2017 İstanbul gece kulübü saldırısı

2017 İstanbul gece kulübü saldırısı
Türkiye-IŞİD çatışması

Saldırının gerçekleştiği Reina gece kulübünün Boğaziçi'nden bir görünümü.
Bölge Ortaköy, Beşiktaş
Koordinatlar 41°03′00″K 29°01′57″D / 41.05°K 29.0325°D / 41.05; 29.0325Koordinatlar: 41°03′00″K 29°01′57″D / 41.05°K 29.0325°D / 41.05; 29.0325
Tarih 1 Ocak 2017
01:15 (UTC+3)
Hedef Reina gece kulübüne yılbaşı gecesi eğlenceleri için gelen müşteriler
Saldırı türü Silahlı saldırı, katliam
Silahlar AK-47
Ölü 39
Yaralı 70
İşleyenler Abdulkadir Masharipov [1][2][3]
Örgüt(ler)  Irak ve Şam İslam Devleti

2017 İstanbul gece kulübü saldırısı, 1 Ocak 2017'de yerel saatle 01:15'te İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki Ortaköy semtinde bulunan Reina adlı gece kulübüne yeni yıl kutlamaları sırasında düzenlenen silahlı saldırı. Saldırı sonucunda 39 kişi hayatını kaybetti, 70 kişi ise yaralandı.

Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) bir gün sonra saldırının sorumluluğunu üstlendiğini açıkladı.

Arka plan

Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinden iki gün önce Halkların Demokratik Partisi'nin bir mitingine düzenlenen saldırıyla başlayan Türkiye'deki silahlı veya bombalı saldırılar bu tarihten sonra hemen hemen her aya yayılarak gittikçe arttı. BBC Türkçe'ye göre bu ayı takip eden 18 ayın 13'ünde IŞİD, PKK veya TAK tarafından üstlenen ve can kaybının yaşandığı en az bir bombalı saldırı meydana geldi. Sonuç olarak resmî rakamlara göre 497 kişi hayatını kaybetti ve iki binden fazla kişi yaralandı. 2016'da defalarca kez saldırılara maruz kalan İstanbul'da son olarak Aralık'ta Beşiktaş'ta gerçekleşen saldırıda 45 kişi yaşamını yitirdi.[4]

Saldırılar yüzünden ABD'nin Ankara Büyükelçiliği, 23 Aralık'ta bir açıklama yayımlayarak vatandaşlarının "Noel tatili ve yeni yıl kutlamaları için kalabalık yerlere giderken aşırılıkçı grupların saldırı düzenleme konusunda sürdürdüğü çabaları" göz önünde bulundurmaları ve "özellikle de Batılıların, turistlerin ve yabancıların sık gittiği bilinen restoran, ticari merkezler, ibadethane ve ulaşım merkezlerinden mümkün olduğunca kaçınmaları" gerektiğini duyurdu.[5] Aynı sıralarda, özellikle ayın son haftasında ülke gündeminde "İslam'a uygun olmadığı için" yılbaşı kutlamasından kaçınılmasına ilişkin çeşitli gösteriler, haberler, açıklamalar ve afişler yayımlandı.[6][7][8] Bu yayımlarda yılbaşı kutlayanların Müslüman olamayacağı, yılbaşı kutlamanın haram olduğu belirtilmiş ve temsili olarak yılbaşını kutlayan figürlere fiziki saldırılar yapılmıştır. Öte yandan Diyanet İşleri Başkanlığı bir hutbe yayınlayarak yılbaşı kutlamalarını "gayrimeşru davranış" olarak nitelendirmiştir.[9] Saldırının yılbaşı gecesi yapılması basında, yılbaşı kutlamalarına karşı olan grupların yılbaşını kutlayan kişileri hedef gösterdiği ve bu durumun olayda payı olduğu yorumlarına neden olmuştur.[10][11]

