2015 Suruç saldırısı

2015 Suruç saldırısı
Bölge Suruç, Şanlıurfa, Türkiye
Koordinatlar 36°58′50″K 38°25′32″D / 36.98056°K 38.42556°D / 36.98056; 38.42556Koordinatlar: 36°58′50″K 38°25′32″D / 36.98056°K 38.42556°D / 36.98056; 38.42556
Tarih 20 Temmuz 2015
12.00 (DAYZD (UTC+02:00))
Saldırı türü İntihar saldırısı
Ölü 34[1]
Yaralı 104+[2][3]
İşleyen IŞİD mensubu Şeyh Abdurrahman Alagöz[4]

2015 Suruç saldırısı, 20 Temmuz 2015'te yerel saatte 12:00 civarında Şanlıurfa ilinin Suruç ilçesinde düzenlenen bombalı intihar saldırısı. Saldırıda 34 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı.[1][2][3][5] Saldırı; aralarında Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP)'nin gençlik kolu Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyelerinin de bulunduğu 300 kişinin Amara Kültür Merkezi bahçesinde Irak ve Şam İslam Devleti'nin Kobani Kuşatması sonrası, Kobani'nin yeniden inşa çalışmaları konusunda basın açıklaması yaptığı sırada meydana geldi.[6][7] Canlı bombanın IŞİD ile ilişkisi olan Şeyh Abdurrahman Alagöz olduğu belirlendi.[8][9]

Arka plan

Arasında SGDF üyesi gençlerin de olduğu bir grup, 19-24 Temmuz tarihleri arasında Kobani'ye giderek Kobani Kuşatması sırasında yıkılmış olan kentin yeniden inşa çalışmasına katılmayı hedefliyordu. Yeniden inşa çalışmasında okul ve hastanelerin enkazlarını kaldırarak yardımcı olmayı hedefleyen çalışma için Kobani kantonu bir bina tahsis etti. Gençler bu binayı kreş olarak kullanmayı, bahçesine bir çocuk parkı yapmayı ve kuşatma sırasında sert çatışmaların olduğu Kaniya Kurda tepesine bin fidan dikerek bir şehitler ormanı oluşturmayı amaçlıyorlardı.[10]

Bombalama

Değişik illerden gelen 300 genç, konakladığı Suruç belediyesine ait Amara Kültür Merkezinin bahçesinde Kobani'ye geçmeden önce bir basın açıklaması yaptılar. Basın açıklamasının devam ettiği sırada, saat 11:50'da kalabalığın tam ortasında bir patlama meydana geldi.[10] Patlama sonucunda 23 kişi olay yerinde olmak üzere 34 kişi hayatını kaybetti.[1][11] Patlamada hayatını kaybeden 32 kişiden 30'unun kimlikleri SDGF yetkilileri tarafından açıklandı. Hayatını kaybedenlerin isimleri: Uğur Özkan, Kasım Deprem, Polen Ünlü, Hatice Ezgi Sadet, Cemil Yıldız, Çağdaş Aydın, Nazlı Akyürek, Fikriye Ece Dinç, Mücahit Erol, Murat Yurtgül, Emrullah Akhamur, İsmet Şeker, Okan Pirinç, Nartan Kılıç, Ferdane Kılıç, Serhat Devrim, Met Ali Barutçu, Erdal Bozkurt, Süleyman Aksu, Koray Çapoğlu, Cebrail Günebakan, Veysel Özdemir, Nazegül Boyraz, Alper Sapan, Alican Vural, Osman Çiçek,Vatan Budak, Dilek Bozkurt, Büşra Mete, Yunus Emre Şen, Aydan Ezgi Şalcı, Mehmet Ali Varol.[12]

Failler

Suruç kaymakamı Abdullah Çiftçi, intihar bombacısının bir kadın olduğunun belirlendiğini söyledi.[13] Ancak bir sonraki gün yapılan DNA testleri sonucunda intihar bombacısının 20 yaşındaki Adıyaman Üniversitesi Makine Mühendisliği öğrencisi Şeyh Abdurrahman Alagöz olduğu tespit edildi.[8][9] Saldırıda kimliği tespit edilemeyen ancak kadın olduğu belirlenen ikinci bir şüpheli daha ortaya çıktı.[8]

