Lişanid Noşan

Lişanid Noşan
לשניד נשן Lişanid Noşan, לשנא דידן Lişana Didan
Ana dili olanlar İsrail, Irak
Konuşan sayısı 2000 - 2500  (tarih gerekli)
Dil aileleri
Varsayılan
  • Lişanid Noşan
Yazı sistemi İbrani
Dil kodları
ISO 639-2 arc
ISO 639-3 aij

Lişanid Noşan modern bir Yahudi Aramice dilidir, genelde Neo-Aramice diye hitap edilir. Başlangıçta Erbil bölgesinde, güney ve doğu Irak Kürdistanı'nda konuşulurdu. Konuşanların birçoğu bugün İsrail'de yaşamaktadır. Diğer Neo-Aramice lehçeler olan Lişan Didan ve Lişana Deni isimlerine benzeyen Lişanid Noşan "kendi dilimiz" anlamına gelir. Dilbilimciler tarafından ise Erbil Yahudi Neo-Aramicesi denir.

Kökeni ve Bugünü

Urmiye Gölü, Van Gölü, Musul ve Senendec arasında kalan bölgede çeşitli Neo-Aramice lehçelerine rastlanır. Bahsi geçen bölgenin merkezinde konuşulan Aramice Hulaula ve Lişan Didan dilleriyle benzerlikler gösterir. Yahudiler ile Hıristiyanların konuştukları Neo-Aramice diller birbirlerine benzemez. Ayrıca bu dil Lişana Deni diline de benzemez. Bu dilin Hulaula'dan farklı olduğu 1980'lerde yapılan bir araştırmayla ortaya çıkmıştır.

Lişanid Noşan iki ana lehçeden oluşur. Biri batıda Erbil'deki lehçe, diğeri ise doğuda Koy Sancak'ta konuşulan lehçedir. Bu iki lehçeyi konuşan insanlar kolaylıkla anlaşabilirken farklılığın doğmasının sebebi bu dile başta Arapça ve Kürtçe olmak üzere giren yabancı kelimelerdir.

Birinci Dünya Savaşı ve İsrail devletinin kurulmasıyla bu ülkeye yerleşen Kürdistanlı Yahudiler modern İbranice'ye adapte oldular. Yeni nesiller İbranice konuşurken Lişanid Noşan dilini konuşan 3.000'den az kişi kalmıştır ve bunların çoğunluğu 40 yaşın üzerindedir. Bu dil birkaç on yıl içinde neslinin tükenme riskiyle karşı karşıyadır.

Lişanid Noşan İbrani alfabesi ile yazılır. Fonetik bir dil olan bu dilde yuvarlanan sesler yazılmaz.

Kaynakça

Ayrıca bakınız

Yahudi dilleri
Afro-Asyatik
Hint-Avrupa
Türk
Diğer
 Yahudilik Portali

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 2/19/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.