Çinghay
Koordinatlar: 36°37′00″K 101°46′00″D / 36.6166667°K 101.7666667°D
Çinghay Eyaleti | |||||
| |||||
Kısaltmalar: (pinyin: ) | |||||
Adın kökeni | |||||
İdari birim türü | Eyalet | ||||
Başkenti (ve en büyük şehri) | Xining | ||||
ÇKP Komitesi Sekreteri | Qiang Wei | ||||
Vali | Song Xiuyan | ||||
Yüzölçümü | 721.000 km² (4.) | ||||
Nüfusu (2009) - Nüfus yoğunluğu |
5.570.000 (30.) 7.48 kişi/km2 (30.) | ||||
GSYİH (2009) - kişi başına |
CNY 108.1 milyar (30.) CNY 19.407 (22.) | ||||
İGE (2008) | 0.720 (orta) (27.) | ||||
Başlıca etnik gruplar | |||||
İl düzeyi | 8 | ||||
İlçe düzeyi | 43 | ||||
Belde düzeyi† | 429 | ||||
ISO 3166-2 | CN- | ||||
Resmî websitesi http://www.qh.gov.cn (Çince) | |||||
Çinhay Çinghay (Çince: 青海省; pinyin: Qīnghǎi shěng (Türkçe anlamı: Yeşil Deniz); Salarca: Göxdeñiz , Tibetçe: མཚོ་སྔོན་; Wylie: mtsho sngong zhing chen), Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuzeybatısında bir eyalettir. Tibet Platosu'nda yer alır. Kuzeybatıda Kansu, güneydoğuda Siçuan eylaletleri, kuzeybatıda Şincan Uygur Özerk Bölgesi ve güneybatıda da Tibet Özerk Bölgesi'yle çevrilidir.
Tarih
MÖ 3. yüzyılda bazı bölümleri Çin'in denetimi altına girdi.Yüzyıllar boyunca ağırlığını Tibetli ve Moğolların oluşturduğu göçebe çobanların ve Koko Nor Gölü'nün kuzeydoğu köşesine yerleşmiş Çinli çiftçilerin yaşadığı, düşük nüfuslu bir bölge olarak kaldı. Zamanla Çinli nüfus arttı ve Çinghay 1928'de Çin'e bağlı bir yönetim bölgesi oldu.
Coğrafya
Çinghay'ın büyük bölümü dağlardan ve yüksek platolardan oluşur.Sıradağlar arasında geniş vadiler, tepelik alanlar ve masadağlar yar alır. Büyük bir düzlük olan Qaidam Havzası platonun kuzeybatısındadır. Havzanın güneydoğusunda, karla kaplı Tanggula Dağlarından gelen çok sayıda ırmağın oluşturduğu geniş bir bataklık bulunur. Çinghay tipik bir kara iklimine sahiptir. Yağışlar yaz aylarında yoğunlaşır. Kışlar soğuk ve rüzgarlı, yazlar sıcak geçer. Çin'in en büyük gölü olan Koko Nor Gölü Çinghay sınırları içindedir.
Ekonomi
Çinghay, Çin Halk Cumhuriyeti'in en küçük ekonomiye sahip eyaletidir. Demir ve çelik üretimi, ağır sanayi etkinlikleri arasında önemli yer tutar.Qaidam Havzasından çıkarılan petrol ve doğalgaz ihraç edilmektedir.
Demografi
Çinghay nüfusunun % 54.5'ini Hanlar (Çinli), % 20.87'ini Tibetliler oluşturur. Huiler (Müslüman Çinliler), Moğollar, Salar Türkleri ve Monguor (Tu) gibi pek çok ulusal azınlık da yaşar. Çin'in üçüncü büyük yönetim bölgesi olmasına rağmen nüfus yoğunluğu düşüktür.
Yörel idare birimleri
Harita | # | Nome | Hanzi | Hanyu Pinyin | İdare merkezi | İdare tipi |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Haixi (Mogolca ve Tibetce) | 海西蒙古族藏族自治州 | Hǎixī Měnggǔzú Zàngzú Zìzhìzhōu | Delingha | Otonom Vilayet | |
2 | Haibei (Tibetan) | 海北藏族自治州 | Hǎiběi Zàngzú Zìzhìzhōu | Haiyan | Otonom Vilayet | |
3 | Xining | 西宁市 | Xīníng Shì | Chengzhong Bölgesi | Vilayet Seviyeli Şehir | |
4 | Haidong | 海东地区 | Hǎidōng Dìqū | Ping'an | Vilayet | |
5 | Hainan (Tibet) | 海南藏族自治州 | Hǎinán Zàngzú Zìzhìzhōu | Gonghe | Otonom Vilayet | |
6 | Huangnan (Tibetan) | 黄南藏族自治州 | Huángnán Zàngzú Zìzhìzhōu | Tongren | Otonom Vilayet | |
7 | Yushu (Tibetan) | 玉树藏族自治州 | Yùshù Zàngzú Zìzhìzhōu | Yushu | Otonom Vilayet | |
8 | Golog (Tibetan) | 果洛藏族自治州 | Guǒluò Zàngzú Zìzhìzhōu | Maqên | Otonom Vilayet |
Dış bağlantılar
Sincan Uygur Özerk Bölgesi | Kansu |
| |||||
Çinghay | |||||||
Tibet Özerk Bölgesi | Siçuan |
|