Enez

Koordinatlar: 40°43′N, 26°05′E

Enez
—  İlçe  —
Edirne ilinin Türkiye'deki konumu
Enez'in Edirne ilçesindeki konumu
Koordinatlar: 40°43′K 26°05′D / 40.717°K 26.083°D
Ülke	Türkiye
İl	Edirne
Coğrafi bölge	Marmara Bölgesi
Yönetim
- Kaymakam	Hasan Sazkaya [1]
- Belediye başkanı	Abdullah Bostancı (AK Parti)
Yüzölçümü [2]
- Toplam	483 km^2 (186,5 mi^2)
Rakım [3]	20 m (66 ft)
Nüfus (2015)[4]
- Toplam	10,580
- Kır	6,669
- Şehir	3,911
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İnternet sitesi: enez.bel.tr

Enez, Türkiye'nin Edirne ilinin bir ilçesi, aynı zamanda ilçenin merkezinde yer alan kasaba. Enez ilçesinin 21 km kuzeyinde İpsala, 60 km doğusunda Keşan ilçesi, güneyde ve batıda Ege Denizi ve Yunanistan ile mülki ve millî sınır ile çevrilmiş olup, Meriç Nehri'nin denize döküldüğü Ege'nin Kuzey sahilinde bir yarımada üzerinde yer almaktadır. İlçe, toplamda 30 km deniz, 44 km mülki sınırlara sahiptir. Enez ilçesinin bölgesinin toplam nüfusu 2011 sayımına göre 11.066 olup, yüzölçümü 473 km²'dir.

Enez ilçesinde genelde Akdeniz iklimi mevcuttur. İlkbahar ve sonbahar ayları yağışlı, kışları sert ve kuru geçer. Kışın az kar yağmakla birlikte nemli bir hava hüküm sürer.

Bölgede devlet karayolu olarak Enez-Keşan ve İpsala-Enez karayolu mevcuttur.

Etimoloji

Enez adı, bölgedeki yerleşimin antik çağlardaki adı olan Ainos'tan gelmektedir.^[5]

Tarihçe

1971 yılından itibaren yapılan kazılar sonucunda bölgedeki ilk yerleşim merkezinin Enez'in yaklaşık 3 km doğusunda yer alan Hoca Çeşme Höyüğü olduğu anlaşıldı.^[5] Geç Neolitik Çağda, yaklaşık olarak MÖ 6500'lerde kurulan bu yerleşim yerinde yaşayanların saz ve çamur gibi hafif malzemelerle inşa edilmiş oval biçimli kulübelerde yaşadıkları, ana tanrıçaya taptıkları ve deniz ürünleriyle beslendikleri saptandı.^[5]

Günümüzde Enez adını taşıyan Ainos, Meriç'in denize döküldüğü yerde kurulmuş iki limanlı bir şehir olarak üne kavuşmuştur. Önceleri deniz kenarında olan şehir, Meriç nehrinin alüvyon sürüklemesi sonucunda kıyıdan uzaklaşmış; şu an 4 km içerde kalmıştır. Ainos, ilk iskan edildiği MÖ 4000'li yıllardan bu yana çok değişiklik geçirmiş olmasına rağmen yaşamını kesintisiz sürdürmüştür.

Ainos'un ilk sakinleri kimlerdi, kesin olarak bilemiyoruz. Ancak Eskiçağ kaynaklarında, Ainos'un yerinde önceleri Trak kabilelerinin yerleşmiş olduklarını, MÖ 7. yüzyılda İzmir'in kuzeyinde Aiolia bölgesinde yaşayan Aioller tarafından iskan edildiği, daha sonra ise, Mytileneliler (Midilli Adası) ile Kymeliler tarafından bir kolani olarak kurulmuş olduğu zikredilmektedir.

Gerçekten Enez ve çevresinde yapılan kazı ve araştırmalarda ele geçen maddi kalınltılar bu tarihi bilgileri doğrulamaktadır. MÖ 6. yüzyılın sonlarında Pers Kralı Darius'un 513 tarihinde yaptığı İskit seferinden sonra Trakya ve dolayısıyla Enez Pers İmparatorluğunun hakimiyeti atına girdi. Enez, MÖ 478/477 tarihindeAttik -Delos Deniz Birliği'ne katıldı. Şehir, Pers Kral Barışı ile MÖ 386 yılında bağımsızlığına kavuştu. Hellenistik Çağda Ptolemayosların hakimiyetinde kalan Enez, MÖ 190 yılında Romalılar'ın Trakya'yı zaptetmeleriyle tekrar bağımsızlığını elde etti.

Bizans Çağında Prensiik merkezi olan Enez'e Orta Çağda Cenovalılar hakim olmuşlar. Enez 1456 yılında Fatih Sultan Mehmet'in kaptanı Has Yunus Bey tarafından zaptedilmiş ve Osmanlı Devletine Katılmıştır.