Saldırı

Olay yerine taksiyle gelen ve üzerinde siyah mont, siyah pantolon ve açık renkli şapka olan Abdulkadir Masharipov (kod adı: Abu Muhammed Horasani) elindeki AK-47 marka uzun namlulu silahla ilk önce etrafa ateş açtı. Sonrasında polis memuru Burak Yıldız'ı öldürdü. Ardından kapıda bekleyen gece kulübünün özel güvenliğini sağlayan kişilere ateş açarak öldürdü ve içeriye girerek etrafa rastgele ateş açtı. Yaklaşık 7 dakika süren saldırı sonrası saldırgan üstünü değiştirerek gözden kayboldu.[12][13]

Kayıplar

Ülkelerine göre kayıplar
Ülke Ölü Yaralı Kaynak
 Türkiye 12[14] Bilinmiyor [15][16]
 Suudi Arabistan 7 9 [15][17]
 Irak 3 [18][15]
 Lübnan 3 7 [17][19]
 Hindistan 2 0 [20]
 Tunus 2 0 [21]
 Ürdün 2 4 [15][22]
 Fas 2 3 [17]
 İsrail 1 1 [23][24]
 Belçika 1[14] 0 [25]
 Kanada 1 [15]
 Kuveyt 1 [18]
 Rusya 1 [18]
 Suriye 1 [18]
 Fransa 3 [26]
 Azerbaycan 2 [27]
 Bulgaristan 1 [28]
Bilinmiyor 1 35 [18][16][29]
Toplam 39 65 [16][29]

Saldırıda biri aynı zamanda Belçika vatandaşı olan 12 Türk vatandaşı hayatını yitirdi.[18] Bunların dışında, 7 tane Suudi Arabistan, üç tane Lübnan, en az üç tane Irak, ikişer tane Tunus, Fas ve Ürdün, birer tane Rusya, Kuveyt, Kanada, İsrail ve Suriye vatandaşı hayatını yitirdi.[18] Yaşamını yitiren iki Hindistan vatandaşından biri olan film yapımcısı ve işadamı Abis Rizvi'de saldırı günü gece kulübünde bulunmaktaydı. Hayatını kaybetmiş 39 kişiden birinin kimliği henüz tespit edilemedi;[18] bazı kaynaklarda ölen Iraklı sayısının dört olduğu bildirilmektedir.[15]

Saldırının ardından haber ajanslarına düşen ilk bilgiler biri polis iki kişinin hayatını kaybettiği yönündeydi. Olaydan yaklaşık bir buçuk saat sonra basına konuşan İstanbul Valisi Vasip Şahin, saldırının bir "terör saldırısı" olduğunu ve ilk belirlemelere göre 35 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Daha sonra yeni bir açıklama yapan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, hayatını kaybeden kişi sayısının 39 olduğunu bildirdi. Sağlık Bakanı Recep Akdağ ise kimliği belirlenen 20 kişiden 15'inin yabancı uyruklu, 5'inin ise Türk olduğunu ve 4'ü ağır olmak üzere 65 kişinin yaralı olarak hastanelerde olduğunu duyurdu.[29]

Failler

Reuters, saldırıyı IŞİD'in üstlendiğini duyurdu.[30] Irak ve Şam İslam Devleti'nin resmî olmayan medya organı Amaq Haber Ajansı, Türkiye'yi "Hristiyanlık koruyucusu" diye nitelendirdiği bir bildiriyle saldırının IŞİD'e bağlı bir militan tarafından yapıldığını ve "Hristiyanların dinden çıkmış bayramlarını kutladığı en meşhur gece kulüplerinden birini vurduğunu" duyurdu.[31][32][30]

4 Ocak'ta Türkiye Hükûmeti, saldırganın kimliğinin belirlendiğini açıkladı.[33] Saldırganın kimliği 8 Ocak 2017 tarihinde İstanbul Emniyeti'nden alınan bilgi ile basın yayın organlarında duyuruldu; saldırgan Özbek asıllı, 2011 yılından beri Türkiye'de bulunan, Abdulkadir Mashapirov isimli bir IŞİD militanı.[2][3]

Tepkiler

Saldırı hakkında Türkiye içinden ve dışından birçok kurum, kuruluş ve kişi açıklama yapmıştır.