Saldırıdan sonra intihar bombacısı olan Şeyh Abdurrahman Alagöz'ün, abisi ile birlikte "terör nitelikli kayıp" olarak kaydının olduğu 6 aydır kayıp olduğu, babasının 2 ay önce İl Emniyet Müdürlüğüne iki oğlu için ihbarda bulunduğu belirlendi.[14] HDP milletvekili Ayhan Bilgen, intihar bombacısı Abdurrahman Alagöz'ün polis tarafından önce gözaltına alınıp sonra serbest bırakıldığı yönünde bazı iddialar bulunduğunu kaydetti.[14] Failin abisi Yunus Emre Alagöz ise, yakalanması için emniyet güçlerinin 'teyakkuza geçtiği' belirtilmesine rağmen[15] 3 ay sonra 10 Ekim'de Ankara'da gerçekleşen ve 100 kişinin ölümüne yol açan bir başka katliamın intihar bombacısı oldu.[16]

Sonrası

Suruç saldırısının olduğu gün akşam saatlerinde İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Hatay, Denizli, Antalya, İzmit, Kayseri, Gaziantep, Çorlu, Batman, Mersin ve Çanakkale’de saldırıya yönelik protestolar düzenlendi.[17] İstanbul'da İstiklal Caddesinde, Mersin'de, Siirt'te ve Diyarbakır Silvan'da yapılan protestolarda polisle göstericiler arasında çatışma çıktı.[18][19] 24 Temmuz günü 12 ilde başlatılan IŞİD, PKK ve DHKP/C örgütüne dönük operasyonlarda ise 297 kişi gözaltına alındı. İstanbul Bağcılar'da polisle çatışmaya giren DHKP/C üyesi Günay Özaslan öldürüldü.[20] Sonraki günlerde de gözaltı operasyonları devam etti ve 34 ilde 1050 kişi gözaltına alındı.[21] Suruç protestolarında çıkan çatışmalarda ise Mersin'de Bülent Ecevit Güngör,[22] Nusaybin'de Seyithan Dede[23] ve Gazi mahallesindeki çatışmalarda vurulan polis memuru Muhammet Fatih S.[24] hayatını yitirdi.

Sonuçlar

Suruç saldırısının ardından TSK önce Suriye'deki bazı IŞİD mevzilerini bombaladı, ancak sonraki günler boyunca Kuzey Irak'taki PKK mevzilerini bombalamayı sürdürdü. Yapılan hava saldırılarında 190 PKK'lının öldürüldüğü açıklandı.[25] İHD'nin raporuna göre 21-28 Temmuz arasında yapılan operasyonlarda 140 kişi IŞİD üyesi olma iddiasıyla, 22 kişi "Paralel Yapı" üyesi olma iddiasıyla, diğerleri ise PKK/KCK ve diğer sol örgütlerle ilişkisi iddiasıyla 1034 kişi gözaltına alındı. Bunlardan 5 kişi IŞİD üyesi olduğu, 49 kişi de PKK üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklandı.[26]

2009 yılından beri sürmekte olan Çözüm süreci'nin sona erip ermediği tartışmaları başladı.[27]

Tepkiler

Siyasi parti ve kurumlar

Saldırının ardından Türkiye'nin Washington, DC Büyükelçiliği önünde protesto gösterisi yapan gruplar, Washington, DC, ABD

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptığı ilk açıklamada "Bu vahşeti işleyenleri ben de şahsım olarak, milletim adına lanetliyorum, kınıyorum. Terörün, dini yoktur, ırkı yoktur, milleti milliyeti yoktur, vatanı yoktur. Teröre karşı tüm uluslarası bir mücadelenin verilmesi gerektiğini hep ifade ettik, ediyoruz." ifadelerini kullandı.[28][29]

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu "terörü ve onu besleyenleri kınıyorum" derken,[30] CHP Sözcüsü Haluk Koç "ulusal yas ilan edilmeli" ve "yanlış dış politika tercihlerinden derhal vazgeçilmeli" dedi.[31]

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, yapılan terör saldırısını önşartsız lanetlediğini söyleyerek, "Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu isimli paravan bir oluşumun, Kobani’yi beraber savunduk, beraber inşa ediyoruz kampanyası çerçevesinde toplanan kalabalığın Suruç’a hareketi felaketle sonlanmıştır." dedi. Saldırında ölenlerin "terör şubesi partiler ve bölücülüğün yanında saf tuttuklarını" ve "İstanbul’dan Suruç’a Kobani bahanesiyle yola çıkanların bir defa amaç ve yöntemleri halis ve ahlaki görülemeyeceğini" belirtti.[32]

HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş ise saldırının sorumlusunun hükümet olduğunu ileri sürerek "IŞİD ve benzeri tecavüz ordularının destek aldığı bütün ülkeler ve rejimleri bu barbarlığın ortağıdırlar. IŞİD'e karşı sus pus olanlar, sesini bile yükseltmeye cesaret edemeyenler, HDP'ye bile her gün tehdit savurup IŞİD'in başını okşayan Ankara'daki yöneticiler bu barbarlığın suç ortağıdırlar." dedi.[33]

Teröre karşı ortak deklarasyon önerisi

Başbakan Davutoğlu bütün partilere çağrıda bulunarak "4 partinin genel başkanı ortak deklarasyona imza atmalıyız" dedi.[34] Bu öneriye CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu olumlu yanıt verirken[35], öneri MHP ve HDP tarafından kabul görmedi. MHP Genel Başkanı Bahçeli öneriyi "samimiyet ve gerçeklerden uzak" bir öneri olarak değerlendirdi.[36] HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş ise "Siz Dolmabahçe deklarasyonuna sahip çıkamamışken yeni bir deklarasyon çağrısı yapmanın anlamı yok" diyerek öneriyi reddetti.[37]

Olağanüstü meclis toplantısı çağrıları

HDP Eş Genel Başkanı saldırının ertesi günü, 21 Temmuz*da meclisi çözüm süreci, Rojava ile ilişkiler ve IŞİD tehditi konularını görüşmek üzere olağanüstü toplantıya çağırdı.[38] HDP'nin çağrısına CHP[39] ve AKP destek vermedi.[40] Ancak ertesi gün CHP kendisi meclisi olağanüstü toplantıya çağırdı.[41]

Cumhuriyet Halk Partisi raporu

CHP, saldırı sonrasında yaşanan gelişmelerden sonra "Suruç Katliamı ve IŞİD Tehdidi Hakkında Değerlendirme Raporu" başlığıyla 219 sayfadan oluşan kapsamlı bir rapor yayımladı. Yapılan açıklamada raporun 550 milletvekiline de ulaştırılacağı belirtildi.[42]

