Kilis (il)
Koordinatlar: 36°48′03″K 37°07′26″D / 36.80083°K 37.12389°D
| Kilis | |
| — İl — | |
| Ülke | Türkiye |
|---|---|
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi[1][2] |
| İlçe sayısı | Elbeyli, Polateli, Musabeyli |
| Yönetim | |
| - Vali | İsmail Çataklı[3] |
| Yüzölçümü | |
| - Toplam | 1.642 km2 (634 mi2) |
| Nüfus (2015)[4] | |
| - Toplam | 128.781 |
| - Yoğunluk | 73,75/km² (191/sq mi) |
| - Kır | 34.367 |
| - Şehir | 94.414 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 348 |
| İl plaka kodu | 79 |
| İnternet sitesi: www.kilis.gov.tr | |
Kilis; Türkiye'nin güneydoğusunda yer alan, Suriye ile komşu bir sınır ilidir.
İllin doğu, batı ve kuzeyinde Gaziantep, güneyinde ise Suriye yer almaktadır. Gaziantep'e 58 km uzaklıkta olan Kilis, Suriye sınırına ise 10 km uzaklıktadır. Kilis'ten geçen yol Türkiye sınırlarının ötesinde Azez'den geçtikten sonra Suriye'nin Halep şehrine ulaşır. İl merkezi doğudan batıya doğru uzanan Resul Osman dağı eteklerinde kurulu olup güneye doğru inildikçe düz arazilere inen fazla engebeli olmayan bir sahada yer almaktadır. İlin kuzeyinde yer alan ve doğudan batıya uzanan dağlar arasında kuru dereler ve birkaç küçük akarsu bulunmaktadır. Genellikle kıraç arazilerin yer aldığı bu dağların etekleri ve üst kısımlarında tarıma elverişli araziler bulunmaktadır.
İlin güneydoğu ve sınır şeridi boylarında özellikle bağcılık ve zeytincilik çok gelişmiş ve tarıma elverişli araziler bulunmaktadır. Kırsal kesiminde yaşayan insanlar geçimini tarıma dayalı olarak sağlamaktadır.
İl sınırları 38 derece 27' ve 38 derece 01' boylamları ile 36 derece 38' ve 37 derece 32' arasında bulunan Kilis ilinin yüzölçümü 1.428 km² dir.
İldeki başlıca çaylar; Afrin Çayı, Sunnep Çayı, Sabun Suyu Çayı ve Balık Suyu Çayları olup bu çayların geçtiği arazilerde sulu tarım yapılabilmektedir. Kilis ilinin %12,2 si orman ve fundalık arazi %69,3 ü tarım alanı %7,7 si çayır ve mera arazisi %10,6 sı tarım dışı araziden oluşmaktadır.
Kilis 10 Haziran 1995 yılında Yalova ve Karabük'le beraber il olmuştur. Plaka 79 rakımı ise 643'tür. İlçeleri Elbeyli, Polateli ve Musabeyli olmak üzere üç tanedir. 2014 TÜİK verilerine göre ilde; merkez ilçeyle beraber 4 ilçe ve 136 köy vardır.
Kilis ilinin, Gaziantep ve Halep ile benzerliği çok fazladır. Ev yapıları, yemek kültürleri vb. özellikleri birbirlerine çok benzemektedir.
Nüfus
Kilis doğal olarak nüfusu azalmış illerindendir. Üstelik son zamanlarda nüfus kaybetmektedir. Bunun en büyük nedeni özellikle İstanbul'a olan göçlerdir. 2010 yılı Genel Nüfus Sayımı'na göre yıllık nüfus artış oranı binde eksi 12.65'dir. 2014 yılı sayımına göre toplam nüfusun yüzde %49,3' ü (63.500) 25 yaş altı nüfustan oluşmaktadır. Nüfusun %73.3'ü (94.414) kent ve ilçe merkezlerinde, yüzde 26.7'si köylerde yaşamaktadır. Kentsel nüfusun yaklaşık yüzde 95,7'si (90.327) merkez ilçe Kilis'te toplanmıştır. İlçeleri az nüfuslanmış birer küçük kasaba görünümündedir. Kilis kentinin nüfus hareketliliği Suriye ile yapılan sınır ticaretiyle yakından ilgilidir.
| Kilis il nüfus bilgileri | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir - Köy |
| 2007 | 118.457 | 78 | %0 | %70 82.419 36.038 %30 |
| 2008 | 120.991 | 78 | %2 | %68 82.747 38.244 %32 |
| 2009 | 122.104 | 78 | %1 | %69 84.299 37.805 %31 |
| 2010 | 123.135 | 78 | %1 | %70 85.923 37.212 %30 |
| 2011 | 124.452 | 78 | %1 | %71 87.939 36.513 %29 |
| 2012 | 124.320 | 78 | -%0 | %72 88.934 35.386 %28 |
| 2013 | 128.586 | 78 | %3 | %73 93.640 34.946 %27 |
| 2014[5] | 128.781 | 78 | %0 | %73 94.414 34.367 %27 |
| 2015 | 130.655 | 78 | %2 | %75 97.411 33.244 %25 |
Eğitim
Kilis ilindeki tek yükseköğretim kurumu, 2007 yılında kurulan Kilis 7 Aralık Üniversitesi'dir. Günümüzde üniversiteye kayıtlı yaklaşık 8000 öğrenci vardır.
Kaynakça
- ↑ Harita Genel Komutanlığı Türkiye Coğrafi Bölgeler Haritası
- ↑ ÖZÇAĞLAR , Ali (2003). "TÜRKİYE’DE YAPILAN BÖLGE AYRIMLARI VE BÖLGE PLANLAMA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ". Coğrafi Bilimler Dergisi. ankara.edu.tr. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/33/822/10444.pdf. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016.
- ↑ Ntv.com.tr, Valiler Kararnamesi Yayımlandı, Erişim:01 Haziran 2016
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDtVnaE. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Veri Tabanı (Tüm iller)". TÜİK. 11 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFv9aR4d. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
Dış bağlantılar
| ||||||
| ||||||||||