Türkiye içinden gelen tepkiler ve açıklamalar

Yayın yasağı

Önceki tüm saldırılara benzer şekilde RTÜK, İstanbul'daki saldırıya ilişkin tarafından geçici yayın kısıtlaması getirildiğini bildirdi.[34] Yapılan yazılı açıklamada, 15/02/2011 tarihli ve 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun 7'nci maddesinde "milli güvenliğin açıkça gerekli kıldığı hallerde veya kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasının muhtemel olduğu durumlarda" geçici yayın yasağı getirilebileceğinin öngörüldüğü belirtilerek, "01/01/2017 tarihinde İstanbul ilinde meydana gelen silahlı saldırının da anılan hüküm çerçevesinde olduğu değerlendirildiğinden söz konusu olayla ilgili, geçici yayın yasağı getirilmesi uygun görülmüştür." ifadelerine yer verildi.[34]

Davalar

2 Ocak 2017'de Türkiye'deki çeşitli sivil toplum örgütlerinin oluşturduğu Laikliğe Çağrı Birlikteliği, 2016 sonunda Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından camilerde okutulan ve yılbaşı kutlamaları ile piyango çekilişlerini "gayrimeşru tutum ve davranışlar" olarak nitelendiren hutbenin yılbaşı kutlamalarını hedef gösterdiğini iddia ederek Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez hakkında "halkı kin ve düşmanlığa tahrik" gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu.[35]

Siyasi partiler

Diğer kurum ve kuruluşlar

Uluslararası tepkiler

Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz; "Bir kutlama gecesi olması gerekiyordu: Teröristler, şiddet, ölüm ve ümitsizlik gecesine dönüştürdü. Kalbim, İstanbul ve Türkiye'yle."[40]
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini; "Kalbim hayatını kaybedenler ve sevdikleriyle. Bu tür olayları önlemek için çalışmaya devam edeceğiz."[40]
Avrupa Komisyonu Göç ve Vatandaşlık İşleri Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulos; "İstanbul'da masum vatandaşlara yönelik saldırı karşısında dehşete düştüm. Kalbim, bu gece Türkiye ve hayatını kaybedenler ve aileleriyle."[40]
Avrupa Birliği Türkiye Raportörü Kati Piri; "Bu, oldukça üzücü bir haber. Kalbim ve dualarım bu gece Türkiye'yle."[40]

