Pazaryeri

Koordinatlar: 40°0′N, 29°53′E

Pazaryeri
—  İlçe  —
Türkiye'de yeri
Bilecik İli Siyasi Haritası
Koordinatlar: 40°0′K 29°53′D / 40°K 29.883°D
Ülke	Türkiye
İl	Bilecik
Coğrafi bölge	Marmara Bölgesi
Yönetim
- Kaymakam	İbrahim Özdel
- Belediye başkanı	Muzaffer Yalçın (AKP)
Yüzölçümü
- Toplam	399 km^2 (154,1 mi^2)
Rakım	825 m (2.707 ft)
Nüfus (2015)[1]
- Toplam	10,713
- Kır	4,096
- Şehir	6,617
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
Posta kodu	11800
İl alan kodu	0228
İl plaka kodu	11
İnternet sitesi: Belediye

Pazaryeri, Bilecik ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

1530 yılı Osmanlı kaynaklarında yerleşimden "Ermeni Pazarı" adıyla kaza merkezi olarak bahsedilmiştir^[2]. Daha sonra yerleşimin adı Pazarcık olmuştur. Başka bir Pazarcık ilçesi ile karıştığından ismi Pazaryeri olarak değiştirilmiştir.

Coğrafi yapısı

Pazaryeri ilçesi, Marmara bölgesinin doğusunda yer alan Bilecik ilinin küçük ve şirin bir ilçesidir. Doğusunda Bozüyük, batısında Bursa'nın İnegöl ilçesi, kuzeyinde Bilecik merkez ilçe, güneyinde Bozüyük ilçesi ile çevrilmiştir. Yüzölçümü 399 kilometrekaredir. İlçe, Marmara Bölgesinde yer almasına rağmen iklimi sert ve karasaldır. Ege ve Batı Karadeniz, ve İç Anadolu Bölgesi iklimlerinin zaman zaman etkilerini gösterdiği geçiş bölgesini oluşturur. İlçenin topografik yapısı engebeli ve dağınıktır. Yayla görünümünde vadiler içinde küçük düzlükler bulunur. İlçe merkezinde, Kireçlik Tepesi 890 m, batısında Ahı Dağı 1110 m, kuzeyinde Esemen Sırtları (Dokuzöküz Dağları), güneyinde Ahı Dağının devamı Uzunçam, Karateke, Kertalan Sırtları 1000–1500 m arasında değişen yüksekliklere sahiptir. İlçenin rakımı 810 m olup arazi yapısı doğuya doğru alçaktır. İlçe arazisinin tarım alanı olarak kullanılan (12204 ha) bölümleri üç tarafı dağlarla çevrili bir ovadır. Ova içinde kuzey kısmını boydan boya geçen Sorgun Çayı, doğudan geçen Karasu Çayı ve bunları besleyen derelerden sulama olarak faydalanılmaktadır. Bu çaylar ve derelerin üzerine kurulan ve isimlerini kurdukları yerlerin adlarından alan Küçükelmalı, Bozcaarmut, Esere, Kamçı, Sorgun, Büyükelmalı, Sarnıç gibi göletlerin tarım arazilerinin sulanmasına ve yöre iklimine olumlu etkileri olmuştur.

Pazaryeri ilçesi arazisinin büyük bir kısmı (%87) ormanlarla kaplıdır. Kalan %13 ise gayet verimli arazilerden oluşmaktadır. Bu araziler %6'lık bölümüne şerbetçiotu denen sarmaşık türü bir bitki olan mayanın hammaddesi olan bu bitki sahiptir kalan %4'lük bölüme buğday %3'üne de sırık fasulye oturak fasulye ekilmektedir. Dünyada en iyi şerbetçiotu bitkisinin Pazaryeri'nde üretildiği söyleniyor.

