Lapseki

Lapseki
—  İlçe  —
Slogan: Tarih, Doğa ve Deniz İşte Lapsekimiz !
Lapseki'nin Çanakkale'de ki konumu
Ülke	Türkiye
Bölge	Marmara
İl	Çanakkale
Mahalle	3
Yönetim
- Belediye Başkanı	Eyüp Yılmaz (AK Parti)
- Kaymakam	Tahir Şahin [1]
Yüzölçümü
- Toplam	955 km^2 (368,7 mi^2)
Nüfus ([2])
- Toplam	27,149
Zaman dilimi	DAZD (UTC+2)
- Yaz (YSU)	DAYZD (UTC+3)
Posta kodu	17800
Telefon kodu	0 286
İnternet sitesi: lapseki.bel.tr lapseki.gov.tr

Lapseki (Yunanca: Λάμψακος, Lampsakos), Çanakkale ilinin Anadolu yakasındaki bir ilçesidir.

Gelibolu ile arasında düzenli feribot seferleri yapılmaktadır. İsmini Antik Yunan döneminde bu bölgeye yerleşen bir filozofun kızı olan Lampsakos'dan aldığı sanılmaktadır.

Lapseki kirazları ile ünlüdür ve her yıl Lapseki Kiraz Festivali düzenlenir. Lapsekispor adında bir spor kulübü vardır.

Geleneksel Kiraz Festivali

Lapseki Adının Kökeni

Yaklaşık 2500 yıldan beri varliğını koruyan Lapseki’nin tarihine geçmeden önce bu adın nereden geldiğinin ve nasıl oluştuğu bilinmemektedir. Lapseki adının kaynağı ile ilgili araştırmalarda iki rivayetten bahsedilmektedir. Birinci rivayete göre: Lapseki’nin Anadolu’ya yapılan Hellen göçleri öncesi varlığını sürdürdügü ve Pityausa olarak anıldığı bilinmektedir. Kordos’un sülalesinden olan Foça’da doğmuş, Fobus (Phoebus) ve Blebüsus isimlerindeki iki kardeş Pityausa’da hükümdar olan kral Mandrom’a hizmet ediyorlardı. Mandrom bu iki kardeşi Foça’lı göçmen kafilesini göndermek üzere görevlendirdi. Kafile Fobus’un nezareti altına girdi. Bu sırada adina Bebrykos’lar denen ve bu bölgede yaşayan yerli halkın saldırısına uğrayan göçmenler tam öldürülecekleri sırada Kral Mandrom’un kızı Lampseke araya girmiş ve göçmenleri ölümden kurtarmıştır. Bu nedenle Hellen göçmenleri Lampseke’ye bir tanrıça gibi tapmişlar ve sonradan ele geçirdikleri Pityausa kentine onun adini vererek şükran duygularını ifade etmişlerdir. İkinci rivayete göre: XVI. yüzyil gezginlerinden Evliya Çelebi (1611-1682) yazdığı seyahatnamesinde Lapseki’den bu şekilde bahseder: "Deniz kenarından uzak bir bayır ve seki üzerinde incirli bir orman vardi. Türkler incire Löp derdi. İşte burada yapılan bu şehre de incirli seki anlamında "Lapseki" denilmiştir ki adi "Löpseki"den gelir."