Kaynakça

  1. http://www.cnnturk.com/turkiye/son-dakika-reinaya-saldiran-teroristin-kimligi-belli-oldu
  2. 1 2 Son dakika.. Reina saldırganının kimliği belli oldu Hürriyet
  3. 1 2 "Turkish police identify Reina attacker as Abdulkadir Masharipov" (İngilizce). Hurriyet Daily News. 8 Ocak 2017. http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-police-identify-reina-attacker-as-abdulkadir-masharipov.aspx?pageID=238&nID=108266&NewsCatID=509.
  4. Köker, İrem (21 Aralık 2016). "Türkiye'deki saldırılar: 18 ayda yaklaşık 500 kişi yaşamını yitirdi". BBC Türkçe. http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-38365351. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
  5. "ABD'den Türkiye'deki vatandaşlarına yılbaşı uyarısı". Hürriyet. 23 Aralık 2016. http://www.hurriyet.com.tr/abdden-turkiyedeki-vatandaslarina-yilbasi-uyarisi-40315844. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
  6. "Noel Baba'nın başına silah dayadılar" (Türkçe). Sputnik. 29 Aralık 2016. https://tr.sputniknews.com/turkiye/201612291026540989-noel-baba-silah/. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  7. "İTÜ'de 'Yılbaşı Kutlama' eylemi". Hürriyet. 28 Aralık 2016. http://www.hurriyet.com.tr/itude-yilbasi-kutlama-eylemi-40319923. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  8. "Ahmet Şık yılbaşı için uyarmıştı, hapse atıldı". Cumhuriyet (cumhuriyet.com.tr). 1 Ocak 2017. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/653704/Ahmet_Sik_yilbasi_icin_uyarmisti__hapse_atildi.html. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  9. "Diyanet'ten yılbaşı ve piyangoyla ilgili Cuma hutbesi: 'Gayrimeşru davranışlar'" (Türkçe). CNN Türk (cnnturk.com). 30 Aralık 2016. http://www.cnnturk.com/turkiye/diyanetten-yilbasi-ve-piyangoyla-ilgili-cuma-hutbesi-gayrimesru-davranislar. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
  10. "Yılbaşı kutlamaları böyle hedef gösterildi". odaTV (odatv.com). 1 Ocak 2017. http://odatv.com/yilbasi-kutlamalari-boyle-hedef-gosterildi-0101171200.html. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  11. "Für die türkische Regierung sind es Tote zweiter Klasse" (Almanca). WeltN24 (welt.de). 2 Ocak 2017. https://www.welt.de/politik/ausland/article160768131/Fuer-die-tuerkische-Regierung-sind-es-Tote-zweiter-Klasse.html. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
  12. http://odatv.com/neden-mudahale-edilmedi-7-dakikanin-sirri-0101171200_m.html
  13. http://www.birgun.net/haber-detay/7-dakikada-reina-katliami-141562.html
  14. 1 2 Biri hem Türk hem Belçika vatandaşı
  15. 1 2 3 4 5 6 Saldırıda ölenlerin kimlikleri belli oluyor. DHA 1 Ocak 2017
  16. 1 2 3 "Manhunt underway after 39 killed in Istanbul nightclub terrorist attack (GRAPHIC VIDEOS)". https://www.rt.com/news/372394-istanbul-night-club-newyear-attack/. Erişim tarihi: 1 January 2017.
  17. 1 2 3 "Five Saudis among other Arabs killed in Turkey nightclub attack" (İngilizce). Al Arabia (alarabiya.net). 1 Ocak 2017. http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2017/01/01/Five-Lebanese-injured-in-Turkey-nightclub-attack.html. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  18. 1 2 3 4 5 6 7 8 Reina'ya silahlı saldırı: 39 kişi hayatını kaybetti, 65 yaralı Habertürk
  19. "Lebanese national killed in Istanbul attack, family says" (İngilizce). The Jeruselam Post (jpost.com). 1 Ocak 2017. http://m.jpost.com/Breaking-News/Lebanese-national-killed-in-Istanbul-attack-family-says-477142#article=7154RjczMTA0QjE4NzYyNDY4NzIwRkQ3NjIxQTREMUYzNDk=. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  20. "Two Indians among those killed in terror attack on Istanbul nightclub" (İngilizce). Hindustan Times. 1 January 2017. http://www.hindustantimes.com/india-news/two-indians-among-those-killed-in-terror-attack-on-istanbul-nightclub/story-GmeBFiq3Sy67iLFCrLRMZO.html.
  21. "Terrorism takes the lives of two Tunisians in Istanbul". http://www.shemsfm.net/fr/actualites_tunisie-news_news-nationales/157897/le-terrorisme-fauche-la-vie-de-deux-tunisiens-a-istanbul. Erişim tarihi: 1 January 2017.
  22. "Saudis, Moroccans, Lebanese, Libyans 'among victims of Istanbul attack'" (İngilizce). Yahoo!. Agence France-Presse (yahoo.com). 1 Ocak 2017. https://www.yahoo.com/news/saudis-moroccans-lebanese-libyans-among-victims-istanbul-attack-130041815.html?soc_src=social-sh&soc_trk=tw. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  23. "Israeli woman hurt in Istanbul club attack; another missing". http://www.timesofisrael.com/israeli-hurt-in-istanbul-club-attack-16-foreigners-among-39-killed/. Erişim tarihi: 1 January 2017.
