Mil Mi-26

Mil Mi-26 (Rusça: Миль Ми-26, NATO rapor adı: Halo), izdeliye 90 üretim koduyla üretilen ve Sovyetler Birliği döneminde üretimine başlanan bir Rus ağır nakliye helikopteridir. Hem askeri hem de sivil helikopterler arasında günümüze kadar üretilen en büyük ve en güçlü helikopterdir.

Tasarım ve Geliştirme

Mi-26'dan daha ağır olan Mil Mi-12 (prototip adı: Mil V-12) helikopterinin geliştirme aşamasının tamamlanamaması üzerine 1970'lerin başında yeni bir ağır nakliye helikopteri geliştirme projesi başlatılmıştır. İlk etapta Izdeliye 90 ("Project 90")[1] olarak adlandırılan proje, daha sonradan Mi-26 adını almıştır. Bu yeni helikopterde olması beklenen temel özellik, boş ağırlığının, azami kalkış ağırlığının yarısından daha az olmasıdır.[2] Mi-26 helikopteri, OKB-329 Tasarım Bürosu'nun (daha sonradan Mil Moskova Helikopter Fabrikası adını almıştır) kurucusu Marat Tishchenko'nun desteğiyle Mikhail Mil tarafından tasarlanmıştır.[3]

Askeri ve sivil ihtiyaçlara cevap verebilecek bir ağır nakliye helikopteri olarak geliştirilen Mi-26, görevi devraldığı Mi-6 helikopterinden iki kat daha fazla kabin hacmine ve taşıma kapasitesine sahiptir. Mi-26'nın geliştirilmesinde temel amaç, 13 tonluk amfibi zırhlı personel taşıyıcı ve taşınabilir balistik füze bataryaları gibi askeri ekipmanların, Antonov An-22 ya da Ilyushin Il-76 gibi askeri nakliye uçakları tarafından ana noktalara taşındıktan sonra daha uzak ve ulaşılması zor bölgelere aktarılabilmesidir.

Mi-26, ilk uçuşunu 14 Aralık 1977'de yaptı.[4] Geliştirme aşaması 1983'te tamamlanan helikopter, 1985 yılından itibaren Sovyet Hava Kuvvetleri'nin ve Sovyetler Birliği'ndeki sivil kuruluşların envanterine girmeye başladı.[2]

Aeroflot Mi-26 1984 Farnborough Havacılık Fuarı'nda.

8 palli ana rotora sahip ilk seri üretim helikopter olan Mi-26, helikopterin ihtiyacı olan gücü tüm motorlara paylaştıran bir sistem sayesinde motorlarından birisi devre dışı kalsa dahi (helikopterin o anki görev ağırlığına da bağlı olarak) görevine devam edebilir. Mi-26 Halo, ağırlığı Mi-6'dan az miktarda fazla olmasına rağmen yaklaşık 20 tonluk bir yükü taşıyabilir. Seri üretim aşamasına geçemeyen V-12'den sonra şu ana kadar üretilen en büyük ve en ağır helikopter olan Mi-26'nın kuyruk rotoru, MD 500'ün 4 palli ana rotoruyla yakın çapta olup yaklaşık olarak aynı miktarda itki kuvveti üretebilir.[5]

Mi-26'nın vites kutusu helikopterin boyutuna oranla çok ağır olmasa da 19,725 beygir gücünü rotorlara aktarabilmektedir. Mil firmasının halihazırdaki vites kutusu tedarikçisi, istenen özelliklerdeki vites kutusunun tasarlanamayacağını bildirmiş ve bunun üzerine Mil Design Bureau, Mi-26'nın şanzımanını kendisi tasarlamış ve V-26 ismini vermiştir.[6]

Mi-26, 1982 yılında 2000 metre irtifaya toplam 56,768.8 kg ağırlıkla çıkarak önemli bir rekor kırmıştır.[7]

2010 Temmuz'unda yapılan bir açıklamaya göre de Rusya-Çin ortak yapımı 33 tonluk bir ağır nakliye helikopterinin geliştirileceği duyurulmuştur.[8]

