Belçika coğrafyası
| Belçika coğrafyası | |
|---|---|
 | |
| Kıta | Avrupa |
| Bölge | Batı Avrupa |
| Koordinatlar | 50°50′K 4°00′D / 50.833°K 4°D |
| Yüzölçüm | dünyada 135. sırada 30.528 km² Kara : % Su : % |
| Kıyılar | 66,5[1] km |
| Sınırlar | Fransa 556 km, Hollanda 478 km, Almanya 133 km, Lüksemburg 130 km Toplam 1.297 km |
| En yüksek nokta | Signal de Botrange (694 m) |
| En alçak nokta | Kuzey Denizi, 0 m |
| En uzun nehir | Schelde Nehri |
| En büyük göl | |
Belçika, Avrupa Kıtasının kuzeybatısında 30.528 km²'lik bir alanı kaplar. Kuzey-güney doğrultusunda 193 km, doğu-batı doğrultusunda 250 km uzanır. Kuzey ve kuzeydoğuda Hollanda, doğuda Almanya ve Lüksemburg, güney ve güneybatıda Fransa ile çevrilidir. Kuzey Denizine bakan kuzeybatı kıyıları yaklaşık 68 km uzunluğundadır.
Yüzölçümü
Belçika'nın yüzölçümü 30.528 km²'dir. Güneydeki Valon Bölgesi'nin yüzölçümü 16.844 km², kuzeydeki Flandre Bölgesi'nin yüzölçümü 13.522, Brüksel Başkent Bölgesi'nin yüzölçümü 161 km²'dir. Belçika'nın illerinin yüzölçümlerine göre sıralanışı şöyledir;
- Lüksemburg: 4,440 km²
- Liège: 3,862 km²
- Hainaut: 3,786 km²
- Namur: 3,666 km²
- Batı Flandre: 3,144 km²
- Doğu Flandre: 2,982 km²
- Anvers: 2,867 km²
- Limburg: 2,422 km²
- Flaman Brabant: 2,106 km²
- Valon Brabant: 1,091 km²
Yüzey Şekilleri
Belçika coğrafi olarak, güneyden kuzeye doğru üç ana bölgeye ayrılır. Yukarı, Orta ve Aşağı Belçika. Sık ormanlarla kaplı Ardennes Platosunun oluşturduğu birinci bölge, Sambre ve Meuse (Maas) nehirlerinin geçtiği vadinin güneyine uzanır ve ülkedeki en yüksek doruk olan Botrange Tepesini (694 m) içine alır. Ardennes bölgesi, İrlanda'nın batısından başlayıp Almanya'ya kadar devam eden ve Paleozoyik (Birinci) Zamanda (yaklaşık 570-225 milyon yıl önce) oluşmuş Hersiniyen kuşağın bir parçasıdır. Meuse Nehri ve kollarının derin vadilerle yardığı bir plato olan bölge, yeterince akaçlanmadığı için tarıma elverişli değildir. Buradaki doruklarda daha çok turbalıklar ve yosun örtüleri görülür.
Deniz düzeyinden yüksekliği 60–180 m arasında değişen Orta Belçika ise engebeli lös düzlüklerini ve ülkenin orta kesimindeki geniş platoyu içine alır. Schelde (Escaut) Nehri ve kollarının suladığı bu bölge oldukça verimli topraklardan oluşur. Kuzeyi dağlıktır; Hainaut ve Liège'in kimi bölümleri dışında Brüksel'i de içine alır.
Üçüncü coğrafi bölgeyi oluşturan Aşağı Belçika, kuzeybatıdaki düz ve alçak Flandre Ovası (denizden yükseliği en çok 100 m) ile kuzeydoğudaki Kempenland'dan (La Campine) oluşur. Yer yer bataklık ve ağaçlarla kaplı olan bölgede birçok kanal ve suyolu vardır. Flandre Ovasının denize bakan kesimi 8–16 km kadar içeriye sokulur; bir dizi set ve tepeyle korunmuş polder'lerin (denizden kazanılmış topraklar) yer aldığı bu kesimde toprak büyük ölçüde killidir. Ovanın 20–50 m yüksekliği bulan iç kesimleri daha çok kumlu-milli ve kumlu topraklardan oluşmuştur; bu kesim Leie, Schelde ve Dendre (Dender) nehirleriyle akaçlanır. Denizden yüksekliği 50–100 m arasında değişen Kempenlend, geniş otlakların da bulunduğu bir sanayi bölgesidir. Schelde ve Meuse nehir sistemleri arasında düzensiz bir su bölümü çizgisi oluşturur.
İklim
Yazların oldukça serin, kışların yumuşak geçtiği Belçika'nın ılıman deniz iklimi, büyük ölçüde Atlas Okyanusundan gelen hava kütlelerinin etkisi altındadır. Batı cephe rüzgarları sık sık yağış getirir. Yıllık ortalama yağış miktarı 750-1.000 mm arasında değişir. Nemli geçen kış mevsiminde genellikle sis görülür. Yıllık ortalama sıcaklık 10 °C dolayındadır. Ülkenin orta kesimine düşen Brüksel'de aralık ayında en düşük sıcaklık 2,2 °C; temmuz ayında en yüksek sıcaklık ise 16,6 °C'dir.
Bölgesel iklim farklılıklarında yükselti ve denize uzaklık belirleyicidir. İç bölgelere gidildikçe iklim karasal özellikler göstermeye başlar. En soğuk yer, ülkenin denize en uzak ve en yüksek bölgesi olan Ardennes'dir. Burada, yılın 100 günü kırağı, 30-35 günü de kar görülür. Ardennes topografik özellikleri nedeniyle Belçika'nın en fazla yağış alan bölgesidir. En düşük yaz sıcaklıkları burada görülür. Flandre'da sıcaklık yıl boyunca daha yüksektir. Yılda en çok 60 gün kırağı; en çok 15 gün kar vardır. Yıllık yağışın en düşük olduğu kıyı bölgelerinde ise bu süreler, sırasıyla 50 ve 10 güne iner.
Bitki Örtüsü
Belçika yaprakdöken ormanlarla kaplı bir bölgede yer alır. Başlıca ağaçlar meşe, kayın, huşağacı ve karaağaçtır. Son yüzyılda iğneyapraklı ağaçların dikilmesi, bitki örtüsünü büyük ölçüde değişikliğe uğratmıştır. En çok orman bulunan iki bölge, insan eliyle dikilmiş iğneyapraklı ağaçların ağırlıkta olduğu Kempenland ile her iki orman türünün de görüldüğü Ardennes'dir.
İnsan etkinlikleri sonucu büyük ölçüde azalmış olan hayvan varlığı Avrasya kökenlidir. Belçika ormanlarında en sık rastlanan hayvanlar arasında yaban domuzu, yaban kedisi ve geyik sayılabilir.
Kaynakça
| ||||||||||||||