  24. Israeli killed in Turkey terror attack. "We told her not to go because of the situation". ישראלית נהרגה בפיגוע בטורקיה. "אמרנו לה לא לנסוע בגלל המצב", Walla!News (in Hebrew), 1 January 2016
  25. "Au moins un Belge parmi les 39 morts de l'attaque d'Istanbul". 1 January 2017. http://www.7sur7.be/7s7/fr/37562/Attentat-a-l-aeroport-d-Istanbul/article/detail/3044257/2017/01/01/Au-moins-un-Belge-parmi-les-39-morts-de-l-attaque-d-Istanbul.dhtml. Erişim tarihi: 1 January 2017.
  26. "Attentat d'Istanbul : au moins trois Français blessés, le tireur toujours en fuite" (Fransızca). Le Figaro. http://www.lefigaro.fr/flash-actu/2017/01/01/97001-20170101FILWWW00026-attentat-d-istanbul-3-francais-blesses.php. Erişim tarihi: 1 January 2017.
  27. "Two citizens of Azerbaijan injured in Istanbul terrorist attack" (İngilizce). Vestnik Kavkaza. http://vestnikkavkaza.net/news/Two-citizens-of-Azerbaijan-injured-in-Istanbul-terrorist-attack.html. Erişim tarihi: 2 January 2017.
  28. "Българка е сред пострадалите при атентата в Истанбул - Dnes.bg" (Bulgarca). http://www.dnes.bg/balkani/2017/01/01/bylgarka-e-sred-postradalite-pri-atentata-v-istanbul.327411. Erişim tarihi: 1 January 2017.
  29. 1 2 3 "Reina’daki saldırıda flaş gelişme". Sözcü Gazetesi (sozcu.com.tr). 1 Ocak 2017. http://www.sozcu.com.tr/2017/gundem/son-dakika-reinadaki-saldirida-flas-gelisme-1597744/. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  30. 1 2 "Reuters'in iddiasına göre Reina saldırısını DEAŞ üstlendi" (Türkçe). CNN Türk (cnnturk.com). 2 Ocak 2017. http://www.cnnturk.com/turkiye/son-dakika-reutersin-iddiasina-gore-reina-saldirisini-deas-ustlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
  31. "İstanbul'daki saldırıyı IŞİD üstlendi". BirGün. 2 Ocak 2017. http://www.birgun.net/haber-detay/istanbul-daki-saldiriyi-isid-ustlendi-141602.html. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
  32. "Islamic State claims responsibility for Istanbul attack: statement" (İngilizce). Reuters (reuters.com). 2 Ocak 2017. http://www.reuters.com/article/us-turkey-attack-idUSKBN14M0CJ. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017.
  33. "Çavuşoğlu: Saldırganın kimliği belirlendi". BBC Türk. 4 Ocak 2017. http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-38504998. Erişim tarihi: 4 Ocak 2017.
  34. 1 2 http://www.cumhuriyet.com.tr/m/haber/turkiye/653675/istanbul_daki_teror_saldirisina_yayin_yasagi.html
  35. "Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez hakkında suç duyurusu". BirGün. 2 Ocak 2017. http://www.birgun.net/haber-detay/diyanet-isleri-baskani-mehmet-gormez-hakkinda-suc-duyurusu-141630.html. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
  36. "Son dakika: Devlet Bahçeli'den Reina saldırısı açıklaması". www.cnnturk.com. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
  37. "CHP'den Reina saldırısı için ilk açıklama". Habertürk. 1 Ocak 2017. http://haberturk.com/gundem/haber/1343382-chpden-reina-saldirisi-icin-ilk-aciklama. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  38. "HDP'den Reina saldırısı açıklaması". Cumhuriyet. 1 Ocak 2017. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/653773/HDP_den_Reina_saldirisi_aciklamasi.html. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  39. "TSK'dan flaş Ortaköy saldırısı açıklaması" (Türkçe). Sabah Gazetesi. Doğan Haber Ajansı (sabah.com.tr). 1 Ocak 2017. http://www.sabah.com.tr/gundem/2017/01/01/tskdan-flas-ortakoy-saldirisi-aciklamasi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  40. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 "Reina'daki terör saldırısına dünyadan tepkiler". Sabah (sabah.com.tr). 1 Ocak 2017. http://www.sabah.com.tr/gundem/2017/01/01/reinadaki-teror-saldirisina-dunyadan-tepkiler. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  41. http://www.sabah.com.tr/gundem/2017/01/01/reinadaki-teror-saldirisina-dunyadan-tepkiler
  42. "Putin'den Reina'daki saldırı hakkında açıklama". Sabah. DHA. 1 Ocak 2017. http://sabah.com.tr/gundem/2017/01/01/putinden-reinadaki-saldiri-hakkinda-aciklama. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017.
  43. تونس تدين الهجوم الارهابي الذي استهدف ملهى ليلي في اسطنبول، Tunisien.tn، 1 Ocak 2017.(Arapça)

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/9/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.