Rus helikopter üreticisi Rostvertol, Rus Hava Kuvvetleri'nin yaklaşık 20 helikopterden oluşan Mi-26 filosundaki helikopteri yenilemekte/tamir etmekte ve günümüz ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde modernize etmektedir. Yenilenen ve modernize edilen helikopter, Mi-26T olarak adlandırılmaktadır. 2015 yılında tamamlanması beklenen proje, mevcut filonun yenilenmesine ek olarak 22 adet yeni Mi-26T'nin üretimini de kapsamaktadır. Yeni üretilecek 22 adet Mi-26T'den 8 adedi, 2012 yılının Ocak'ında Rus Hava Kuvvetleri'ne teslim edilmiştir.[9]

Operasyonel Geçmişi

Bir Mi-26, Caracas, Venezuela üzerinde askeri geçit töreninde.

Çernobil Reaktör Kazası

1986 yılındaki Çernobil reaktör kazasından sonra başlatılan temizleme çalışmalarında kullanılmak üzere acil olarak geliştirilen 30 adet Mi-26S afet müdahale modeli helikopter, radyasyon ölçümlerinin yanı sıra radyoaktif ışımaları önlemek amacıyla büyük miktarda yalıtım maddesinin patlamanın olduğu 4 numaralı reaktörün içerisine hassas bir şekilde bırakılması çalışmalarında da kullanıldı.[10] Bu model, pilotları ve helikopterde bulunan diğer personeli radyasyondan korumak amacıyla yüksek korumalı kokpit camları ve filtre sistemiyle donatıldı. Alt kısmına sıvı tankı ve püskürtme sistemi de monte edilen helikopter, içerisindeki yalıtıcı malzemeyi 4 numaralı reaktörün içerisine püskürterek çalışmalara büyük katkı sağladı.[11]

Afganistan'daki Chinook Kurtarma Operasyonu

2002 baharında sivil bir Mi-26, iki Amerikan MH-47E Chinook helikopterini Afganistan'daki bir dağdan kurtarmak için kiralandı. 2500 metrenin üzerindeki irtifalarda ve bölgedeki terör tehdidi altında yapılan kurtarma operasyonunda helikopterler, azami taşıma ağırlığının üzerinde yüklere maruz kaldılar.[3]

Çeçenistan Kazası

Meksika Hava Kuvvetlerine ait bir Mil Mi-26'ye Santa Lucía Hava Kuvvetleri Üssü, Meksika'da yükleme yapılırken.

Tam yüklü bir Mi-26, Çeçen ayrılıkçılar tarafından 19 Ağustos 2002'de karadan havaya füzeyle vuruldu. Helikopterin bölgedeki bir mayın tarlasına düştüğü olayda, 127 kişi hayatını kaybetti.[12]

Afganistan'daki Vurularak Düşürülme Vakası

Moldovalı Pecotos Air şirketine ait bir Mi-26, 2009'un Temmuz ayında Afganistan'ın Helmand vilayetinde uğradığı saldırı sonucu düşürüldü. Daha sonradan NATO adına insani yardım amaçlı görev yaptığı açıklanan Moldova Mi-26'sı, Ukraynalı 6 mürettebata mezar oldu.[13]

Hindistan Hava Kuvvetleri - Kırıma Uğrama

14 Aralık 2010'da, Hindistan Hava Kuvvetleri'ne ait bir Mi-26, Jammu Havaalanı'ndan kalktıktan saniyeler sonra 15 metre irtifadan yere çakıldı ve 9 yolcusu kazada yara aldı.[14] Hindistan Uçuş Güvenliği Enstitüsü tarafından hazırlanan araştırma raporuna göre kaza, Mi-26 tarafından taşınan bir tren vagonunun helikopterin dengesini bozması nedeniyle yaşandı.[15][16]

