Mehmet Tevfik Biren

Mehmet Tevfik Biren ya da Mehmed Tevfik Bey (d. 1867-ö. 1956) Osmanlı Devleti'nin son döneminde Nazırlık ve Valilik gibi yüksek düzeylerde görev yapmış bir devlet adamıdır. Osmanlı Devleti'nin son Şura-yı Devlet reisidir.

Mehmet Tevfik Bey 1867 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Maarif Nazırlığı'nda yüksek düzeyde görev yapmış bir devlet adamıydı^[1]. Mekteb-i Mülkiye'den 1885 yılında mezun olduktan sonra 18 yaşında Mâbeyn-i Hümâyun kâtibi olarak II. Abdülhamid'in Yıldız Sarayı'nda ilk devlet görevine başladı. 1897-1901 yılları arasında Kudüs Mutasarrıfı görevini yaptı. Bu görevden sonra Selanik Valiliğine atandı^[2]. 1904-1905 yılları arasında Yemen Valisiydi^[3].

Osmanlı Devleti'nin son yılları Maliye Nazırı oldu. 1920 yılında imzalanan Sevr Antlaşması'nin müzakerelerine katıldı. En son 19 Ağustos 1921 tarihinde Şura-yı Devlet reisliğine atandı. Bu görevi 4 Kasım 1922 tarihinde Saltanatın kaldırılmasına kadar sürdürdü. Böylece Osmanlı Devleti'nin son Şura-yı Devlet reisi olmuş oldu.

Cumhuriyetin ilanından sonra bir süre devlet görevinden ayrıldı. Bir süre profesörlük yaptı. 1956 yılında öldü. Torunu Rezan Hürmen 1993 yılında Mehmet Tevfik Biren'in anılarını bir kitap halinde yayınlamıştır^[4].

Kaynaklar

1. The District of Jerusalem in the eyes of Three Ottoman Governors at the end of the Hamidian Period, David Kushner, Middle Eastern Studies, Cilt 35, No:2, Nisan 1999, sayfa: 83-102
2. Mehmet Tevfik Biren
3. World Statesmen, Yemen
4. Mehmet Tevfik Bey'in II. Abdülhamit, Meşrutiyet ve Mütareke Devri Hatıraları, Rezan Hürmen, Arma Yayınları, İstanbul, 1993