014/11/18/us-pakistan-militants-is-idUSKCN0J20YQ20141118. Erişim tarihi: 19 November 2014.
  4. ↑ Barnes, Julian E. (23 January 2010). "Pentagon chief defends arms sales to India, Pakistan". Los Angeles Times. http://www.latimes.com/news/nation-and-world/la-fg-gates23-2010jan23,0,6998676.story. Erişim tarihi: 26 March 2011.
  5. ↑ Bennett-Jones, Owen (25 April 2014). "Pakistan army eyes Taliban talks with unease". BBC News. http://www.bbc.com/news/world-asia-27133865. Erişim tarihi: 4 July 2014.
  6. ↑ "A Profile of Mangal Bagh". TheLongWarJournal. http://www.longwarjournal.org/multimedia/Mangal-Bagh-Profile.pdf.
  7. ↑ "Pak Taliban claims to be using Afghan soil". Rediff News. 26 June 2012. http://www.rediff.com/news/report/pak-taliban-claims-to-be-using-afghan-soil/20120626.htm. Erişim tarihi: 24 December 2012.
  8. ↑ "Terrorist Organization Profile: Islamic Movement of Uzbekistan (IMU)". START. http://www.start.umd.edu/start/data_collections/tops/terrorist_organization_profile.asp?id=4075. Erişim tarihi: 4 January 2013.
  9. ↑ "Al-Qaeda map: Isis, Boko Haram and other affiliates' strongholds across Africa and Asia". 12 June 2014. 9 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160609032729/http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/al-qaeda/10893889/Al-Qaeda-map-Isis-Boko-Haram-and-other-affiliates-strongholds-across-Africa-and-Asia.html. Erişim tarihi: 29 August 2014.
  10. 1 2 3 Fatalities in Terrorist Violence in Pakistan 2003–2015. Satp.org (18 August 2013). Retrieved on 2013-08-22.
  11. ↑ "With 35,000 deaths and $68 bn in losses, Pakistan fights on". awaztoday.com. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150715105312/http://www.awaztoday.com/News_With-35000-deaths-and-68-bn-in-losses-Pakistan-fights-on_1_12669_Political-News.aspx. Erişim tarihi: 12 September 2011.
  12. ↑ "U.S. Fatalities in and around Afghanistan". iCasualties. 9 September 2005. 13 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160713174936/http://www.icasualties.org/oef/. Erişim tarihi: 4 July 2010.
  13. ↑ Pakistani Civilians, costsofwar.org
  14. ↑ "DefenseLink News Article: American Diplomat Killed In Pakistan Suicide Attack". Defenselink.mil. 29 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090729075639/http://www.defenselink.mil/news/newsarticle.aspx?id=15292. Erişim tarihi: 19 October 2008.
  15. ↑ Stephen Graham (29 September 2008). "Suicide attacks kill 1,188 in Pakistan since '07". Associated Press. http://ap.google.com/article/ALeqM5hkiMxbHNH0BqgpWA2ZG6VD6wVTmAD93GH45O1. Erişim tarihi: 19 October 2008.
  16. ↑ "GMANews.TV – Suicide attacks soar in Pakistan since 2007 – World – Official Website of GMA News and Public Affairs – Latest Philippine News – BETA". Gmanews.tv. 17 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090617212836/http://www.gmanews.tv:80/story/123833/Suicide-attacks-soar-in-Pakistan-since-2007. Erişim tarihi: 19 October 2008.
  17. ↑ "Red Cross 'gravely concerned' about conditions in Swat Valley". CNN. 31 May 2009. http://edition.cnn.com/2009/WORLD/asiapcf/05/31/pakistan.red.cross/index.html. Erişim tarihi: 26 March 2011.
  18. ↑ http://www.dw.de/ter%C3%B6ristler-veziristanda-e%C4%9Fitiliyor/a-2768067
  19. ↑ http://www.dawn.com/news/392966/militants-agree-to-set-free-hostages-uzbek-warlord-hurt-while-fleeing
  20. ↑ http://www.usasabah.com/Guncel/2011/03/18/insansiz_ucaklar_asiret_evini_bombalamis
  21. ↑ http://www.dawn.com/news/118743/wana-operation-condemned
  22. ↑ http://www.dawn.com/news/392654/musharraf-warns-against-failure-of-wana-operation
  23. ↑ http://www.globalbearings.net/2011/10/video-series-pt-1-from-osama-to-obama.html
  24. ↑ http://www.csmonitor.com/World/terrorism-security/2008/0901/p99s01-duts.html
  25. ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7663574.stm
  26. ↑ http://news.antiwar.com/2009/11/05/pakistan-dm-north-waziristan-likely-to-be-attacked-next/
  27. ↑ http://www.webcitation.org/6U6qxDUBy
  28. ↑ http://www.haberturk.com/dunya/haber/1023341-natonun-en-uzun-gorevi-sona-erdi
  29. ↑ http://www.bbc.com/news/world-asia-30532846
  30. ↑ http://www.aljazeera.com.tr/haber/pakistan-talibanina-operasyon-32-olu
  31. ↑ http://www.trthaber.com/haber/dunya/abdden-pakistana-yardim-sozu-161784.html
  32. ↑ http://www.yeniakit.com.tr/haber/abdden-pakistana-iha-saldirisi-46915.html
  33. ↑ http://www.haberler.com/isid-afganistan-ve-pakistan-da-teskilat-kuruyor-6914207-haberi/
  34. ↑ http://foreignpolicy.com/2015/02/02/isis-reportedly-kills-afghan-taliban-commander-modi-to-visit-china-pakistan-tests-cruise-missile/
  35. ↑ http://centralasiaonline.com/en_GB/articles/caii/features/pakistan/2010/06/18/feature-01
  36. ↑ https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:6pbRyrLvGUwJ:www.finance.gov.pk/survey/chapter_11/Special%2520Section_1.pdf+Pakistan+and+Economic+terror&hl=en&gl=us&pid=bl&srcid=ADGEEShmNeXw3b_kZa9btb8ynmF9OmtxDJk-3hPQSGtFyTN8ne1CfKtLv9lvzLYNA_KWjMXalNLRUCrEpR9oghYv5x-DdBPGXVrngVmHfeJLbXHcFz75UmtnKH2T3ehuo3c98GgdmfGw&sig=AHIEtbTjhUwue7Ox9nBkPN8VlbJwThHqOQ
  37. ↑ http://edition.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/08/25/pakistan.camps/#fbid=T1U0ubZTfIK&wom=false
  38. ↑ http://rt.com/news/pakistan-consider-us-enemy-940/
El-Kaide
Liderleri
Mevcut
Eski liderleri
Saldırıları
Savaşları
Bağlı gruplar
Medya
  • El-Kaide El Kitabı
  • En-Neda
  • Es-Sahab
  • Usame bin Ladin'in fetvası
  • Inspire
  • El-Hansa
  • Kuala Lumpur el-Kaide Zirvesi
  • Vahşetin Yönetimi
  • Savut el-Cihad
  • Uluslararası Hayırseverler Vakfı
  • Kaide el-Cihad
  • Küresel İslami Medya Cephesi
Video ve ses
Diğer
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/16/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.