Lampsakos Heykeli

Tarih

Kuruluş ve Hellenistik dönem

Çok eski bir yerlesim olan ve Antik çagda Pityausa adi ile varligini sürdüren Lampsakos daha sonralari Fransa’da Marsilya kentini kuran Foçalilarin ve ondan sonra da Miletoslularin eline geçti. Miletos’lular M.Ö. 670 yillarinda koloni kurmak için harekete geçmisler ancak Ege kiyilari daha önceleri koloniler haline geldiginden daha uzaklara Marmara ve Karadeniz kiyilarina gitmek zorunda kalmislardir. Çanakkale Bogazi’nda Sestos’un karsisinda Abydos’u (Nara Burnu) Kapidag Yarimadasinda Kaykos (Erdek), Khios (Gemlik) ve Mirleia (Mudanya) sehirlerini koloni haline getirdikten sonra Lampsakos’u da (Lapseki) kolonilestirdiler. Bu dönemde Lampsakos’un özellikle sarabi çok ünlüdür. O kadar ki Iran Sahlari Darius ve Kserkes buradan sarap getirtirlerdi. Lapseki Marmara’nin girisinde Bogaz’in kilit noktasinda bulunmasi ve Trakya ile Anadolu’nun geçit yerinde olmasindan dolayi tarihinin her devrinde ya isgale ugradi, ya da sehrin düzenini bozan büyük göçlerin tesiri altinda kaldi. Darius zamaninda Anadolu Pers Imparatorlugu’na bagli birinci derecede dört satraplik bulunmaktaydi. Satrapliklardan Daskilion (Tirilye) sehrine baglanan Lampsakos her yil Pers Imparatorluguna gümüs tazminati vermeye mecbur kaldi. Perslerin bölgeden çekilmelerinden sonra Lampsakos Yunan site devletlerinin direkt tesiri altinda kaldi. Ege Denizi tarihinin klasik çaginda (M.Ö. 479-334) Lampsakos’un surlarla çevrilmemis oldugunu Thoukydides’den ögreniyoruz. Lapseki, Atina-Isparta Savaslari sirasinda Atina’ya bas kaldirip Delos Birliginden ayrilmak istedigi zaman; 24 gemiyle ayaklanmayi bastirmaya gelen Atina’li komutan surlarla çevrilmemis bu kenti ilk saldirida ele geçirmistir. Atina birlikleri 409 yilinda kenti tahkim etmisler ve üs olarak kullanarak bogazin kontrolünü ellerine geçirmislerdir. Atina’lilarin Lapseki’yi ele geçirip bogazi kontrol altina almalari üzerine Ispartali Komutan Lysandros, donanmasi ile Çanakkale Bogazi’na gelerek Lapseki’yi ele geçirmek ve çevredeki sehirlere gözdagi vermek istemistir. Atinali’lar bu durum karsisinda; hemen harekete geçerek önlem aldilar. Donanmalarini Avrupa sahilinden Khios istikametine yola çikardilar. Lysandros Abydos’tan sahili izleyerek Anadolu kiyisindaki Lapseki’yi kusatti. Sehre taarruz ederek sehri ele geçirdi. Isparta’lilari adim adim takip eden Atina’lilar hiç vakit kaybetmeden erzaklarini alip Lapseki’nin karsisina düsen Aigos-Potamoi’e (Cumalidere) geldiler.Aigos-Potamoi muharebesi Isparta’li komutan Lysandros’un zaferi ile sonuçlandi ve Lapseki uzun süre Isparta’lilar hakimiyetinde kaldi. Hellenistik dönemde; Lampsakos sehrine ait bilgileri Pausanias’un yapitlarindan ögrenmekteyiz. Pausanias Yunanistan’da, Olimpia’ya dikilmis komutanlarin heykelleri üzerine bilgi verirken, Lampsakos sehrine de deginmistir. Burada, Büyük Iskender’in Asya seferi sirasinda Lampsakos’a dokunmadan kenarindan geçerek Biga istikametinde yoluna devam ettigi belirtilir. Bu olaylardan sonra Lapseki Büyük Iskender’in koruyuculugu altinda var olmaya devam etmistir.