Uluslararası

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. 1 2 3 "Suruç’ta 34. ölüm". Al Jazeera Türk. 14 Ağustos 2015. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20151203120147/http://www.aljazeera.com.tr/haber/suructa-34-olum.
  2. 1 2 "Suruç'ta ölü ve yaralı sayısı açıklandı". TRT Haber. 21 Temmuz 2015. http://www.trthaber.com/haber/gundem/suructa-olu-ve-yarali-sayisi-aciklandi-194922.html. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  3. 1 2 "Suruç'ta ölenlerin sayısı 32'ye yükseldi". NTV.com.tr. 21 Temmuz 2015. http://www.ntv.com.tr/turkiye/suructa-olenlerin-sayisi-32ye-yukseldi,BNZ2kTA7dUG-D1jkN1S93w. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  4. "Suruç'taki canlı bomba saldırısının faili kesinleşti". CNN Türk. 22 Temmuz 2015. 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150810032711/http://www.cnnturk.com/turkiye/suructaki-canli-bomba-saldirisinin-faili-kesinlesti. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2015.
  5. http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/21/suruc-katliaminda-olenlerin-kimlikleri-belli-oldu
  6. "SGDF'lilerin katliamdan hemen önce çekilen fotoğrafı". Milliyet. 21 Temmuz 2015. http://www.milliyet.com.tr/sosyalist-genclik-dernegi-gundem-2090164/. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2015.
  7. "Suruç'ta canlı bomba saldırısı: 31 ölü". aljazeera.com.tr. 20 Temmuz 2015. http://www.aljazeera.com.tr/haber/suructa-canli-bomba-saldirisi-31-olu. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
  8. 1 2 3 Suruç'taki bombacının kimliği kesinleşti, Habertürk, 22.07.2015 tarihinde alındı.
  9. 1 2 Şüpheli Adıyamanlı terör suçundan aranıyor, Habertürk, 22.07.2015 tarihinde alındı.
  10. 1 2 Kobani'de çocuk parkı yapacaklardı, Doğan Haber Ajansı, 21.07.2015 tarihinde erişildi.
  11. Suruç'ta korkunç patlama, Milliyet, 21.07.2015 tarihinde alındı.
  12. Suruç’ta katliamda ölenlerin kimlikleri belli oldu, Milliyet, 23.07.2015 tarihinde alındı.
  13. Suruç Kaymakamı: Saldırgan kadın, BBC Türkçe, 21.07.2015 tarihinde alındı
  14. 1 2 Cumhuriyet gazetesi, Bombacının poliste 'terör' kaydı çıktı, 16.10.2015 tarihinde alındı.
  15. Gözcü, Şeyh Abdurrahman Alagöz ile ilgili şok detaylar, 16.10.2015
  16. T24, İkinci canlı bomba da şüpheliler listesinden çıktı!, Erişim tarihi: 16.10.2015
  17. Taksim’de Suruç protestosuna müdahale, Sözcü, 21.07.2015 tarihinde alındı.
  18. Suruç protestosuna Taksim’de polis müdahalesi, Hürriyet, 21.07.2015 tarihinde alındı
  19. Suruç protestoları: Mersin'de 2 yaralı, Siirt'te 10 gözaltı, BBC Türkçe, 21.07.2015 tarihinde alındı.
  20. Teröre karşı dev operasyon... Çatışma çıktı, 1 ölü var, Milliyet, 25.07.2015 tarihinde alındı.
  21. Başbakanlık’tan operasyon açıklaması: 34 ilde eşzamanlı operasyon, Bin 50 kişi gözaltına alındı, Hürriyet, 28.07.2015 tarihinde alındı.
  22. Mersin'de başından yaralanan Bülent Ecevit Güngör hayatını kaybetti, Posta, 28.07.2015 tarihinde alındı.
  23. Nusaybin'de gerginlik: 1 kişi yaşamını yitirdi, Yüksekova Haber, 28.07.2015 tarihinde alındı.
  24. Gazi Mahallesi’nde yaralanan polis şehit oldu, Cumhuriyet, 28.07.2015 tarihinde alındı.
  25. '190 PKK’lı öldürüldü', Hürriyet, 30.07.2015 tarihinde alındı.
  26. İHD’den bir haftanın bilançosu: 41 kişi öldü, 1034 kişi gözaltına alındı, Agos, 30.07.2015 tarihinde alındı.
  27. Akil insanlar heyeti çözüm sürecinde gelinen noktayı değerlendirdi, Haber Türk, 30.07.2015 tarihinde alındı.
  28. "Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Suruç açıklaması". Hürriyet. 20 Temmuz 2015. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29593885.asp. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
  29. "Erdoğan, Şanlıurfa Valisi'nden bilgi aldı". Haber7.com. 20 Temmuz 2015. http://www.haber7.com/ic-politika/haber/1467116-erdogan-sanliurfa-valisinden-bilgi-aldi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
  30. Kılıçdaroğlu'ndan Suruç'taki bombalı saldırı için ilk açıklama, CNN Türk, 21.05.2015 tarihinde alındı.
  31. Haluk Koç: "Ulusal yas ilan edilmeli", CNN Türk, 21.07.2015 tarihinde alındı
  32. Devlet Bahçeli'den Suruç saldırısı açıklaması, Hürriyet, 21.07.2015 tarihinde alındı.
  33. HDP: “Suruç Katliamını Lanetliyoruz”, Bugün, 21.07.2015 tarihinde alındı
  34. Davutoğlu'ndan çağrı: Gelin birlikte imzalayalım, Haber Türk, 21.07.2015 tarihinde alındı.
  35. Kılıçdaroğlu Habertürk'e konuştu, ortak deklarasyon çağrısına yanıt verdi, Haber Türk, 21.07.2015 tarihinde alındı.
  36. Bahçeli: 'Canileri amasız ve ön şartsız lanetliyorum', Milliyet, 21.07.2015 tarihinde alındı
  37. Demirtaş'tan Davutoğlu'na ret: Siz Dolmabahçe'ye sahip çıkamazken yeni bir deklarasyonun anlamı yok!, T24, 21.07.2015 tarihinde alındı.
  38. Demirtaş, TBMM'yi olağanüstü toplantıya çağırdı, CNN Türk, 24.07.2015 tarihinde alındı.
  39. Baluken: ‘Meclis olağanüstü toplansın’ çağrımızı CHP kabul etmedi, IMC TV, 24.07.2015 tarihinde alındı.
  40. ‘Meclis’ çağrısı karşılık bulmadı, Aydınlık, 24.07.2015 tarihinde alındı.