Kraliyet Norveç Hava Kuvvetleri - Sea King Kurtarma Operasyonu

Kraliyet Norveç Hava Kuvvetleri'ne ait bir Westland Sea King, 11 Aralık 2012'de havada yaşadığı teknik problemler nedeniyle Divgagáisá Dağı'na acil iniş yapmak zorunda kaldı. Helikopterin iniş takımları, acil iniş sırasında büyük hasar gördü. Bunun üzerine ara rotor palleri sökülerek ve ardından da yakıt deposundaki yakıt tahliye edilerek taşımaya uygun hale getirilen Sea King, olaydan bir gün sonra bir Mil Mi-26 tarafından Banak Hava Üssü'ne taşındı.[17]

Versiyonları

Atinada itfaiye görevi yapan bir Mi-26TC
Mil-26'nın kargo bölümü
V-29
Prototip versiyonu.
Mi-26
Askeri ve sivil nakliye amaçlı geliştirilen versiyonu. NATO rapor adı: 'Halo-A'.
Mi-26A
Geliştirilmiş uçuş/seyrüsefer sistemine sahip versiyonu.
Mi-26M
Performans özellikleri geliştirilmiş versiyonu.
Mi-26MS
Hava ambulansı versiyonu.
Mi-26NEF-M
Denizaltı karşı harbi için geliştirilen versiyonu.
Mi-26P
Sivil taşımacılık için geliştirilen versiyonu. Taşıma kapasitesi: 63 yolcu.
Mi-26PP
Radio vericileriyle donatılan versiyon.
Mi-26PK
Uçan vinç olarak geliştirilen versiyon.
Mi-26S
Doğal afet vb. olaylar sonrası yardım çalışmalarında kullanılmak üzere geliştirilen versiyon.
Mi-26T
Sivil nakliye amaçlı geliştirilen versiyonu.
Mi-26TC
Kargo taşımacılığı amaçlı geliştirilen versiyonu.
Mi-26TM
Uçan vinç olarak geliştirilen versiyon.
Mi-26TP
Yangın söndürme helikopteri olarak geliştirilen versiyonu.
Mi-26TC
Mi-26T'nin ihracat amaçlı geliştirilen versiyonu.
Mi-26TZ
Yakıt tankeri versiyonu.
Mi-26T2
Mi-26T'nin geliştirilmiş versiyonu. Bu versiyona entegre edilen BREO-26 elektronik ekipmanı, helikopterin gece/gündüz ve kötü hava koşullarında etkin kullanımına olanak vermektedir.
Mi-27
Havadan komuta görevleri için geliştirilmesi önerilmiştir ve iki prototip üretilmiştir.

Kullanıcılar

Askeri Kullanıcılar

Rostvertol Mil Mi-26T2 uçuş gösterisi
Kraliyet Kamboçya Hava Kuvvetleri'ne ait bir Mi-26
Rus Sağlık Bakanlığına ait bir Mi-26T
Russian Air Force halo on lift off
 Cezayir
Beyaz Rusya
 Kamboçya
 Kongo DC
 Ekvator Ginesi
 Hindistan
 Kazakistan
 Meksika
 Kuzey Kore
 Peru
 Rusya
 Ukrayna
 Venezuela

Sivil Kullanıcılar

 Belçika
 Rusya

Önceki Kullanıcılar

 Sovyetler Birliği

Özellikler (Mi-26)