Roma-Osmanlı Dönemi

Büyük Iskender’in ölümünden sonra; Makedonya Krali V.Pilip, Yunanistan’i hakimiyeti altina almaya çalisirken Seleukos Krali Antiochos III’de donanmasi ile Ege kiyilarini ve Çanakkale Bogazi’ndaki, Lampsakos’u zapdetti. Lampsakos’lular, Anadolu sehirleri içinde bir ilk olarak Roma’ya gönderdikleri heyetle kendilerinin kurtarilmalarini ve yardim edilmesini istediler. (MÖ 197) Roma ile Selevkoslar arasinda yapilan savas sonunda MÖ. 188 yilinda Apamea Kibatos, sehrinde baris antlasmasi yapildi.Lapseki ve bogazlar Romalilarin müttefiki Bergama Krali Evmenes’in koruyuculuguna birakildi. Sonraki dönemlerde Roma imparatorlugu Anadolu üzerindeki hakimiyetini daha da arttirarak Bergama ve Bitinya kralliklarini da ortadan kaldirdi ve böylece bölgede tek güç olarak kaldi. Lapseki de kesin olarak Roma hakimiyeti altina girdi. Bizans dönemi: Roma Imparatorlugunun dogu ve bati diye ayrilmasi ve Istanbul’un Dogu Roma’nin baskenti olmasi ile beraber Gelibolu’nun Bizans Döneminde ticaret ve liman bakimindan önem kazanmasi dolayisi ile Lapseki’nin eski durumunu muhafaza etmesine imkan kalmadi. MS. 471 yilinda Justinianus’un Gelibolu’yu bogazin kontrolü için tahkim etmesi, tersaneler kurmasi bu sehrin bölgede yeni bir merkez olarak ortaya çikmasini sagladi. Lampsakos’un eski parlak durumunu koruyamamasinin bir nedeni de, yakinlarinda bulunan Abydos(Nara Burnu) kentinin, Bizans döneminde Piskoposluk merkezi olmasi ve gümrük teskilatinin kurularak ticareti kontrol etmesi gösterilebilir. Bugünkü Lapseki sehrinde eski devirlere ait eserler tam olarak gün isigina çikmamistir. 19 yüzyilin sonlarinda özellikle mermer direkli Antuvan devrine ait eserler bulunmustu. Çikan buluntularin büyük kismi Roma egemenligi döneminden kalmadir. Ilkçag kenti Akropolisinin, burada oldugu tahmin edilmektedir. Sözü edilen yerde sur izleri ile topraga karismis bol sayida çanak çömlek kiriklari görülmektedir. Lampsakos sehri zamanla diger küçük site devletleri gibi eski durumunu kaybetmistir. Çünkü bu devirlerde küçük sehir devletleri hemen her vakit düsman olan tarafin tuzagina düserek ortadan kalkarlar, aradan kisa bir süre geçince ya kendileri ya da kendilerine yardima gelen müttefikleri sayesinde tekrar özgürlüklerine kavusurlardi. Osmanli Imparatorlugu Dönemi: >>><<< Osmanlilar, Bursa dolaylarinda devletlesme yolunda adimlar attigi sirada Çanakkale Bogazi’nin, Anadolu ve Rumeli yakalari da Bizans topraklari içindeydi. Aydinogullarindan Umurbey, Melik Ishak, Halil Ece, Saltik Bey, Karesiogullarindan Yahsi Bey ve Alaaddin Beyler Anadolu yakasindaki birçok yeri hakimiyetleri altina almislardir. Bu esnada Gelibolu, Bizansli Tekfur Kantakuzen’in elinde bulunuyordu. Osman Bey zamaninda bir asiret görünümdeki Osmanli Devleti, Orhan Bey zamaninda devlet hüviyetine sahip olmus ve kuvvetleri ile Karesi ve Saruhan Beylikleri ortadan kaldirdiktan sonra Lapseki ve çevresini de ele geçirmisti. Orhan Gazi zamaninda Süleyman Pasa önderligindeki Osmanli ordusu Rumeli’ye geçmeden az önce Lapseki’yi fethetmek için yürümüstür.O zaman Bizans’in elinde bulunan Lapseki’ye padisahin fermanini götürmek için üç tane Osmanli süvarisi görevlendirilmistir.Bu süvarilerin atlari al(kirmizi)renklidir. Süvariler Lapseki’nin tam güneydogu istikametine geldikleri sirada takriben su anda ilçeye bir kilometre mesafede küçük bir tepe üzerinde Bizanslilar tarafından sehid edilmislerdir.Sehidin bir tanesinin cesedi bulunamamistir.Bu sehidlerin gömüldügü yer halk dilinde “IKI AL ATLI”seklinde söylenegelmistir.Bu sehidler için ayni yerde iki adet mezar mevcuttur.1356 yilinda ise Orhan Bey’in oglu Sehzade Süleyman Pasa, Ece Bey, Haci Ilbey, Gazi Fazil Bey ve Evranos Beyler Güreci ile Lapseki arasina gelerek ilk defa fetih amaciyla Gelibolu’ya geçtiler. Bu arada Orhan Bey Umurbey’deki kiliseyi camiye çevirdi. Gazi Süleyman Pasa’da, Lapseki’de bugünkü camiyi yaptirdi.