  41. CHP, 116 vekilin imzasıyla Meclis'i 29 Temmuz'da acil toplantıya çağırdı, NTV, 24.07.2015 tarihinde alındı.
  42. CHP SURUÇ RAPORU'NU AÇIKLADI. CHP.org.tr. 26 Temmuz 2015. Erişim: 28 Temmuz 2015.
  43. "ABD Başkanı Obama İle Telefon Görüşmesine İlişkin Basın Açıklaması". Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 23 Temmuz 2015. 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150724075201/https://www.tccb.gov.tr/basin-aciklamalari/365/32956/abd-baskani-obama-ile-telefon-gorusmesine-iliskin-basin-aciklamasi.html. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2015.
  44. "Readout of the President’s Call with President Recep Tayyip Erdogan of Turkey (İngilizce)". The White House Office of the Press Secretary. Beyaz Saray. 22 Temmuz 2015. 13 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151013132348/https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2015/07/22/readout-president%E2%80%99s-call-president-recep-tayyip-erdogan-turkey. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  45. "Dünya Suruç'taki terör saldırısını kınadı". TRT Türk. 21 Temmuz 2015. http://www.trtturk.com/haber/dunya-suructaki-teror-saldirisini-kinadi-141884.html. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  46. "Almanya Suruç saldırısını kınadı". Haber7.com. 20 Temmuz 2015. http://www.haber7.com/avrupa/haber/1467868-almanya-suruc-saldirisini-kinadi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  47. "Türkiyə Respublikasının Prezidenti Zati-aliləri cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğana (Azerice)". Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı. 20 Temmuz 2015. 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150724070837/http://www.president.az/articles/15873. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  48. "Aliyev, Suruç için taziye mesajı gönderdi". Cihan Haber Ajansı. 21 Temmuz 2015. http://www.cihan.com.tr/tr/aliyev-suruc-icin-taziye-mesaji-gonderdi-1820327.htm. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  49. "Entretien du Président de la République avec le Président turc (Fransızca)". Élysée Sarayı. 21 Temmuz 2015. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150905084747/http://www.elysee.fr/communiques-de-presse/article/entretien-du-president-de-la-republique-avec-le-president-turc/. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  50. "Erdoğan'a Hollande'dan taziye telefonu". Haberturk.com. 21 Temmuz 2015. http://www.haberturk.com/gundem/haber/1105814-fransa-cumhurbaskani-hollande-cumhurbaskani-erdogani-aradi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  51. Ahmed Jamal (23 Temmuz 2015). "MOFA Condemns Terrorist Attack on Turkish City of Suruç (İngilizce)". Irak Dışişleri Bakanlığı. 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150725064902/http://www.mofa.gov.iq/en/news/mofa-condemns-terrorist-attack-on-turkish-city-of-suruc. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
  52. "Barzani’den Suruç patlamasına kınama". Cihan Haber Ajansı. 20 Temmuz 2015. http://www.cihan.com.tr/tr/barzaniden-suruc-patlamasina-kinama-1819351.htm. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
  53. Merziye Afham (20 Temmuz 2015). "Iran Condemns Terrorist Attacks in Turkey (İngilizce)". İran Dışişleri Bakanlığı. 25 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150725064248/http://en.mfa.ir/index.aspx?siteid=3&fkeyid=&siteid=3&fkeyid=&siteid=3&pageid=1997&newsview=350052. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
  54. "KKTC Cumhurbaşkanı Akıncı: "Terör Nereden Gelirse Gelsin Lanetlenmelidir"". Bugün. 20 Temmuz 2015. http://www.bugun.com.tr/son-dakika/kktc-cumhurbaskani-akinci-teror--haberi/1745005. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  55. "Condolences to President of Turkey Recep Tayyip Erdogan (İngilizce)". Kremlin Sarayı. 20 Temmuz 2015. 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150724074415/http://en.kremlin.ru/events/president/news/50034. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  56. Siyamend Kaçmaz (21 Temmuz 2015). "Putin'den Erdoğan'a 'Suruç' taziyesi". Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29595450.asp. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  57. "Liderlerden Davutoğlu'na taziye mesajı". Anadolu Ajansı. 21 Temmuz 2015. http://www.aa.com.tr/tr/haberler/560563--liderlerden-davutogluna-taziye-mesaji. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
  58. "Foreign Ministry announcement on the terrorist attack in the town of Suruc, Turkey (İngilizce)". Yunanistan Dışişleri Bakanlığı. 21 Temmuz 2015. 9 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150809073128/http://www.mfa.gr/en/current-affairs/news-announcements/foreign-ministry-announcement-on-the-terrorist-attack-in-the-town-of-suruc-turkey.html. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2015.
  59. Syriza Gençliği'nden Suruç açıklaması, Milliyet, 22.07.2015 tarihinde alındı.
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/11/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.