İç Bağlantılar

Kaynakça

Citations
  1. ↑ Gordon, Yefim; Dmitry and Sergey Komissarov (2005). Mil's Heavylift Helicopters. Hinkley: Midland Publishing. s. 75–96. ISBN 1 85780 206 3.
  2. 1 2 Donald, David, ed. (1997). The Complete Encyclopedia of World Aircraft. Barnes & Noble Books. s. 640. ISBN 0-7607-0592-5.
  3. 1 2 Croft, John (July 2006). "We Haul It All". Air & Space 21 (2): 28–33. http://www.airspacemag.com/flight-today/milman.html.
  4. ↑ Jackson 2003, p. 392.
  5. ↑ Watkinson, John. "Art of the Helicopter" p171. Butterworth-Heinemann, 28 January 2004. ISBN 0750657154, 9780750657150 . Retrieved: 5 August 2012.
  6. ↑ Smirnov, G. "Multiple-Power-Path Nonplanetary Main Gearbox of the Mi-26 Heavy-Lift Transport Helicopter", Vertiflite March/April 1990, pp. 20–23
  7. ↑ "FAI Record ID #9936 - Helicopters, Greatest mass carried to height of 2 000 m" Fédération Aéronautique Internationale Record date 3 February 1982. Accessed: 29 November 2013.
  8. ↑ http://english.ruvr.ru/2010/07/22/13090628.html
  9. ↑ "Russian Air Force takes delivery of two new Mi-26 Halos". Air Forces Monthly (286): 28. January 2012.
  10. ↑ Mil Moscow Helicopter Plant
  11. ↑ Masharovsky, Maj.Gen. M. (October 1998). "Operation of Helicopters During the Chernobyl Accident". NATO. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304105723/http://ftp.rta.nato.int/public//PubFullText/RTO/MP/RTO-MP-019///$MP-019-07.PDF. Erişim tarihi: 22 January 2013.
  12. ↑ BBC news article, 29 April 2004.
  13. ↑ "Six Ukrainians die in Afghan chopper crash". Television New Zealand. Reuters. 15 July 2009. http://tvnz.co.nz/world-news/six-ukrainians-die-in-afghan-chopper-crash-2848179. Erişim tarihi: 25 October 2011.
  14. ↑ "IAF chopper crashes in Jammu, 9 injured". The Times of India. 15 December 2010. http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-12-15/india/28248052_1_iaf-chopper-crashes-technical-snag-helicopter.
  15. ↑ "IAF helicopter crashes in Jammu, all safe". NDTV, 14 December 2010. Retrieved: 23 July 2012.
  16. ↑ "IAF Chopper Crashes, Leaves 9 Injured". Outlook India, 14 December 2010. Retrieved: 23 July 2012.
  17. ↑ "Redningsaksjon utsettes til søndag"
  18. ↑ "Algeria orders Mi-26, Mi-28 helicopters". defenceweb.co.za. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304133116/http://www.defenceweb.co.za/index.php?option=com_content&view=article&id=33814:algeria-orders-mi-26-mi-28-helicopters&catid=35:Aerospace&Itemid=107. Erişim tarihi: 3 September 2014.
  19. 1 2 3 4 5 "World Air Forces 2013". Flightglobal Insight. 2013. 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140924042916/http://www.flightglobal.com/airspace/media/reports_pdf/emptys/101015/world-air-forces-2013.pdf. Erişim tarihi: 28 February 2013.
  20. 1 2 3 "World Air Forces 2008". Flightglobal Insight. 2013. 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160321115831/https://www.flightglobal.com/assets/getasset.aspx?itemid=26061. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  21. 1 2 3 "WORLD AIR FORCES 2011/12". Flightglobal Insight. 2013. 12 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140312123702/http://www.flightglobal.com:80/airspace/media/reports_pdf/emptys/90190/world-air-forces-2011-2012.pdf. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  22. ↑ "World Air Forces 2014". Flightglobal Insight. 2014. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140201152044/http://www.flightglobal.com/airspace/media/reports_pdf/emptys/108161/world-air-forces-2014.pdf. Erişim tarihi: 7 May 2014.
  23. ↑ "Indian Mil mi-26". Demand media. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304060506/http://www.airliners.net/photo/India---Air/Mil-Mi-26/1504867/L/&sid=0eacfe030cc4b1fc750e0a570e9c5359. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  24. ↑ "Kazakhstan Mi-26". Demand media. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304055829/http://www.airliners.net/photo/Kazakhstan---Air/Mil-Mi-26TZ/2070652/L/&sid=0eacfe030cc4b1fc750e0a570e9c5359. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  25. ↑ "Ejercito del Peru Mi-26 Halo". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304112714/http://www.helis.com/database/modelorg/1417/. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  26. ↑ "Ukraine Air Force Mil mi-26". Demand Media. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304000727/http://www.airliners.net/photo/Ukraine---Air/Mil-Mi-26.../1528007/L/&sid=0eacfe030cc4b1fc750e0a570e9c5359. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  27. ↑ "Skytech Fleet". skytech-helicopters.eu. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160306194839/http://skytech-helicopters.eu/helicopters.htm. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  28. ↑ "UT air Mil Mi-26". heli.utair.ru. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160310040706/http://heli.utair.ru/en/aircrafts/24554.html. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  29. ↑ "Aeroflot Mil-Mi-26". Demand media. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160303235329/http://www.airliners.net/photo/Aeroflot/Mil-Mi-26/1482843/M/. Erişim tarihi: 1 March 2013.
  30. ↑ "World's Air Forces 1987 pg. 85". flightglobal.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160305151954/https://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1987/1987%20-%202535.html. Erişim tarihi: 1 March 2013.
Bibliography
  • Gordon, Yefim; Dmitry and Sergey Komissarov (2005). Mil's Heavylift Helicopters. Hinkley: Midland Publishing. s. 75–96. ISBN 1 85780 206 3. 
  • Croft, John (July 2006). "We Haul It All". Air & Space 21 (2): 28–33. 
  • Jackson, Paul (2003). Jane's All The World's Aircraft 2003–2004. Coulsdon, UK: Jane's Information Group. ISBN 0-7106-2537-5. 
  • Donald, David, ed. (1997). The Complete Encyclopedia of World Aircraft. Barnes & Noble Books. s. 640. ISBN 0-7607-0592-5. 
  • Croft, John (July 2006). "We Haul It All". Air & Space 21 (2): 28–33. http://www.airspacemag.com/flight-today/milman.html. 