Türklerin Rumeli’ye Geçisi

Osmanlilar’in Rumeli’ye geçis olayi tarih kitaplarinda farkli sekillerde anlatilmaktadir.Batili kaynaklar ve bazi tarihçilerimiz”Orhan Bey’in,düsman saldirilari ile iyice bunalanBizans imparatoru Kantekuzenos’a(kayinpederi) yardim ettigini ve Sirp ve Bulgar kuvvetlerini Dimetoka meydan savasinda yenerek Edirne’yi Bizans adina kurtardigini(1352) Türklerden çok memnun kalan imparator da bu memnuniyetini belirtmek için Rumeli’de,Gelibolu yakinlarinda Çimpe kalesini Türklere üs olarak verdigini yazarlar.(1354) Böylelikle Türk kuvvetleri, Bizans imparatorlugu sıkıştıgında,Çanakkale bogazi’ni geçmek zorunda kalmadan hemen yardimina kosacakti.Bu rivayetete Türklerin Rumeli’ye geçisinin fetih seklinde olmayip,Çimpe kalesinin yardim karsiligi verilmesiyle gerçeklestigi iddia edilmektedir. Hoca Sadettin Efendi,Asikpasazade gibi Osmanli tarihçileri ise Rumeli’ye geçis olayini,fetih seklinde anlatmaktadirlar.Türk ressamlarinin meydana getirdigi konu ile ilgili yagli boya tablolarda görüldügü üzere;Türkler,Rumeli’ye sallar üzerinde geçtiler. Orhan Gazi’nin oglu Gazi Süleyman Pasa ve maiyeti denizden geçisi kolaylastiracak bir yer ararlar iken Marmara denizinin giris çikis kapisi niteligindeki Lapseki(Çardak) mevkiine geldiler. Gazi Süleyman Pasa, Bugünkü Çardak beldesinde bir mescit yaptirdi. Silah arkadaslari,bölgede kesif yapip,hareket planlarini hazirladilar. Çardak- Salbas mevkiindeki, SALBAS AGACI’nin,(fethin tek canli tanigi,650-700 yillik mese agaci 2002 yilinda esen sert rüzgarlara dayanamayip yikilmistir.) altinda mese agacindan yaptiklari bir salla dualar okuyarak karsi kiyiya vardilar.Burasi Gelibolu ile Bolayir arasinda,Bolayir’a daha yakin olan Çimpe Kalesi yakinlaridir.Bu hisarin disinda bagda çalismakta olan bir Rum’u esir alip, hiç beklemeden ayni salla geri döndüler. Sehzade Süleyman Pasa bu basariya çok sevindi.Rum esire çok iyi davrandi. Armaganlarla donatti.Basina sapka ,beline kusak ve ayagina da ayakkabi verdi.Ona: “Sizin hisarinizda yer varmi dir,kimse duymadan,görmeden içeri girelim? dedi.O da:”Sizi kimse görmeden hisara koyarim.”dedi. Sur duvarlarinin harap halini,askerlerin pek çok seyden mahrum olduklarini bir bir anlatti.Nöbetçi muhafizlari gafilane basmak için hizmet edecegini arz etti.Esir Rum’dan istedigi tüm bilgileri alan Gazi Süleyman Pasa derhal emir verip,deniz kiyisinda bulunan yerlesim yerlerinden sigirlar toplatti.Bunlarin derilerinden yaptirdigi saglam kösele kayislarla,kalin agaç kütüklerini baglatarak iki sal yaptirdi. Ertesi gün en cesur silah arkadaslari,Kara Timurtas Pasa,Balabancikoglu,Kara Oglanoglu;Aksungur,Kara Hasanoglu,Akça Kocaoglu’nun da aralarinda bulundugu 39 kisi ile birlikte sala bindi. Dger salda da Evranos Bey,Ece Bey,Fazil Bey,Haci Il Bey gibi 40 bahadir bulunuyordu.Ayrica savas için gerekli bütün silahlar, askerlerin agirliklari ve ne kadar agirlik varsa hepsi sallara yüklendi.Rahat bir deniz yolculugundan sonra karanlik bir gecede”seksen dilaver”den meydana gelen bir birlik ile Çimpe Kalesi’ne yakin yerden kiyiya çiktilar.Hemen orada sükür namazi kildilar.Kilavuzluk eden Rum esirin gösterdigi yoldan sessizce giderek hisarin dibine geldiler.