Igor Gouzenko
| İgor Gouzenko | |
|---|---|
 | |
| Bağlılık | SSCB (iltica) |
| Hizmet | GRU |
| Hizmet yılları | 1943-1945 |
| Rütbesi | Teğmen |
|
| |
| Doğum |
13 Ocak 1919 Rogaçev, Rusya |
|
28 Haziran 1982 (63 yaşında) Mississauga, Kanada | |
| Ölüm nedeni | Kalp krizi |
Igor Sergeyevich Gouzenko (Rusça:Игорь Сергеевич Гузенко, 13 Ocak 1919 - 28 Haziran 1982) şifre uzmanı, yazar ve GRU ajanıdır. SSCB'nin, Ottawa büyükelçiliğinde şifre memuru olarak çalıştı daha sonra 109 belgeyi batıya kaçırarak Kanada'ya iltica etti.
13 Ocak 1919'da Rusya Rogaçev'de doğar. Öğretmen olan dul annesi tarafından büyütülür. İlk eğitimini annesinden alır. Başarılı okul yıllarından sonra 1938'de Moskova Mimarlık Fakültesine başlamıştır. Üçüncü sınıftayken Rusya'nın II. Dünya Savaşına girmesiyle Askeri İstihbarat Akademisine gönderilir. Mimarlık fakültesindeyken tanıştığı Svetlana Gusev ile evlenir. İstihbarat Akademisini 1943 yılında bitirir ve teğmen rütbesiyle Kanada Ottawa'daki Sovyet Büyükelçiliği Şifre memurluğuna atanır.1945'te 109 gizli belgeyi Sovyetlerden kaçırarak, Kanada'ya iltica eder. Bu belgeler, Sovyetler'in Kanada,İngiltere, ABD'ndeki önemli bir casus şebekesini açıklamış ve bu alanda Batılıların eline geçebilen tek ve en değerli doküman olmuştur.
Sovyetlerin atom bombası hakkındaki istihbarat çalışmalarını ve projede çalışan bilim adamlarından Allan Nunn May Sovyetler’e aktardığı bilgilerin olduğu bu belgeyi almak için Stalin büyük uğraş vermiş ve Sovyetler Gouzenko'ya Ottawa'da bir operasyon düzenlemişlerdir. Fakat başka bir ajan olan Stephenson tarafından Gouzenko ölümden kurtulmuştur. Bu olaydan sonra 40 yıl sürecek olan Soğuk Savaş başlamıştır.
Gouzenko'ya ve ailesine Sovyetlerin saldırısından korumak amacıyla Kanada Hükümeti tarafından farklı farklı kimlikler verilir. Gençlik yıllarında kısa hikâyeler yazmasına karşın,en önemli eseri, Bir Devin Düşüşü'dür (The Fall of a Titan). Bu romanda Sovyetleri eleştiren bir üslubu vardır. Esas kitap 600 sayfadır. Gouzenko tarafından 200 sayfalık bir nüsha olarak kısaltılmıştır. Kitapta gerçek olan şahısların isimleri değiştirilerek, gerçek olaylar anlatılmaya çalışılmıştır. Kitabın kahramanı Mihail Gorin'in Maksim Gorki olduğu bilinir. Sovyet ihtilalinin hazırlık aşamasından 1954'e kadar geçirilen safhalar ve bu ihtilale katkısı olan insanların o günkü durumları izlenir. 1954 yılında Bir Devin Düşüşü ile Kanada'da Governor-General Edebiyat ödülünü alır. Haziran 1982'de Kanada Mississauga'da kalp krizi sonucu ölür.