Emetullah Rabia Gülnuş Sultan

Emetullah Râbia Gülnûş Valide Sultan

Emetullah Râbia Gülnûş Sultan'a ait bir yağlı boya tablosu
Doğum (?)[1]
1642
(?)[1]
Ölüm 6 Kasım 1715[2]
İstanbul
Defin yeri Yeni Valide Camii
Milliyet Venedikli
Meslek Valide Sultan
Haseki Sultan
Din Önce Hristiyan sonra Müslüman
Evlilik(ler) IV. Mehmed
Çocuk(lar) II. Mustafa
III. Ahmed
Hatice Sultan
Fatma Sultan
Ebeveyn(ler) (?)[1]

Haseki Emetullah Râbia Gülnûş Valide Sultan (1642 veya 1647-6 Kasım 1715), Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ı, İki ayrı padişahın annesi (II. Mustafa ve III. Ahmed) ve Sultan IV. Mehmed'in eşiydi.[3] Osmanlı İmparatorluğu'nda Haseki sultan unvanını kullanan son kadın sultandır.

Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'ın Arolsen Klebeband tarafından yapılmış bir portresi.

Kimliği ve fiziki görünümü

Babasının adının Retimo Verzizzi olduğu Resmo'nun fethi sırasında tutsak edilip saraya sunulduğu iddiaları Hüseyin Kamî Hanyavî'nin Girit Tarihi'ndeki, Serdar Deli Hüseyin Paşa'nın 1646'daki Resmo'nun fethinden sonra saraya On cariye sunduğuna ilişkin habere, yani söz konusu On kızdan tekinin de Gülnuş olduğu varsayımına dayandırılır.[1] O tarihte dört yaşında olan Gülnuş Sultan'ın Resmo'dan getirilmesi bir görüşe göre mümkün değildir.[1] Esmer, düz siyah saçlı ve siyah gözlü, orta boylu, etine dolgun olarak tasvir edilmiştir.

Yaşamı

IV. Mehmed'ın en sevdiği eşi ve tek hasekisidir.[3] Padişah ava gittiğinde karısını da yanına alırdı ve 1672 Kamyanets-Podilski'nın fethinden sonra burada eşinin adına bir Camii yaptırmıştır.[4] 1687 senesinde IV. Mehmed'in tahtan indirilmesi ve yerine kardeşi II. Süleyman'ın tahta geçmesi üzerine Gülnûş Sultan da Eski Saray'a gönderildi. 1693'da Sultan Mehmed'in vefatı üzerine ile dul kaldı.

II. Ahmed'in 1695 yılında vefat etmesi üzerine 1695 yılında Gülnûş Sultan'ın oğlu II. Mustafa'nın tahta çıktı. Bunun üzerine Valide Sultan oldu. II. Mustafa padişah olduktan sonra annesini Eski Saray'dan Edirne Sarayı'na getirdi.[5] , Gülnüş Sultan Mart ayında taşınmış, II. Ahmed'in Hasekisi olan Rabi'a Sultan kızı Asiye Sultan'la Eski Saray gönderildi, küçük Şehzade İbrahim Gülnüş Sultan'a verilmiş, eski Kızlar Ağası Uzun İshak Ağa azledilmiş ve Mayıs'da yeni Darüssade Ağa Yapraksız Ali Ağa Mısır'dan gelmiş. Gülnüş Sultan hep oğlunun yanında bulundu ve II. Mustafa'nın seferine bile katıldı. Gülnûş Sultan Valide Sultanlık Döneminde Hatice Sultan bir kıza doğum yaptığında ve Fatma Sultan düğün yaptığında kızlarının Sarayları ziyaret etmiştir. Veziriazam, Şeyhülislam ile Bostancıbaşı davetine kabul etmiştir. Devlet pek işlerine karışmadı. Ama II. Mustafa'nın tahtan indirilip yerine diğer oğlu III. Ahmed'in geçirilmesi için kendisinin onayı alındı. Toplam 20 yıl Valide Sultan kaldıktan sonra 1715 yılında oğlu III. Ahmed'in saltanatı sırasında (Lale Devri'nin başlamasından hemen önce) Edirne'de öldü. Vefatından önce, 1708'de yaptırdığı Üsküdar'daki Yeni Valide Camii'nin yanındaki üstü açık türbesine gömüldü.

Vâlide Râbi'a Gülnûş Sultan'ın pâdişâh oğulları

II. Mustafa [6]
III. Ahmed[7]

Çocukları

Erkek çocukları

Kız çocukları

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. 1 2 3 4 5 Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. Baskı, s. 266
  2. ↑ E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936, Martijn Theodoor Houtsma, 1987
  3. 1 2 Imperial Harem : Women and Sovereignty in the Ottoman Empire 1993, Oxford University Press, ISBN 0-19-508677-5
  4. ↑ Haseki Gülnus Sultan Camisi, Dominik-Kilesi. "Dominican Church in Kamianets Podilsky". Muzaffer Özgüleş. http://www.academia.edu/7040116/Haseki_Gülnus_Sultan_Camisi_that_is_on_the_History_of_the_Dominican_Church_in_Kamianets_Podilsky_in_1672-1699.
  5. ↑ Silahdar Fındıklılı Mehmet Ağa, Nusretnâme. Sadeleştiren İsmet Parmaksızoğlu 2 cilt. (İstanbul 19&2-1966), I, pp. 4-5, 7.
  6. 1 2 Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. s. 285. ISBN 978-9-753-29623-6. https://books.google.com/books?hl=tr&id=6WUMAQAAMAAJ&dq=havatin+hatun&focus=searchwithinvolume&q=rabia+g%C3%BCln%C3%BB%C5%9F..
  7. 1 2 Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. s. 266-269. ISBN 978-9-753-29623-6. https://books.google.com/books?hl=tr&id=6WUMAQAAMAAJ&dq=havatin+hatun&focus=searchwithinvolume&q=g%C3%BCln%C3%BB%C5%9F..

Bibliyografya

Önce gelen:
Hüma Şah Sultan		 Haseki Sultan
1662 – 1687		 Sonra gelen:
sonra gelen yoktur
Önce gelen:
Saliha Dilaşub Sultan		 Valide Sultan
1695 - 1715		 Sonra gelen:
Saliha Sultan
Osmanlı Padişah Anneleri veya Osmanlı Valide Sultanları
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/22/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.