Çimpe Hisari’nin önünde,sol tarafta büyük bir gübrelik vardi.Onun üzerinden uzun merdivenlerle hisarin burcuna tirmandilar.Anadolu yakasindan gemi olmadan Rumeli’ye geçmenin imkansizligina inanan kale halkinin bir kismi rahat döseklerinde ,bir kismi da kale disinda baglarda uykuya dalmisken,Çimpe kalesi kolaylikla ele geçirildi(1354). Padisah I.Mehmet(Çelebi) döneminde(1413-1421) Çali Bey kumandasindaki Osmanli donanmasi ile Pietro Loredano kumandasindaki Venedik donanmasi arasinda mayis.1416 tarihinde Marmara adasiyla Gelibolu arasinda büyük bir deniz savasi meydana gelmistir. Yapilan çarpismalarda Çali Bey sehit olmustur. Savasi kazanan Loredano,ertesi yil yeniden gelerek Emir Süleyman’in Lapseki’de yaptirmis oldugu kaleyi isgal için topa tutmustur.Karada Hamza Bey’in kumandasinda 10 binden fazla bir kuvvetin bulunmasi sebebiyle basarili olamamistir.Yildirim Bayezit’in bogaz muhafizligini Gelibolu’da kurup basina da Sarica Pasayi vermesi (1390) ve Kanuni Sultan Süleyman zamaninda buranin Kaptan Pasa eyaleti olmasi dolayisiyla Gelibolu’nun askeri ve ticari yönden önemi her geçen gün daha da artmistir. Evliya Çelebi (1611-1682),seyahatnamesinde Osmanli döneminde ki Lapseki’yi söyle anlatmaktadir.”Deniz kenarinda olup hakimi vardir. 150 akçelik kazadir. Halki Rum ve Ermenidir. 1300 adet bagli bahçeli,kiremit örtülü yan yana evleri vardir. Bir camii,hanlari ve bir hamami vardir. Çarsisi çok az ise de bag ve bahçeleri çoktur.Karpuzu,üzüm tursusu,bulamasi ve sirasi ünlüdür.”Bu yüzyilda Lapseki’de Yeniçeri serdari,sipahi kethüda yeri,subasisi,bacdari,muhtesibi vardi.Ayani azdi. 1831 de Sultan II. Mahmud zamaninda Sahap Efendi’nin yaptigi nüfus sayimina göre Lapseki’de 2442 Müslüman halkin yasadigi tespit edilmistir. Semseddin Sami’nin Kamus-ül-Alam’inda (1888-1900 yillari arasinda yazilmis tarih ve cografya alaninda bilgiler veren bir lügat-sözlüktür) Lapseki için su bilgiler verilmektedir.”Biga bagimsiz mutasarrafligina bagli ilçe merkezi bir kasabadir. Bu ilçe öteden beri bag ve bahçeleriyle ,dolayisiyla sarabiyla da ünlüdür.Baslica ürünleri :Bugday ,arpa, yulaf,misir, çavdar, susam ,nohut ,bakla, anason ,zeytin ,ceviz ve kestanedir. Hayvan türünden mal varligi :44.000 koyun ,keçi, 4.000 sigir,5.300 esek ,250 deve ,120 beygirdir.Tüm ilçe ve köylerinde : 40 mescit ve camii, 36 okul, 5 medrese,2kilise ,165 dükkan ve magaza , 8 hamam, 25 firin, 1 un fabrikasi , 4 dalyan ve 128 çesmesi vardir.”denilmektedir. File:|

