Hüseyin Kazım Kadri
Hüseyin Kazım Kadri ya da Hüseyin Kazım Bey (1870-20 Ocak 1934) Osmanlı Devleti'nin son yıllarında valilik ve nazılık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamı[1] ve yazardı.
Hüseyin Kazım Kadri 1870 yılında İstanbul'un Beylerbeyi semtinde doğdu[2]. Babası Trabzon valiliği yapmış Kadri Paşa (1843-1902)'dır. Hüseyin Kazım Kadri Soğukçeşme Askeri Rüştiyesini bitirdi ve Mülkiye Mektebine gitti. 1908 yılında Meşrutiyetin İlanı üzerine Tevfik Fikret ve Hüseyin Cahit'le birlikte Tanin Gazetesi’ni çıkarttı.
Ağustos 1910-Temmuz 1911 tarihleri arasında Halep valiliğine tayin edildi. Temmuz-Ağustos 1911 tarihleri arasında kısa bir süre Istanbul şehreminliği (Belediye Başkanlığı) yaptı. 1912 yılında Meclis-i Mebusan Manisa mebusluğu yaptı. Ancak İttihat ve Terakki Partisi yöneticileriyle görüş ayrılığına düşerek devlet hizmetinden ayrıldı ve Beyrut'a gitti. I. Dünya Savaşı'ndan sonraki Mütareke döneminde bir dizi nazırlık görevlerinde bulundu: Şubat-Mart 1920 arasında Adliye nazırı, Ekim 1920-Haziran 1921 arasında Ticaret nazırı, Haziran-Ağustos 1921 arasında Evkaf nazırı ve Ağustos 1921-Temmuz 1922 arasında da tekrar Adliye nazırı görevini üstlendi. Şeyh Muhsin-i Fani müstearını da kullanarak, din, ekonomi, felsefe, dil ve politika konularında Tanin, İkdam, İçtihad ve Servet-i Fünûn gazetelerinde makaleler yazdı.
Cumhuriyet yıllarında siyasetten ayrıldı. Son yıllarını Beylerbeyi'ndeki ailesine ait yalısında geçirdi. 1934 yılında Tarsus'ta öldü. Mezarı İstanbul'un Küplüce semtindedir.[3]
Eserleri
- Hak ve Hakikat (1909)
- Felaha Doğru (1921)
- İstikbale Doğru (1913 Şeyh Muhsin-i Fani müstearı ile)
- İslâmın Avrupa'ya Son Sözü (1913, yeni baskı 1999)
- Arnavutlar Ne Yaptı?(1914)
- Yirminci Asırda İslâmiyet (1913)
- Çar Nikola'ya Açık Mektup (1915)
- 10 Temmuz İnkılabı ve Netâyici (1920)
- Mahdum Kulu Divanı ve Yedi Asırlık Türkçe Bir Manzume (1924)
- Nûru'l-Beyan (Kuran tefsiri, Gaziantep'li Mustafa Efendi ile birlikte 1924)
- Tarih Hatıraları (1930)
- Gazi Mustafa Kemal, Bir Milletin Ba'sü Badelmevti (1932)
- Büyük Türk Lügati I. Cilt (1927 Osmanlıca harflerle)
- Büyük Türk Lügati II. Cilt (1928 Osmanlıca harflerle)
- Büyük Türk Lügati III. Cilt (1943 Latin alfabesi TDK tarafından)
- Büyük Türk Lügati IV. Cilt (1945 Latin alfabesi TDK tarafından)
- İnsan Hakları Beyannamesi'nin İslâm Hukukuna Göre İzahı (1949 Osman Ergin tarafından yayına hazırlanmıştır)
- Ziya Gökâlp'ın Tenkidi (İsmail Kara editörlüğünde 1989)
- Meşrutiyetten Cumhuriyete Hatıralarım (İsmail Kara editörlüğünde 1991)
Kaynakça
| İstanbul belediye başkanları |
|---|
| Osmanlı dönemi
(Şehreminiler)
(1855–1923) | | | Valiler
(1923–1958) | | | Belediye başkanları
(1958–1960) | | | Belediye başkanları (atamayla)
(1960–1963) | | | Belediye başkanları
(1963–1980) | | | Askerî dönem
(1980–1984) | | | Büyükşehir belediye başkanları
(1984–) | | | | İtalik yazılanlar vekaleten görev yapmışlardır
|
|