Araştırma ve kazılar

1978 yılından itibaren kale içinde ve kentin çeşitli mevkilerinde geniş alanlarda çalışılarak Enez'in kültür tarihinin ortaya çıkartılmasına çalışılmıştır. Kazı ve araştırmalar sonucunda Enez'de şarap mahzenleri, tabanı mozaiklerle döşenmiş villa, hamam kalıntıları, kaldırım taşlı caddeler, bazilika ve şapeller, Roma ve Osmanlı dönemi nekropolleri gibi mimari kalıntıların yanı sıra, çeşitli malzemelerden yapılmış yüzlerce irili ufaklı tbuluntuyu da saymak mümkündür. Enez'in çevresinde köprüler, yollar, kervansaray, manastırlar gibi çeşitli dönemlerden günümüze ulaşan birçok kalıntı yer almaktadır.

Ekonomi

İlçenin ekonomisi temel olarak tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Başlıca yetiştirilen bitksel ürünler buğday, ayçiçeği, çeltik ve hayvanların besin ihtiyaçlarını karşılamak için yemlik bitkilerdir. Hayvanclık bakımından büyükbaş ve küçükbaş yetiştiriciliği eşite yakın bir şekilde dağılmakta olup ilçenin en yüksek bölgesi olan hisarlı dağı çevresinde doğal yerli ırk büyükbaş yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçenin öteden beri büyük gelir kalemlerinden biri olan balıkçılık düzensiz ve kaçak avlanma ile birlikte giderek önemini yitirmektedir. Yabancı ülkere ihraç edilen yılan balığı neredeyse yok denecek kadar az yakalanmaktadır. Lüfer ise bulunması imkânsız bir hale gelmiştir.

İlçede faaliyet gösteren aktif sanayi kuruluşları yabacı sermayeli yaklaşık 130 çalışanlı kil fabrikası ve Büyükevren köyünde bulunan çiğ süt işleme tesisidir. Bazı köylerinde son zamanlarda, özellikle 2005 yılından sonra meyvecilik yatırımlarına hız verilmiş meyve pazarında ihracatlık ürünlerde üretime başlanmıştır. Bu konuda Çeribaşı köyü başı çekmekte yatırımcı sayısı ilçede hızla artmaktadır.

Turizm

Enez'i yabancı turistlerden çok yerli turistler ziyaret etmektedirler. Denize yakın olan ve ilçe merkezini geçtikten sonra beliren bölegede villalar ve turistik konaklama alanları görülmektedir. Villalar genelde site halindedir. Ayrıca ilçede İstanbul ve Trakya Üniversitelerine ait dinlenme ve eğitim kampları bulunmaktadır. bu kamplar yaz ayları boyunca kendi bünyelerindeki öğrencilerine uygun ve güzel bir tatil imkânı sunmaktadır. Bu bölgede yol yapımı ve kalkınma çalışmaları 2006 yılının yaz ayları itibariyle başlamıştır. Turistik önemin artması için bu tür çalışmalar devam etmektedir.

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[6]	11.930	1.808	10.122
1970[7]	12.334	2.239	10.095
1975[8]	12.624	2.486	10.138
1980[9]	13.230	2.878	10.352
1985[10]	12.806	2.864	9.942
1990[11]	12.700	3.509	9.191
2000[12]	11.929	3.941	7.988
2007[13]	10.714	3.752	6.962
2008[14]	10.723	3.808	6.915
2009[15]	10.816	3.820	6.996
2010[16]	10.818	3.826	6.992
2011[17]	11.066	4.074	6.992
2012[18]	10.516	3.723	6.793
2013[19]	10.497	3.793	6.704
2014[20]	11.203	4.243	6.960
2015[21]	10.580	3.911	6.669

Kaynakça

1. http://edirne.yerelnet.org.tr/il_ilce_kaymakamlik.php?iladi=ED%DDRNE
2. http://edirne.yerelnet.org.tr/il_ilce_koordinat.php?iladi=ED%DDRNE
3. http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198490
4. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCqPDb6. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
5. "Enes (Ainos)/Edirne: Traklar, Bizanslılar ve Osmanlılar burada buluştu". NTV Tarih (48. sayı): sf. 80-81. Ocak 2013. 
6. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bspe9p06. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
7. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btn7Bf1e. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
8. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpYbEcc. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
9. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuTXweU. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
10. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwSccP3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
11. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bty8WvlO. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
12. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0Axmd3. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
13. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1pqGzC. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
14. "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3d02Ml. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
15. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCpA1Pi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
16. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEujexy. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
17. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGmTarI. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
18. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxVaXoE. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
19. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUn1B5m. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
20. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCqPDb6. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
21. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 

Dış bağlantılar

• Enez Kaymakamlığı resmî sitesi
• Enez Belediyesi resmî sitesi
• Enez Bölgesel sitesi