Deniz Kızı Heykeli

I.Dünya Savasinda Lapseki

Ç anakkale savaslari tüm siddetiyle sürerken Lapseki’nin savas menzili disinda kalmasi ve stratejik bir konumunun olmayisindan ötürü fazla tahribat görmemis ve bilfiil savasin içinde olmamistir. Bu savas boyunca Lapseki bir idari lojistik merkez olarak üzerine düsen görevi yerine getirmistir. 2 Mayis 1915 yilinda Ingiliz Agemennon savas gemisiyle Monica adli balon gemisi Saroz körfezine girerek Gelibolu ilçe merkezini bombalamislar ve bu bombardimanda ordu karargahi isabet almis ilçede bir cami yanmis, bir han ve bazi evler yikilmis, halktan yaralananlar olmustur Bu durumda halk sehri terk etmeye baslamis bu arada da 5. ordu karargahinin yerinin degistirilmesi zorunlulugu ortaya çikmistir.Gelibolu’da bulunan Ordu Menzil müfettisligi bu suretle Lapseki’ye tasinmistir.Ayrica Gelibolu’daki erzak ve cephane depolari da Lapseki’ye nakledilmistir.Bu arada Gelibolu’da bulunan askeri hastane Tekirdag’a tasinmis ve ayrıca Lapseki’de 300 yatakli bir hastane kurulmustur. Savas sirasinda degisik yerlerde yem ve gida ambarlari kurulmus ve 23 temmuz 1915 tarihi itibari ile Lapseki ambarlarinda askerlerin ihtiyaci için 8.5 ton ekmeklik un ,36 ton çesitli erzak ve 8 ton hayvan yemi stoklanmistir.1914 yilinda baslayan savas sonucu kurulan menzil hastanelerine ilaveten Çanakkale muharebelerinin baslamasiyla bölgede iki hayvan hastanesi teskil edildi. Bu hastanelerden birisi Gelibolu’nun 8 km. güneyinde Münip Bey çiftliginde,digeri ise Anadolu tarafinda Çanakkale Lapseki yolu üzerinde SULUCA köyünde idi.Bu hizmetler yapilirken ayrıca 5. ordu menzil müfettisligi bünyesinde Lapseki’de iskele komutanligi ile bir hizmet bölügü de görev yapmakta idi.

Kurtulus Savasinda Lapseki

Birinci Dünya Harbinde kendi topraklarinda ve diger cephelerde çarpisan Türk ordulari 30 Ekim 1918 de Mondros Ateskesini imzalamak zorunda kalmisti. Bu antlasmanin kendilerine verdigi yetkilere dayanarak isgal devletleri yurdumuzun degisik noktalarina asker çikarmaya ve gerekli gördükleri stratejik konumda olan yerleri isgal etmeye baslamislardir. Bogazlarda isgalde ele geçen yerler arasinda kalmisti. Lapseki, Yunanlilarin isgal yürüyüsleri sirasinda 22 Haziran 1920′de toplu saldiriya geçen Yunanlilar tarafından ele geçirildi. Bu devrede Trakya Bölgesinde Kuva-i Milliye teskilatimiz tam örgütlenmemisti. Biga ve Lapseki dolaylarinda da yeterli bir teskilat yoktu. Amaç,Fransizlar’in kontrolündeki Gelibolu Akbas Iskelesi depolarinda bulunan silah cephane ve mühimmati Lapseki yoluyla, Kuva-i Milliye Birliklerine göndermekti. Bu mühimmat, Fransizlardan kaçirilmak suretiyle gönderilmistir. Olayin duyulmasindan sonra Lapseki’ye gelen Fransiz harp gemisinin bütün çabalari bosa gitmis, sadece mühimmatin kaçirilmasi sirasinda esir alinarak, Lapseki’ye getirilmis olan 20 kisilik Fransiz müfrezesi geri verilmistir.Içinde bulunulan olaganüstü kosullar nedeniyle elde edilen bu basarinin önemi çok büyüktür. ^[3]

Batı Sahili

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[4]	23.506	3.264	20.242
1970[5]	22.812	3.341	19.471
1975[6]	22.938	3.727	19.211
1980[7]	23.663	4.407	19.256
1985[8]	24.473	5.057	19.416
1990[9]	24.545	5.789	18.756
2000[10]	26.034	8.489	17.545
2007[11]	27.204	10.612	16.592
2009[12]	26.467	10.624	15.843
2010[13]	26.365	10.889	15.476
2011[14]	25.952	10.737	15.215
2012[15]	25.620	10.863	14.757
2013[16]	25.661	11.062	14.599
2014[17]	25.987	11.462	14.525
2015[18]	25.865	11.625	14.240