Dış Bağlantılar

Mil Helikopterleri
Havacılık
Hava araçları
Uçuş türleri ve safhaları
Alet uçuşu  • Aerobasi  • Bekleme  • Gece uçuşu  • Görerek uçuş  • İniş  • Kalkış  • Kol uçuşu  • Meydan turu  • Rule  • SFVR  • Yaklaşma
Kurum ve kuruluşlar
DHMİ  • EASA  • EUROCONTROL  • FAA  • ICAO  • JAA  • SHGM  • THK
Mürettebat
Hostes  • Kaptan pilot  • Kontrol pilotu  • Loadmaster  • Pilot  • Seyrüseferci  • Silah sistem subayı  • Sorumlu pilot • Uçak komutanı  • Uçuş öğretmeni  • Uçuş teknisyeni
Lisans ve derecelendirmeler
ATPL  • JAR-FCL  • NR  • Pilot lisansı  • CPL  • PPL
Havacılık tıbbı
Hava sahaları
Kontrollü  • Kontrolsüz  • ATZ  • CTA  • CTR  • Uçuşa yasak bölge  • FIR  • Havayolu  • MATZ  • Sınıflar  • TMA/TCA
Hizmetler ve birimler
ACC  • AFIS  • A/G radio  • ALRS  • AMS  • ATAS  • ATC  • ATIS  • ATS  • ATSOCAS  • FIS  • LARS
Belge ve yayınlar
Sürat
CAS  • EAS  • IAS  • Mach sayısı  • RAS  • TAS  • V süratleri  • GS
Yükseklik
Atmosfer
DA  • ISA  • PA  • QFE  • QNE  • QNH
Seyrüsefer yardımcıları
ACAS/TCAS  • ADF  • DF  • DME  • EGPWS  • GPS  • IFF  • ILS  • NDB  • Nirengi  • Radar  • RNAV  • TACAN  • Transponder  • VDF  • VOR
Hava tahmin ve raporları
Meteoroloji kodları  • AIRMET  • ATIS  • METAR  • SIGMET  • SPECI  • TAF  • TREND  • VOLMET
Acil durum ve kazalar
CFIT  • Ditching  • Mayday  • Pan-pan  • SOS  • Tehlike sinyali  • Zorunlu iniş
This article is issued from Vikipedi - version of the 4/2/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.