Sosyal Yapısı

İlçe merkezinden ve köylerinde yerleşim genellikle topludur. Pazaryeri kültürel faaliyetlerin en yoğun olduğu Marmara Bölgesinden yer almasına ve çok eski bir yerleşim merkezi olmasına rağmen geleneksel Anadolu kasabası görünümündedir. Halkın en önemli geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Ancak son yıllarda ilçede mevcut olan organize sanayi bölgesi ile birlikte sanayi yatırımlarının hız kazanması sosyal yaşama olumlu katkılar sağlamaktadır. Ataerkil aile sisteminin gelekeneksel özellikleri yörenin en yaygın yaşam şeklini oluşturur. İlçe merkezinden büyük aile tipi çok az sayıda iken, daha ziyade çekirdek aile denilen karı-koca beraberindeki aileler çoğunlukta olup, büyük aileler kırsal kesimde biraz daha fazla görülmektedir. Çağın ilerleyen hayat modeline uygun olarak ilçe merkezi ve kırsal kesimlerdeki giyim de aynı ölçüde çağdaş özellikleri ihtiva etmesine rağmen kadınlar sokak giysisi olarak boyundan ayak bileklerine kadar uzanan siyah pamuklu kumaştan [[ferace] (yöre halkı tarafından kirlik ismi ile de anılır] denilen kollu ve bol elbise giymektedir. Yerine göre manto vazifesi gören bu giysi başa örtülen beyaz bir örtü ile tamamlanır. Geleneksel beslenme şekli hâlâ geçerlidir. Beslenmede tahıl ürünleri ilk sırada yer alır. Yöre halkının bir bölümü ekmeğini hala kendi pişirmektedir. Gelişmiş merkezler olan İnegöl'e ve Bozüyük'e yakınlığı ilçenin ekonomik olarak gelişmesini önlemektedir.

Eğitim

İlçede okuryazar oranı %98 civarındadır. İlçe merkezinde Anadolu Lisesi, Anadolu Kız Meslek Lisesi, Çok Programlı Lise ve Sağlık Meslek Lisesi olmak üzere dört adet lise; Demirköy ve Kınık köylerinde iki adet ilköğretim okulu taşıma merkezi durumundadır. İlçe merkezinde 1994 yılında eğitime başlayan Bilecik Üniversitesi'ne bağlı Meslek Yüksek Okulunda Bilgisayar Programcılığı, Tekstil Dokuma, Tekstil-Baskı, Bilgisayar Uygulamalı Muhasebe, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler, Bankacılık Sigortacılık, Çağrı Merkexzi Hizmetçeri ve Tıbbi Tanıtım ve Pazarlama bölümleri eğitime devam etmektedir. Halk Eğitim Faaliyetleri ise yılın belli aylarında açılan kurslarla devam etmektedir.

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[3]	17.371	5.318	12.053
1970[4]	16.758	5.516	11.242
1975[5]	15.968	5.633	10.335
1980[6]	16.618	5.977	10.641
1985[7]	16.274	5.991	10.283
1990[8]	16.112	6.410	9.702
2000[9]	13.296	6.659	6.637
2007[10]	12.283	7.019	5.264
2008[11]	11.722	6.575	5.147
2009[12]	11.477	6.481	4.996
2010[13]	11.580	6.818	4.762
2011[14]	11.383	6.755	4.628
2012[15]	11.263	6.837	4.426
2013[16]	11.233	6.818	4.415
2014[17]	11.099	6.845	4.254
2015[18]	10.713	6.617	4.096
2015[19]	10.713	6.617	4.096

Kaynakça

1. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCYIRTY. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
2. "ERMENİ DERBENDİ(Hüdavendigâr ve Sultanönü Sancakları Arasındaki Ulaşımda)", Uludağ Üni. Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:7, Yıl:2004/2, Sezai Sevim
3. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspWrXUk. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
4. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmrHuvp. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
5. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtoUxIqP. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
6. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuLmiyY. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
7. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwGblHw. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
8. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtxxkAOm. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
9. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtzvZZ7M. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
10. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1haC3v. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
11. "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3UyxfW. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
12. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCiOEYn. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
13. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuElLGIo. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
14. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGMypnm. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
15. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxPvqFg. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
16. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUcBk0Z. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
17. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCYIRTY. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
18. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6g5Ek8NLB. Erişim tarihi: 17 Mart 2016. 
19. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 

Dış bağlantılar

• Pazaryeri Belediyesi