Gelenek ve Görenekler

1-Günlük Yasam(Çocukluk Çagi)

Yöremizde bir çocuk dünyaya geldigi zaman logusa serbeti ikram edilir. Ziyarete gelenler çesitli hediyeler getirir .Sünnet yatagi gibi yatak hazirlanir.Dogumdan 15-20 gün sonra mevlüd yapilir. Dogan çocuk kiz çocugu ise alti aylikken, alti ay kinasi yapilir. Bebege beyaz kiyafet giydirilir, dümbelekli çalgili eglence düzenlenir, gelenler çesitli hediyeler getirir. Çocuklar dis çikardigi zaman; dis bugdayi kaynatilir ve misafir çocuklara yedirilir. Hisim ve akrabalardan çocugun disini çiktigini ilk gören kisi,çocuga giyim hediyesi alir. Çocuk ilk adim atmaya basladiginda; adim lokumu yapilir. Büyük çocuklara yedirilir ve çocuk kosturulur. Burada adim atmaya çalisan çocugun saglikli bir sekilde yürümesi ve kosmasi amaçlanmaktadir. Erkek çocuklari 7-9 yaslarinda sünnet ettirilir. Sünnet çocugu ata bindirilerek akrabalari serbet içmeye giderler. Serbet içince bardak kirilir. Çocugun bardagi kirmasindaki amaç, onun artik delikanli olacagi, güçlü olacagi inancidir. Sünnet çocugu attan inmek için büyüklerinden hediye ister.

2-Dini Bayramlar.

Ramazan ayi arifesi, Ramazani karsilamak üzere aksam ezanindan sonra, çocuklar evleri ziyaret ederek, asagidaki “Naklava”deyisini hep bir agizdan söyleyerek evlerden çerez, seker, çikolata gibi hediyeler toplarlar. “Oy naklava naklava, simdi çikti baklava Baklavanin içi yok, sari kizin saçi yok, Verecekseniz veriniz, yüregimizi üzmeyiniz, Hanim abla geliyor, koz dibine iniyor, Kozlar bize geliyor.” Buna “Naklavaya Çikma”denir. Amaci, Ramazan ayini coskuyla karsilamaktir. Günümüze kadar ulasmis bir gelenektir.

3-Hidrellez

Hidrellez senlikleri.6 Mayisi takip eden ilk Pazar günü yapilmaktadir. Senlikler üç taslar denilen mevkide topluca yapildigi için üçtaslar olarak da anilmaktadir. Hidrellez gününden bir gün önce, aksam ezanindan sonra, bir gülün dibine, ev, araba, okul ve bebek dilekleriyle ilgili resimler çizilir. Ayni sekilde 6 mayis günü ,sabah günes dogmadan önce, deniz kenarinda kum üzerine bu tür dilek resimleri çizilir. Sabah namazi zamani geçecek olan Hizir AS.’in bu istekleri kabul edecegine inanilir. Hidrellez aksami ise büyük bir ates yakilarak üzerinden atlanir. Burada ise bir yil boyunca her türlü dert ve hastaliktan korunulacagina inanilir. Hidrellez günü yüzük atma adi verilen bir eglencede yapilmaktadir.6 Mayis günü bir gülün altina yerlestirilen su dolu bir çömlege evlenme çagina gelmis her kizin bir esyasi (genellikle yüzük) atilmakta ve agzi sikica kapatilmaktadir. Önceden sirasi belirlenen maniler hazirlanarak hidrellez günü çömlek açilmakta ve okunan manilerle çömlekten çikarilan esyaya göre belirlenen kizlarin kismeti ve gelecegi eslestirilmektedir. ^[19]

Etkinlikler

Lapseki Plaj Voleybolu Turnuvası

1-Kiraz Festivali

Lapseki'nin en önemli tarım ürünü olan Kiraz'ın tanıtımının yapıldığı festivaldir.Haziran ayında gerçekleştirilir.Festival etkinlikleri kapsamında stantlar açılır,minder güreşleri yapılır,konser gecesi düzenlenir.Konser gecesinde,çiftçilerin yetiştirdikleri kirazlar arasından en iyileri seçilir.Ayrıca aynı gece geleneksel olarak kız çocukları arasında kiraz güzeli yarışması yapılmaktadır.2013 yılında 28.si düzenlenmiştir.

2-Plaj Voleybolu Turnuvası

Lapseki İlçesi Türkiye'nin en eski plaj voleybolu turnuvasına ev sahipliği yapmaktadır.Yerli ve yabancı birçok milli sporcunun katıldığı bu turnuva Türkiye'nin en prestijli plaj voleybolu turnuvaları arasında gösterilmektedir.2013 ylında 18.si gerçekleştirilmiştir.2011 yılında ilk defa bisiklet yarışlarıda turnuvaya dahil edilmiştir.

3-Tarihi ve Geleneksel Lapseki Panayırı

Tarihi ve geleneksel Lapseki Panayırı 17 Ağustos’ta başlayıp,21 Ağustos’a kadar devam etmektedir.Çok sayıda esnafın ilgi gösterdiği bölgenin en büyük panayırlarından birisidir.

Gezilebilecek yerler

Gazi Mustafa Kemal Atatürk Meydanı ve Parkı gece görüntüsü

Gazi Mustafa Kemal Atatürk Parkı ve Meydanı (Doğu Sahili)

Deniz kıyısında bir şehir olmasına rağmen sahil şeridinde gezilecek,yürüyüş yapılacak yerlerin azlığı göz önünde bulundurularak 2009 yılında Lapseki Belediyesi tarafından yapılan bir sahil yoludur.Lapseki Kordon olarakta bilinir.İskeleden , Dalyan Mahallesi'ne kadar bir yürüyüş yoluyla bağlanır.Lapseki'de gezilecek yerlerin başında gelir.Nasıl ki İzmir'de kordon bir çekim merkezi olmuşsa burasıda Lapseki açısından önemli bir alandır.Lapseki'nin vitrini olma özelliği taşımaktadır.

Lampsakos Heykeli

Adını Lapseki'nin tarihteki isminden alan dev heykel 25 mart 2012 tarihinde feribotların yanaştığı İskele Meydanı’na yerleştirilmiştir.Sadece Lapseki'nin değil aynı zamanda Çanakakle ilininde simgelerinden birisi olan heykel ilçeye gelen ziyaretçiler tarafından da yoğun ilgi görmektedir.Lapseki'den geçmekte olan birçok kişi bu heykelin önünde fotoğraf çektirmektedir.Heykel 5.5 metre uzunluğunda olup bir kaide üzerine yerleştirilmiştir.Dünyada ilk defa adına para basılan şehir olma özelliği taşıyan Lapseki'ye ait sikkelerin üzerinde pegasus figürü bulunması nedeniyle bu heykelin yapımına karar verilmiştir.

Pegasus Heykeli https://www.flickr.com/photos/canakkalecevresi1/7313352464/in/dateposted/

Gazi Mustafa Kemal Atatürk Parkı ve Meydanı (Batı Sahili)

2013 Yılında Lapseki Belediyesi tarafından Gazi Mustafa Kemal Atatürk Parkı ve Meydanı'nın batı kanadına yapılan çalışmalar bütünüdür.çay bahçeleri,çocuk bahçesi,heykeller ve rölyefler (Deniz Kızı Heykeli,Lampsakos Paraları Rölyefi) ,şelale gibi görsel güzellikleri barındırmaktadır.Ayrıca çalışmalar bittiğinde alan içerisinde açık hava müzesi ve saat kulesi'de yapılacaktır.

Resimler

• 
• 
• 
• 
• 
• 

Ayrıca bakınız

• Lapsekispor

Kaynakça

1. http://www.lapseki.gov.tr/default_B0.aspx?content=1002
2. http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_nufus.php?ilceid=198426
3. T.C. Lapseki Belediyesi - Lapseki Rehberi
4. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspaVAes. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
5. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmzACQC. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
6. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpLnNJ2. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
7. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuPYwqN. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
8. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwMqlpV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
9. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bty3f8xw. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
10. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu03eOEs. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
11. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1mI4lt. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
12. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCmG4oe. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
13. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEqNTQh. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
14. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGR15c5. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
15. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxT0itf. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
16. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUgUz15. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
17. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCdBKsa. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
18. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
19. T.C. Lapseki Belediyesi - Lapseki Rehberi